Tanıma Kuralı
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2023) |
HLA Hart'ın hukuki pozitivizme ilişkin teorisinin merkezi bir parçası olan tanıma kuralı, herhangi bir hukuk sisteminde, hukuki geçerlilik (veya "neyin hukuk olarak kabul edildiği" sorusu) için ortak tanımlayıcıyı tanımlar. Herhangi bir hukuk sisteminin altında yatan ana üst-kuraldır. Hart'a göre:
"...verilen bir kuralın geçerli olduğunu söylemek, onun tanıma kuralının sağladığı tüm testleri geçtiğini ve dolayısıyla sistemin bir kuralı olarak tanıdığımız anlamına gelir. Basitçe ifade etmek gerekirse, belirli bir kuralın geçerli olduğunu ifade etmek, tanıma kuralının sağladığı tüm kriterleri karşıladığı anlamına gelir."[1]
Hart'a göre tanıma kuralı, görevliler arasında, kuralın kriterlerini, görevlilere görevler yükleyen ve yetkiler veren ve toplum içindeki şüpheleri ve anlaşmazlıkları çözen standartlar olarak kabul ettikleri bir anlaşmadan doğar.[2] Kural, kuralı meşru bir davranış standardı olarak kabul eden, birbirlerine buna uymaları için sosyal baskı uygulayan ve genel olarak kuralın gerekliliklerini karşılayan görevlilerin sosyal uygulamalarından anlaşılabilir. Bu amaçla Hart'ın açıkladığı gibi kuralın üç işlevi vardır:
- Geçerli hukuk sisteminde geçerli hukuk için bir test oluşturmak
- Geçerli hukuk sistemindeki diğer her şeye geçerlilik kazandırmak
- Geçerli hukuk sistemindeki yasaları birleştirmek[3]
Bir hukuk sisteminin geçerliliği, etkinliğinden bağımsızdır. Tamamen etkisiz bir kural, tanıma kuralından kaynaklandığı sürece geçerli olabilir. Ancak kuralın geçerli olabilmesi için kuralın parçası olduğu hukuk sisteminin bir bütün olarak etkili olması gerekir. Hart'a göre tanıma kuralına uyan her kural geçerli bir hukuk kuralıdır. Örneğin, tanınma kuralı "Profesör X'in söylediği şey hukuktur" olsaydı, o zaman Profesör X'in konuştuğu herhangi bir kural geçerli bir hukuk kuralı olurdu.
Bundan, tanıma kuralının gerçekte hukukun ne olduğunun olgusal bir kabulünden başka bir şey olmadığı sonucu çıkar. Yasama otoritesi tarafından kabul edilen ve bir devlet başkanı tarafından onaylanan bir yasa tasarısının klasik örneğine göre kural, basitçe bu süreci geçen her şeydir. Tasarının uygun parlamento usulüne uygun olarak yasalaşmış olması, Tanınma Kuralına uygun olarak onu geçerli yasa haline getirecektir. Bu da yine öncelikle aynı süreçten geçerek var olmasına dayanmaktadır. R (Factortame Ltd) v Ulaştırma Bakanı'na (Mart 1989 ile Kasım 2000 arasında karar verildi) davasındaki karar, Birleşik Krallık mevzuatının (Tüccar Nakliye Kanunu ) AB hukuku ile uyumsuzluğunu teyit ederek ve karar vererek Tanıma Kuralında bir değişikliği temsil etmektedir. Bu tür yasanın hükümlerinin, AB yasalarına aykırı olması durumunda Birleşik Krallık mahkemeleri tarafından uygulanmayacağı belirtilmiştir. İngiliz anayasa hukukunda tanınmış bir otorite olan Sir William Wade bu görüşü doğrulayacaktır. Ancak Brexit'in ardından bu görüş yalnızca hukuk tarihinin bir parçası olarak önemini koruyacaktır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hart, Herbert Lionel Adolphus, Herbert Lionel Adolphus Hart ve Leslie Green. Hukuk Kavramı. Oxford Üniversitesi Yayınları, 2012.
- ^ Scott J. Shapiro, "WHAT IS THE RULE OF RECOGNITION (AND DOES IT EXIST)?"[ölü/kırık bağlantı].
- ^ "Philosophy of Law [Internet Encyclopedia of Philosophy]". 14 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2008.