Teraryum

Vikipedi, özgür ansiklopedi
2 teraryum
Oracle, Arizona'daki Biosphere 2
Darmstadt'ta

Teraryum; genellikle cam ve plastik maddelerden imal edilen ve içinde sürüngenler, böcekler, bazı bitki türleri için kara ortamının taklit edildiği akvaryum benzeri tanklardır. Farklı ölçülerde içinde bulundurulacak canlıya göre dekore edilir.

Teraryum lar cam ve plastik gibi şeffaf ve dayanıklı malzemeden yapılır. Yüzeyleri camdır, üstünde ve bazen önünde cam kapaklar bulunur. Kenar ve köşeleri bir çerçeve ile sabitlenmiştir. Siyah silikonla (zehirsiz herhangi bir silikonla) yüzeylerin birleştiği yerlerden yalıtım yapılır.[1]

Teraryumların yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Tabanı, doğal veya yapay zemin malzemeleri ile kaplanır. Bunlar; kum, toprak, çakıl, çeşitli taşlar, bitki lifleri gibi doğal veya diğer yapay malzemelerdir. Hayvan ve böcekler için hazırlanan teraryumlarda zeminin içine küçük mağaracıklar konularak bazen saklanma yerleri yaratılır. Bazen yapay malzemeli zemine saksı gömülerek bitki de yerleştirilebilir.[1][2]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk modern teraryumlarda İngiltere’de 1830’larda Dr. Nathaniel Ward tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Botanik tutkusu olan Ward’ın bitkileri, kirli bir havası olan dönemin endüstriyel şehri Londra’da hayatta kalamıyordu. Ward bir süre sonra tesadüfen, içlerinde toprak kalıntısı kalmış kavanozlarında sağlıklı bitkilerin büyümeye başladığını gördü. Bu tesadüf Wardian Case olarak da bilinen modern Teraryumların geliştirmesine neden oldu. Teraryum lar daha sonraları normalde iç mekanlarda bakmanın güç olduğu yüksek nem oranına ihtiyaç duyan tropik bitkileri ve hayvanları yaşatmak amaçlı kullanılmaya başlandı.[3]

Çeşitleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Teraryum lar oluşturulma amaçlarına göre farklı çeşitlere sahiptir. Bunlara örnek olarak şunları gösterebiliriz:

Tabak teraryum[değiştir | kaynağı değiştir]

Yan ve üst kısımları açık, içerisinde bitkili bir alan oluşturmak için kullanılan teraryumlardır.

Kişisel teraryum[değiştir | kaynağı değiştir]

Etrafı ve üstü tamamen kapalı, duruma göre üzerinde çok az açıklık bulunan botanik alanlar oluşturmak için kullanılan teraryum çeşididir.

Hayvan teraryumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Yan tarafları hava alabilecek şekilde kapatılan üst bölüm ise tellerle kapalı bulunan ve yan cephelerden birinde içerisine müdahale edilebilecek şekilde tasarlanmış genellikle sürüngen benzeri canlılar için oluşturulmuş teraryumlardır.

Teraryum hayvanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Teraryum lar içerisinde hayvan bakılabilecek kapalı alanlar olarak gösterilebilirler ancak teraryumlarda bakılabilecek hayvanlar evcilleştirilen canlılar statüsünde ya da teraryumda bakılabilir özellikte olmalıdır. Teraryumlarda bakılabilen hayvanlar; yılan, bukalemun, kaplumbağa, kurbağa, iguana, semender, gecko, hamster, örümcek türleri, böcek türleri gibi canlılardır.

Teraryum bitkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Teraryumlarda bakılan bitkilere örnek olarak Caladium bicolor, Cyperus alternifolius (Japon şemsiyesi), Dracaena sanderiana, Acanthaceae (fitonya türevleri), Soleirolia (arapsaçı), Ficus pumila, küçük eğrelti otları, etobur bitkilerin bazı türleri, PeperomiaSelaginella ve Pilea gösterilebilir.[4] Sulak alanlarda yetişen ve ömrünün büyük bir bölümünü suyun dışında geçiren bitki türleridir. Devamlı suyun içinde kalırlarsa çürürler.

Teraryumda ortam[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir teraryumda içinde yaşan canlıların ihtiyaçlarına göre kontrollü bir ortam oluşturulmalıdır. Havayı nemlendirmek, ortamı aydınlatmak, çevreyi ısıtmak bir teraryumdaki temel unsurlardır. Bunun dışında teraryuma yerleştirilecek canlıların ihtiyaçlarına göre tırmanma, saklanma, dinlenme, güneşlenme yerleri ve amfibiler için gölet oluşturulması gerekebilir.[5] Teraryum boyutu içinde yaşayacak bitki veya canlının ihtiyacına göre ayarlanmalıdır.[6]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "teraryum nedir? teraryum nasıl hazırlanır?". ortalik.net. 4 Aralık 2011. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016. 
  2. ^ "Terrarium nedir, nasıl yapılır?". 31 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2016. 
  3. ^ "Yeni başlayanlar için teraryum". agacsakal.com. 5 Ocak 2014. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016. 
  4. ^ "Teraryum bitkileri". agacsakal.com. 14 Ekim 2014. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016. 
  5. ^ "kaplumbağamıza bir yuva hazırlayalım mı?". ortalik.net. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016. 
  6. ^ Kalite, Çiçek. "Teraryum Çiçek Çeşitleri Nelerdir?". kalitecicek.com. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022.