Tsaişi Katedrali
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Tsaişi Katedrali veya Tsaişi Meryem'in Göğe Kabulü Katedrali (Gürcüce: ცაიშის საკათედრო ტაძარი) Gürcistan'daki en eski piskoposluklardan bir olan Zugdidi ve Tsaişi Piskoposluğunun katedralidir.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Altıncı ve yedinci yüzyıllarda, piskoposluk koltuğu halihazırda kilisenin topraklarındaydı. 602'den 610'a kadar olan piskoposluklar listesinde, Lazika'daki Tsaişi Piskoposluğundan bahsetmektedir.
Başlangıçta, tapınağın cemaati, Hobistskali ve Enguri Nehirleri arasında, Karadeniz'den Unagirski Sıradağlarına kadar uzanan bir alana yayılmıştı. Dranda, Mokva ve Bedia'nin piskoposlukları kaldırıldıktan sonra, Samurzkano halkı, Tsaişi Piskoposluğuna bağlanmıştır.
13 ve 14. yüzyıllar arasında modern bir kubbeli tapınak inşa edilmiştir. On birinci yüzyıldan 1823'e kadar, piskoposluğun 20 piskopos tarafından yönetildiği ve aralarında en önemlilerinin Gurieli Malakuias (1612 - 1639) ve Grigol Çikovani (1777 - 1823) olduğu bilinmektedir.
Piskopos Malaçi'nin, 1614'teki yıkıcı depremden sonra, Tsaişi tapınağını tamamen restore edip yenilediği bilinmektedir. Piskopos Grigol, Katsili III. Dadiani'nin desteğini almış ve feodal beylerin kiliseden aldığı topraklar kiliseye geri verilmiştir. Grigol, ayrıca kilisenin etrafına bir duvar ve çan kulesi inşa ettirmiştir. 1823 yılında, Rus hükûmeti Tsaişi ve diğer Murel piskoposlukların görevine son vermiştir. O zamandan 1879 yılına kadar burada bir manastır görev yapmıştır. Bir okula ev sahipliği yapan manastır, eğitimin yaygınlaştığı ana yerlerden biriydi.
Bolşeviklerin Gürcistan'a gelmesiyle beraber manastır kapatılıp terk edilmiştir. Manastır, 1989'da, Gürcistan Patriği ve Katolikosu II. İlia'nın manastırı kutsamasıyla yeniden faaliyete geçmiştir. 1989'dan öldüğü tarihe kadar, diyakoz Amiran Şengelia tapınaktan sorumluydu. Şengelia, manastırın güney kapısının yanına gömülmüştür. Günümüzde, tapınağın başında, diyakoz Zabulon Kobalia bulunmaktadır.
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- გ.კალანდია «ოდიშის საეპისკოპოსოთა ისტორია» (ცაიში, ბედია, მოქვი, ხობი). თბ. 2004 (Г.Каландиа; История Одишского Епископства; (Цаиши, Бедиа, Мокви, Хоби); Тбилиси, 2004)