Ukraynalılaştırma
Ukraynalılaşma (Ukraynaca: Українізація), Ukrayna dilinin kullanımını artırma ve gelişimini kolaylaştırma ve eğitim, yayıncılık, hükûmet ve din gibi kamusal yaşamın çeşitli alanlarında Ukrayna ekinini diğer unsurlarını önerme politikası veya uygulamasıdır. Terim aynı zamanda Ukraynalı olmayanların veya Rusça konuşan Ukraynalıların Ukrayna ekinine ve diline asimile edildiği bir süreci tanımlamak için de kullanılır.
1991'de Ukrayna'nın Bağımsızlık Bildirgesi'nden sonra, Ukrayna hükûmeti, Ukrayna'nın kullanımını artırmak ve ülkenin eğitim sisteminden, hükûmetinden ve ulusal TV'den, radyo programlarından ve filmlerinden kademeli olarak kaldırılan Rusçayı caydırmak için Ukraynalılaşma politikası izlemeye başladı. 2017 yılına kadar, "Eğitim Üzerine" yasası, Ukraynalı ailelere (ebeveynler ve çocukları) okullar ve çalışmalar için ana dillerini seçme payı verdi. Bu yasa, Ukrayna dilini, etnik azınlıkların çocukları dışında, kendi dillerinde ve daha sonra iki dilli olarak öğretilecek olan tüm okullarda birincil eğitim dili durumuna getirmek için yenilendi. Ukraynalaşmanın önemli bir erken örneği, Sovyet Ukrayna topraklarında ve Rusya SFSR'nin güney bölgelerinde Sovyet iktidarını güçlendirmeyi amaçlayan Sovyet yerlileştirme politikası Ruslaştırma ile ilgilidir. Çeşitli biçimlerde, Ukraynalılaşma politikaları, Ukrayna'nın 20. yüzyıl tarihinin birkaç ayrı döneminde, biraz ayrı ereklerle ve başka tarihsel bağlamlarda olmasına karşın, aynı zamanda ortaya çıkmıştır. Batı tarih yazımında, Ukraynalılaşma terimi aynı zamanda Ukrayna topraklarında yaşayan etnik azınlıkları, Ukrayna ekininin ile kimliğinin baskıyla asimilasyonu yoluyla etnik kimliklerini terk etmeye zorlayan bir politika ve bunun sonucunda ortaya çıkan bir süreci de belirtir. II. Dünya Savaşı'nın ardından, Ukrayna SSC'de bu süreç, bazı etnik azınlıkların sınır dışı edilmesi ve ekinsel kalıtlarına el konulmasından önce gelmişti. "Ukraynalılaşma" da bu eylemler bağlamında kullanılmaktadır.
1917–1923: Rus Devrimi'nden sonraki zamanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana madde: 1917'de Rus İmparatorluk Ordusu'nun Ukraynalaştırılması
1917 Rus Devrimi'nin ardından Rus İmparatorluğu dağıldı ve Ukraynalılar bağımsız bir Ukrayna devleti için uğraşlarını yoğunlaştırdılar. I. Dünya Savaşı'nın kaosunda ve devrimci değişikliklerde, yeni ortaya çıkan bir Ukrayna devleti ortaya çıktı, ancak başlangıçta devletin yaşamı devam etmedi. Yönetim organı olan Merkezi Rada, dış güçler ve iç savaş arasında Ukrayna üzerinde denetim sağlamaya çalışırken, yalnızca sınırlı bir ekinsel gelişme gerçekleşebilirdi. Bununla birlikte, çağdaş tarihte ilk kez, Ukrayna'nın kendi hükûmeti vardı ve Ukrayna dili devlet işlerinde kullanım kazandı.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ kaynak belirtilmeli