İçeriğe atla

Uçucu organik bileşik

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Uçucu organik bileşikler (İngilizce Volatile Organic Compound, kısaca VOC) oda sıcaklığında yüksek buhar basıncına sahip organik bileşiklerdir.[1] Yüksek buhar basıncı düşük kaynama noktası ile ilişkilidir ve organik bileşiğin çevresindeki havada bileşiğin molekül sayısını artırır ve bu da uçuculuk olarak bilinen bir özelliktir.[2]

VOC'ler koku ve parfümlerin kokusunun yanı sıra kirleticilerden de sorumludur. VOC'ler hayvanlar ve bitkiler arasındaki iletişimde önemli bir rol oynar, örneğin tozlayıcılar için cezbedici maddeler,[3] avcıdan korunma,[4] ve bitkiler arası etkileşimler.[5] Bazı VOC'ler insan sağlığı için tehlikelidir veya çevreye zarar verir. Antropojenik VOC'ler, özellikle konsantrasyonların en yüksek olduğu iç mekanlarda yasalarla düzenlenmektedir. Çoğu VOC akut toksik değildir, ancak uzun vadeli kronik sağlık etkileri olabilir. Bazı VOC'ler eczacılıkta kullanılırken, diğerleri eğlence amaçlı kullanımları nedeniyle idari kontrollerin hedefidir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Carroll, Gregory T.; Kirschman, David L. (20 Aralık 2022). "A Peripherally Located Air Recirculation Device Containing an Activated Carbon Filter Reduces VOC Levels in a Simulated Operating Room". ACS Omega (İngilizce). 7 (50). ss. 46640-46645. doi:10.1021/acsomega.2c05570. ISSN 2470-1343. PMC 9774396 $2. PMID 36570243. 
  2. ^ Koppmann, Ralf, (Ed.) (2007). Volatile Organic Compounds in the Atmosphere. doi:10.1002/9780470988657. ISBN 9780470988657. 
  3. ^ Pichersky, Eran; Gershenzon, Jonathan (2002). "The formation and function of plant volatiles: Perfumes for pollinator attraction and defense". Current Opinion in Plant Biology. 5 (3). ss. 237-243. doi:10.1016/S1369-5266(02)00251-0. PMID 11960742. 
  4. ^ Kessler, A.; Baldwin, I. T. (2001). "Defensive Function of Herbivore-Induced Plant Volatile Emissions in Nature". Science. 291 (5511). ss. 2141-2144. Bibcode:2001Sci...291.2141K. doi:10.1126/science.291.5511.2141. PMID 11251117. 
  5. ^ Baldwin, I. T.; Halitschke, R.; Paschold, A.; von Dahl, C. C.; Preston, C. A. (2006). "Volatile Signaling in Plant-Plant Interactions: "Talking Trees" in the Genomics Era". Science. 311 (5762). ss. 812-815. Bibcode:2006Sci...311..812B. doi:10.1126/science.1118446. PMID 16469918.