Sözlü edebiyat
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Sözlü edebiyat, yazılanın aksine konuşulan veya söylenen bir edebiyat türüdür. Günümüzde sözlü edebiyat ürünlerin çoğu yazıya dökülmüştür. Antropologlar sözlü edebiyat veya halk edebiyatı için farklı tanımlamalar kullandıklarından, standart bir tanım yoktur. Nesilden nesile aktarılan hikâyeleri, efsaneleri ve tarihi sözlü bir biçimde içerir.
Geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Okuma yazma bilmeyen toplumlarda, tanımı gereği yazılı edebiyat yoktur ancak toplumlar; halk destanları, halk anlatıları (masallar ve fabllar dahil), halk draması, atasözleri ve türküler gibi etkili bir sözlü edebiyat oluşturan zengin ve çeşitli sözlü geleneklere sahip olabilir. Bunlar folklorcular ve paremiograflar gibi bilim insanları tarafından toplanıp yayımlandıklarında bile sonuç genellikle "sözlü edebiyat" olarak anılır. Sözlü edebiyatın farklı türleri, modern dijital çağdaki kültürel dinamizm nedeniyle akademisyenler için sınıflandırma zorlukları oluşturmaktadır.
Okuryazar toplumlar sözlü geleneği -özellikle aile içinde (örneğin yatmadan önce anlatılan hikâyeler) veya resmi olmayan sosyal yapılar içinde- sürdürebilir. Sözlü edebiyatlar, kültürün genellikle daha temel bir bileşenini oluşturur ancak edebiyattan beklenebileceği gibi birçok şekilde işler.