Tumazu Davası
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
| Tumazu Davası | |
|---|---|
| Mahkeme | Columbia Bölgesi Amerika Birleşik Devletler Bölge Mahkemesi[1] |
| Davacı | Kıbrıslı Rumlar |
| Mahkeme başkanı | Paul L. Friedman[2] |
Tumazu Davası, Kıbrıslı Rumlar ve diğerleri tarafından Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Temsilciliklerine ve HSBC Bank USA'ye karşı bir grup davasıydı.[2] Başlangıçta davada Türkiye'ye yöenlik iken 16 Şubat 2010'da Türkiye beraat etti. Amerika Birleşik Devletleri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni resmi olarak tanımadığından KKTC Temsilcilikleri ticari bir varlık olarak faaliyet göstermektedir. Temsilci bürolarının personeli diplomatik vizeye sahip değildir ve yalnızca Amerika Birleşik Devletleri'nde ticari vize kullanarak faaliyet göstermektedir. Washington'daki Tsimpedes Yasası, "kuzeyde tutulan arazi ve mülklere erişimin ve bunlardan yararlanmanın reddi" için dava açtı. İlk olarak 1974'teki Kıbrıs Harekâtı sırasında yerinden edilen Kıbrıslı Rumlar tarafından açılan davaya, satın aldıkları mülklerin bedelini ödeyen ancak hiçbir zaman yasal mülkiyet hakkı verilmeyen diğer Kıbrıslı olmayanlar da katıldı.[3]
Katılanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan'da yaşayan 100'den fazla kişi bu toplu davaya katılmak için başvuruda bulundu. Yabancı uyruklular ve yabancı kuruluşlar yasal olarak Amerikan mahkemelerinde dava açabilmektedir. Davaya eski Rum Alsancak Belediyesi'nin yanı sıra Türkiye'yi insan haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde dava eden ilkokul öğretmeni Eleni Foka da katıldı.[4]
Tarihsel bağlam[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkiye Cumhuriyeti 1974'te Kıbrıs Harekâtı'nda Kıbrıs'ın kuzeyini ele geçirdiğinde binlerce Kıbrıslı evlerinden ve topraklarından yerlerinden edildi ve o zamandan beri kullanımlarından mahrum bırakıldı.
1974'ten beri, yerinden edilmiş Kıbrıslıların hâlâ sahip olduğu araziler üzerine evler inşa edildi ve bu yeni evler, evlerin inşa edildiği arazinin hâlâ yerinden edilmiş Kıbrıslılara ait olduğunu bilmeyen alıcılara satıldı.
Taraflar[değiştir | kaynağı değiştir]
Davacılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Davacılar Mihalis Tumazu, Nikolas Kantzlaris ve Marulla Tompazu idi. Toplu dava, yerinden edilmiş tüm Kıbrıslılar ve KKTC (ABD tarafından tanınmayan bir ülke olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni temsil etmektedir) adlı ticari kuruluş tarafından işlendiği iddia edilen mülkiyet suçlarının ve HSBC Bank USA'nın söz konusu ticari kuruluş için para aklama iddiasına katılımının mağdurları olan diğerleri adına açılacaktı. Aslen 1974'te Kıbrıs Harekâtı'ndan sonra yerinden edilmiş Kıbrıslılar tarafından başlatılan toplu davaya, satın aldıkları villaların bedelini ödeyen ancak hiçbir zaman yasal tapu verilmeyen Sandra Kocinski, Pat Clarke ve Suz Latchford katıldı.[3]
Sanıklar[değiştir | kaynağı değiştir]
Adı geçen sanıklar HSBC Bank USA, N.A., HSBC Group, HSBC Holdings PLC, Mehmet Ali Talat ve KKTC'dir. Türkiye ise 16 Şubat 2010'da davalı olarak düşürüldü.[2]
Karar[değiştir | kaynağı değiştir]
30 Eylül 2014 tarihinde mahkeme, görevsizlik nedeniyle davayı reddetmiştir.[5][6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Greek Cypriots sue Turkey for $400b in US court, by Sebastian Heller, Cyprus Mail, December 18, 2009.
- ^ a b c "TOUMAZOU et al v. REPUBLIC OF TURKEY et al Case number 1.2009cv01967". Justia. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Buyers of property in the north join US lawsuit", NorthCyprusDaily.com, 17 January 2010.
- ^ 'TRNC' targeted as a commercial enterprise, by Elias Hazou, Cyprus Mail, 23 February 2011.
- ^ Abbott, Ryan (13 Ekim 2014). "Property Spat Over Turk- Controlled Cyprus Fails". Courthouse News Service. 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021.
- ^ "TOUMAZOU et al v. REPUBLIC OF TURKEY et al". Justia. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- US class action explained, by Lobby for Cyprus, 15 December 2010. 16 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cypriots sue Turkish Republic of Northern Cyprus in American courts 6 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Patrides newsletter, June 2010.