Tuh Manuk
Tuh Manuk (veya Tux Manuk, Ermenice: Թուխ Մանուկ), "Koyu tenli Gençlik") Ermenistan'daki arkaik kırsal mabetleri ifade eder. Kökenlerinin Hıristiyanlık öncesine veya paganizme dayandığı kabul edilir,[1] ancak artık Ermeni Kilisesi içinde de var olan bir halk geleneğinin parçasıdır.[2][3] Birçok tuh manuk kilise harabelerinin üzerinde veya kabaca inşa edilmiş kapalı alanlarda bulunurken, diğerleri iyi inşa edilmiş taş şapellerdir. En eskilerinin 5. yüzyıla, hatta milattan öncesine ait olduğu düşünülmektedir.[4]
Ermenistan'ın her yerinde oldukça popüler olan bu tür türbe veya mabetler genellikle tepelerin üzerinde, su kaynaklarının yakınında veya köylerin hemen dışında bulunur. Bazı araştırmacılar onları, yerleşim ve vahşi doğa arasındaki sınırda yaşayan yaramaz, güzel bir genç adam olan ve Hint tanrıları Krişna veya Şiva ile aynı kökenden gelen bir proto-Hint-Avrupa tanrısıyla ilişkilendirmiştir. Tuh Manuk türbelerini ziyaret etmek geleneksel olarak kadınlar arasında popülerdir. Tuh manuklar Yezidiler tarafından da ziyaret edilirler.[5][6] Hacılar hastalıklarının tedavisi için sunu veya kurban sunmak ve mum yakmak için bu mabetlerde toplanırlar.[7]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ " Tukh Manuk' hushartsanneri masin." (About the "Swarthy Youth" Monuments), Russian summary, Armenian Folklore Bibliography, ANNE M. AVAKIAN, UNIVERSITY OF CALIFORNIA PRESS, 1994, p137
- ^ "Հայաստանի առեղծվածները - Թուխ մանուկի առեղծվածը, (Mysteries Of Armenia), Public TV of Armenia, Oct 21, 2015". 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ "Tukh-Manuk Chapel Consecration in Shahumian Village, Armenian Church, Jul 24, 2012". 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ "ARAGATSOTN – THE LAND OF CONTRASTS p. 30" (PDF). 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ "Tukh_Manuk, Armeniapedia". 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ [Rediscovering Armenia: an archaeological/touristic gazetteer and map set for the historical monuments of Armenia, Brady Kiesling, Raffi Kojian, Tigran Mets, 2001 p. 19]
- ^ EAST OF TURKEY, NORTH OF IRAN