Tartışma:Pernisyöz anemi

• "İntrinsik faktör" mü, "İntrensik faktör" mü yoksa "Entrensik faktör" mü? "İntrinsik faktör" 142 sonuç verdi google aramasında, Türkçe sayfalarda; "intrensik faktör" 5, "entrensik faktör" ise 3. Bu nedenle intrinsik faktörü tercih ettim. Terimin İngilizcesi "intrinsic factor" Fransızcası ise "facteur intrinsèque". Doğrusu nedir? Türkçe tıp sözlüklerinde nasıl geçmektedir? Teşekkürler, saygılar... - Kubra 12:37, 22 Ocak 2006 (UTC)

"intrinsic factor" ile ilgili...

Yolumun bu makaleye düştüğü bir ara, bu faktörün nasıl türkçeleştirilebileceğine dair düşünmüştüm ama bir sonuca ulaşmamıştım. Bu terimle ilgili olarak işin için de biraz da yazılış şekli ve okunuş şekli farklılıkları giriyor, sanırım:

• Bizim tıp dünyamızın Fransız etkisinde bulunduğu zamanlarda intrinsic factor'un henüz keşfedilmemiş olduğunu zannediyorum. Dolayısı ile bu faktör bizim dilimize esasen İngilizce tıp literatürü ile gelmiş olsa gerek. Ben tıp fakültesindeyken enfeksiyon'a infeksiyon demek yeni yeni peydah oluyordu ve Amerikan ekolü ile yetişmiş, orada eğitim görmüş hocalardan bu yönde tavsiye görüyorduk ama intrinsik faktör pek de benzer bir şekilde umursanan bir konu değildi: genelde intrinsik faktör tercih edilirdi ama hiç de az olmayarak intrensekli kullananlar da olurdu. Buna mukabil, okurken intrensek diyenlerin bile ezici çoğunluğunun yazarken (IF diye kısaltmadığı sürece) intrinsiki tercih ettiğini biliyorum (ders notu fotokopileri, aramızda yapılan "bu nasıl okunacak, nasıl yazılacak ?" tartışmaları vb.). Benim kişisel tercihim büyük çoğunlukla okurken intrensekden yana olmuştur çünkü onun okunuşu bana çok daha kolay geliyor: zaten zor bir kelimede üç adet i'li heceyi arka arkaya sıralaması, sanki, birinci i'den sonra insanın ağzını rahatlatan ve öyle de devam eden e'li heceleri sıralamaktan daha zor. Buna mukabil, terimi açık yazarken hiç intrensekli yazdığımı hatırlamıyorum; hep intrinsikliydi.

Bana sorarsan, bizim tercih etmemiz gerekenler intrinsik ya da intrensek olmalıdır çünkü intrensik ve entrensik biraz zorlamaymış gibi geliyor. Hatta, entrensek (Fransızca bilen kardeşime sordum: intrinsèquein okunuşu entrensek şeklindeymiş) bile tercih edilebilir çünkü tüm bu okunuşların içinde en kolayı o: eyi telaffuz etmek, neredeyse, adan bile kolay; iden hepten kolay.

Bu konularla ilgili tartışmalarımıza, işi daha da karıştıracak şekilde, bir de bu eklendi: okunuş kolaylığının etkisi.

• Saksafon diye okumak saksofon diye okumaktan kolaydır ve zannediyorum ki ezici çoğunluk saksafonu hem yazar, hem de okurkan tercih eder (Google Türkiye'de, Türkçe sayfalarda saksa- = 11,000 ve sakso- = 896). TDK saksafonu tercih etmiş.
• Menapoz diye okumak menopoz diye okumaktan kolaydır ve ezici çoğunluk okurken menapozu tercih eder ama yazış konusunda tam tersi geçerli olabilir: Google Türkiye'de, Türkçe sayfalarda mena- = 24,900 ve meno- = 309,000. TDK da menopozu tercih etmiş.

--Doruk Salancı 14:59, 22 Ocak 2006 (UTC)