Tıva Ulusal Orkestrası

Tıva Ulusal Orkestrası (Tıvaca: Тыва Национал Оркестр) — Sibirya'nın güney ucunda yer alan Tıva Cumhuriyeti'nin (bazen Tuva olarak da yazılır) gelişmiş tarihini yansıtır. Yüzyıllar boyunca Tıva, Çin ve Moğol imparatorluklarının bir işgal alanı olmuştur. Din başta olmak üzere Moğolistan ile birçok kültürel bağı paylaşmaktadır. Tıva, 1944 yılında Sovyetler Birliği'ne işgaline maruz kaldı ve Tıva şimdi Rusya Federasyonu'nun içinde özerk cumhuriyettir.

2003 yılında Tıva Ulusal Geleneksel Çalgılar Orkestrası olarak kurulan bu milli orkestranın yönetmenliğini ilk olarak Aldar Tamdın üstlendi. Şimdi Şef ve Sanat yönetmeni Ayana Monguş tarafından yönetilir. Bu eşsiz orkestrada klasik Batı enstrümanları ve Sovyet dönemi "sentezi" enstrümanları ile birlikte geleneksel Tıva enstrümanları çalınır. Ayrıca müzisyenler çalmanın yanı sıra şarkı da söylemektedir. Orkestranın repertuvarında genellikle aynı anda birden fazla atış söylemek için dikkat çekici bir teknik olan Tıva boğaz şarkı söyleme sanatı (höömey) yer alıyor. Ayana Monguş belki de dünyada böyle sıra dışı bir enstrüman ve ses kombinasyonu için müzik ayarlayabilen ve puanlayabilen tek kişidir. Orkestra son derece çok yönlüdür, zaman zaman daha batılı, bazen daha Tıva'nın sesidir. Geleneksel Tıva şarkılarının eşsiz yorumlamaları özellikle Tıva'da popülerdir.

Tıva Ulusal Orkestrası, tüm Rusya Federasyonu'nda da takdir topladı. 2005 yılında, kuruluşundan sadece iki yıl sonra, Rusya'nın Saratov kentinde düzenlenen Tüm Rusya Halk Orkestraları ve Toplulukları Yarışması'nda birincilik ödüllerinden birini kazandı. Ertesi yıl Ulan-Ude'de (Buryatya Cumhuriyeti'nin başkenti) düzenlenen ve genel büyük ödülün yanı sıra en orijinal program için özel bir ödül kazandığı yeni yapılandırılmış, Tüm Rusya Ulusal Orkestralar ve Topluluklar Yarışması'nda yarıştı. Daha sonra 2008 yılında Moskova'da düzenlenen iki günlük bir galada bölge birincilerini onurlandırmak için sahne aldı.

Orkestra üyeleri arasında Batı'da boğaz şarkılarıyla ün yapmış müzik grupları ve müzisyenler (Çirgilçin, Tıva Kızı ve Alaş), Andrey Monguş (Hün-Hür-Tü), Ayhaan Oorjak, Kang-Hüler Saaya ve Nikolay Damba gibi müzisyenler bulunmaktadır.^[1]