Ugaritçe
Ugaritçe | |
---|---|
Ugarit dili | |
Bölge | Ugarit |
Ölü dil | y. MÖ 20. yy. |
Dil ailesi | |
Yazı sistemi | Ugarit alfabesi |
Dil kodları | |
ISO 639-2 | uga |
ISO 639-3 | uga |
Glottolog | ugar1238 [1] |
Ugaritçe veya Ugarit dili, 1929'da Fransız arkeologlar tarafından keşfedilmiş Ugarit metinleri ile tasdik edilmiş, Amorice'nin nesli tükenmiş bir lehçesidir.[2][3][4][5][6] Neredeyse sadece Ugarit (modern Ras Shamra, Suriye) şehrinde bulunmuş Ugarit metinlerinde kullanılmış dil aynı zamanda Amori dilinin yazıya geçirilmiş tek lehçesidir.[7][8]
Ugarit dili, "Mısır hiyeroglifleri ve Mezopotamya çivi yazısının çözülmesinden bu yana antik çağlardan kalma en büyük edebi keşif" olarak betimlenmiştir.[9]
Ugarit metinleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ugaritçe, MÖ 14. ve 12. yüzyıllar arasında üretilmiş metinler ile tasdik edilmiştir. Ugarit şehri ise kabaca MÖ 1190'da yıkılmıştır.[10]
Ugarit edebi metinleri Keret Destanı, Danel efsaneleri ile topluca Baal Döngüsü olarak adlandırılan Baal-Aliyan Miti ve Baal'ın Ölümü'nü içerir. Bu metinler Antik Kuzeybatı Sami dininin özelliklerini göstermektedir.
Bir hipoteze göre Ugarit metinleri, İncil'in Ezekiel 14:13-16 bölümünde yer alan Ezekiel'in Danyal'dan bahsetmesinin yol açtığı anakronizmin çözümlenmesinde kullanılabilmektedir.[8]
Alfabe ve dilbilgisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ugarit alfabesi, MÖ 15. yüzyılda kullanılmış bir çivi yazısıdır. Çoğu Sami yazı sisteminde olduğu gibi, her sembol bir sessiz harfi temsil etmiş ve sesli harfler alfabede kullanılmamıştır.
Ugaritçe bir çekimli dildir ve gramatik özellikleri Klasik Arapça ve Akadca ile benzerdir. İki gramatik cinsiyete (eril ve dişil), isimler ve sıfatlar için üç gramatik haline (nominatif, akuzatif ve genetif) ve üç sayı durumuna (tekil, ikili ve çoğul) sahiptir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Ugaritic". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ^ Watson, Wilfred G. E.; Wyatt, Nicolas (1999). Handbook of Ugaritic Studies. Brill. s. 91. ISBN 978-90-04-10988-9. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
- ^ Ugaritic is alternatively classified in a "North Semitic" group Lipiński, Edward (2001). Semitic Languages: Outline of a Comparative Grammar. Peeters Publishers. s. 50. ISBN 978-90-429-0815-4. 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
- ^ Woodard, Roger D. (10 Nisan 2008). The Ancient Languages of Syria-Palestine and Arabia (İngilizce). Cambridge University Press. s. 5. ISBN 9781139469340. 19 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
- ^ Goetze, Albrecht (1941). "Is Ugaritic a Canaanite Dialect?". Language. 17 (2). ss. 127-138. doi:10.2307/409619. JSTOR 409619.
- ^ Kaye, Alan S. (30 Haziran 2007). Morphologies of Asia and Africa (İngilizce). Eisenbrauns. s. 49. ISBN 9781575061092.
- ^ Schniedewind, William; Hunt, Joel H. (2007). A Primer on Ugaritic: Language, Culture and Literature. Cambridge University Press. s. 20. ISBN 978-1-139-46698-1. 9 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
- ^ a b Greenstein, Edward L. (Kasım 2010). "Texts from Ugarit Solve Biblical Puzzles". Biblical Archaeology Review (İngilizce). 36 (6). ss. 48-53, 70. 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019.
- ^ Gordon, Cyrus H. (1965). The Ancient Near East. Norton. s. 99. 3 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
- ^ Huehnergard, John (2012). An Introduction to Ugaritic. Hendrickson Publishers. s. 1. ISBN 978-1-59856-820-2. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.