Türkiye İşçi Partisi (2017)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(TİP sayfasından yönlendirildi)
Türkiye İşçi Partisi
Kısaltma TİP
Genel başkan Erkan Baş
Kurucu Erkan Baş
Parti sözcüsü Sera Kadıgil
Genel Başkan Yardımcısı Doğan Ergün
Slogan(ları) İnadın İradendir!
Kuruluş tarihi 7 Kasım 2017 (5 yıl önce) (2017-11-07)[1]
Önceli Halkın Türkiye Komünist Partisi
Merkez Çankaya, Ankara
Gazete(leri) İleri Haber
Televizyon(ları) İleri TV
Gençlik kolu TİP'li Öğrenciler[2]
Üyelik (2023) artış 11.122[3]
İdeoloji

Parti içi düşünceler:

Sol popülizm[5][6][7]
Siyasi pozisyon Aşırı sol[8]
Ulusal üyelik Emek ve Özgürlük İttifakı
Resmî renkleri           Kırmızı ve beyaz
TBMM
4 / 600
İnternet sitesi
Parti bayrağı
Türkiye İşçi Partisi Bayrağı
Türkiye Türkiye

Türkiye İşçi Partisi, 7 Kasım 2017 tarihinde Erkan Baş liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TİP" şeklindedir. Simgesi iç içe geçmiş çark, başak ve yıldızdır. TBMM’de 4 milletvekili bulunmaktadır. Genel başkanı Erkan Baş'tır. 25 Ağustos 2022 tarihinden beri Emek ve Özgürlük İttifakı bileşenidir.

Türkiye'de 2017 yılı Aralık ayında Türkiye Komünist Partisi (TKP) ve eski Halkın Türkiye Komünist Partisi (HTKP) genel başkanı olan Erkan Baş'ın öncülüğünde ve eski TİP ve TKP üyeleri, bir takım sendika ve işçi temsilcileri, demokratik kitle örgütü temsilcileri, akademisyenler, yazarlar, gazeteciler ve çeşitli mesleklerden isimlerin yaptığı çağrı üzerine kurulmuştur.[9]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuruluş[değiştir | kaynağı değiştir]

Erkan Baş, Barış Atay, Tuncay Çelen, Metin Çulhaoğlu'nun da aralarında olduğu geçmiş TİP ve TKP üyesi, çeşitli kitle örgütü ve sendika temsilcisi, işçi, öğrenci ve akademisyenlerin bulunduğu 146 kişi imzasının olduğu çağrı metni kamuoyuna duyuruldu.[10] Halkın Türkiye Komünist Partisi çevresinin girişimiyle 7 Kasım 2017'de TİP'in yeniden kuruluşu için dilekçe verildi.[11]

2018 genel seçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

2018 Türkiye genel seçimlerinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) ile işbirliği yapan parti,[12] adaylarını HDP listelerinden göstermiştir. Erkan Baş, İstanbul 1. bölge ve Barış Atay, Hatay milletvekili olarak HDP'den 27. dönem TBMM milletvekili seçilmişlerdir.[13] Seçimlerden sonra Barış Atay ve Erkan Baş, HDP'den istifa edip Türkiye İşçi Partisi'ne geçmişlerdir. 19 Nisan 2021'de Ahmet Şık partinin üçüncü milletvekili olarak göreve başlamıştır.[14] 25 Haziran 2021'de eski Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili Sera Kadıgil, yaptığı açıklamayla partiye katıldığını resmen duyurmuştur.[15]

2023 genel seçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

2020 yazında seçim yeterliliği kazanan Türkiye İşçi Partisi'nin, 2023 yılında yapılması planlanan genel seçimlerde yer alacağı belirtilmiştir.[16] Seçimlere sol, demokrat ve ilerici hareket ve partilerin oluşturduğu bir ittifakla girmeyi önceleyen TİP, bu ittifakın oluşturulması için yapılan toplantılarda yer almış, HDP, EMEP, EHP, TÖP, SMF ve Halkevleri ile bir araya gelmiştir.[17] Potansiyel Üçüncü İttifak'ın, Millet ve Cumhur İttifakı'na alternatif olmasını öngören parti, ilkeleri ve tutumlarıyla uyacak bir ortak aday çıkması durumunda, bu adayı cumhurbaşkanlığı seçimlerinde destekleyebileceğini belirtmiştir. Erkan Baş, bu ittifakın "yeniden kuruluşu" temsil edeceğini belirtmiş ve ittifak sayesinde siyasetin dışına itilen "milyonlarca işçinin, köylünün, gencin, kadının, LGBT'lerin, yoksulların, yok sayılanların, Kürtlerin, Alevilerin" etkin rol alabileceği bir yapıya ihtiyaç olduğunu belirtmiştir.[17]

İdeoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye İşçi Partisi üyeleri Kadıköy'de broşür dağıtırken.

Türkiye İşçi Partisi, Türkiye'de sosyalist bir sistemin kurulmasını öngörmekte ve neoliberalizm karşıtı bir pozisyon almaktadır.[18] Teorik siyasetini Marksizm üzerine inşa eden parti, söylemsel olarak sol popülist bir eğilime sahiptir. Tanıl Bora, TİP'in bu yaklaşımını "sol popülizmi ortodoks Marksizmi telif etme girişimi" olarak tanımlamıştır.[19] Parti Meclisi üyesi ve yazar Can Soyer, İleri Haber'de Tanıl Bora'ya yanıt olarak yazdığı makalede bu tanımlamaya itiraz etmediğini belirtmiştir.[20] Böylelikle, Mehmet Ali Aybar liderliğindeki ilk dönem TİP'in siyasi söylemi ve pozisyonlarına yakınsarken, aynı zamanda Behice Boran döneminin siyasetinden de özellikle teorik açıdan beslenmektedir.[21]

Laiklik, cumhuriyetçilik ve toplumsal cinsiyet eşitliği gibi konular partinin pozisyonları ve ideolojisinde önemli yer edinmediktir.[22] Elektrik, su, doğalgaz ve internet gibi temel hizmetlerin kamulaştırılması ve bu hizmetlerin kar amacı gütmeden topluma sunulmasını talep etmektedir.[23] Aynı zamanda eğitim sistemindeki sorunları kamunun aktif rol almasıyla çözmeyi öngören parti, kullanılmayan kamu binalarının öğrenci yurdu olarak hizmet vermesi yönünde kanun teklifi sunmuştur.[24] TİP, tarikat ve cemaatlerin kamu hizmetlerinden alınakonulması ve toplumsal hayatta yer almaması görüşüne sahiptir.[25] Parti, tüm Türkiye gençliği için parasız, eşit, bilimsel ve laik bir eğitim sistemi öngörmekte ve tarikat ve cemaatlere ait yurt, ev ve okulların da kamulaştırılmasını önermektedir.[26]

Genel başkanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

7 Kasım 2017'de kurulan Türkiye İşçi Partisi'nin bugüne kadar genel başkanlığı yapan kişiler aşağıda listelenmiştir.

# Ad Resim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi
1 Erkan Baş Erkan Baş.jpg 7 Kasım 2017 Görevde 5 yıl, 145 gün

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Türkiye İşçi Partisi". 12 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2019. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2021. 
  3. ^ "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  4. ^ "Parti tüzüğü". Türkiye İşçi Partisi. 29 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2022. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  9. ^ "AYM'den TİP'e müjdeli haber: TİP yoluna devam edecek". Sözcü. 16 Ağustos 2018. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2020. 
  10. ^ Beyanname 1 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., tip.org.tr.
  11. ^ Yeni bir sol parti kuruldu 2 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Oda TV
  12. ^ Resmi Twitter Sayfası 4 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 30.07.2018
  13. ^ Türkiye Büyük Millet Meclisi 27. Dönem Milletvekilleri 16 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., TBMM.
  14. ^ "Hoş geldin Ahmet Şık! Ahmet Şık'in partimize katılmasıyla şimdi daha güçlü, daha inatçıyız". Twitter. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  15. ^ "Bilin ki bu adımı saray rejiminden kurtuluş mücadelesine köstek olmak için değil, bilakis daha sol bir ağırlık noktasından destek olmak için atıyorum. Hoşçakalın ve merhaba". Twitter. Erişim tarihi: 25 Haziran 2021. 
  16. ^ "Türkiye İşçi Partisi seçimlere girme yeterliliğini sağladı". T24. 10 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 
  17. ^ a b Serkan, Alan (20 Kasım 2021). "Erkan Baş: Milyonların '3'üncü ittifak' beklentisi var". Gazete Duvar. 20 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2023. 
  18. ^ "Program". Türkiye İşçi Partisi. 15 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  19. ^ "III. TİP ve Yeniden Sol Popülizm - Tanıl Bora". birikimdergisi.com. 2 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  20. ^ "Devamlılıklar ve Sıçramalar: Tanıl Bora'ya Yanıt". ilerihaber.org (İngilizce). 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2022. 
  21. ^ "Devamlılıklar ve Sıçramalar: Tanıl Bora'ya Yanıt". ilerihaber.org (İngilizce). 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  22. ^ "Demokrasi, adalet, bağımsızlık, özgürlük ve laikliği tehdit eden odak bellidir: Saray Rejimi". Türkiye İşçi Partisi. 5 Nisan 2021. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  23. ^ "Cep Dostu Fatura Yasası - Türkiye İşçi Partisi". fatura.tip.org.tr. 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  24. ^ "TİP'ten barınma sorunu yaşayan öğrenciler için çözüm önerisi: Atıl durumdaki kamu binaları yurda dönüştürülsün". T24. 3 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  25. ^ "Ahmet Şık: Bir devlet laik olmak zorundadır". T24. 16 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  26. ^ "TİP Genel Başkanı Baş: "Tarikat, cemaat okul ve yurtları kamulaştırılmalıdır"". Yeni Haber. 11 Ocak 2022. 22 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]