Toplumsal gerçekçilik
Toplumsal gerçekçilik ya da sosyal gerçekçilik, 19. ve 20. yüzyılda üretilen gerçekçi tarzdaki yapıtlar arasında, toplumsal ya da siyasi içeriği olan örnekleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Kavram birçok yönüyle eleştirel gerçekçilikle benzerlik göstermektedir ancak daha çok plastik sanatlardan özellikle de resim sanatından eserler için kullanılmaktadır. Bu yanıyla gerçekçilikle de bağlantılıdır. Gerçekçilikle arasındaki en büyük ayrım kavramsal yönde değil kronolojiktir. Asıl kavramsal ayrışma tıpkı eleştirel gerçekçilikte olduğu gibi sosyalist gerçekçilikledir. Özellikle Sosyalist gerçekçi eserlerde görülen açık net bir politik yan-tutarlık(taraflılık) sosyal gerçekçilikte görülmez. Toplum ve bireyi, toplumsal ve gerçek yönleriyle sergilemeyi amaçlar. Toplumsaldır, toplumun sorunlarından haberdardır ve bunlara duyarlı yaklaşır; Gerçekçidir, sanatçının konu hakkındaki kişisel duygu ve düşünceleri herkes tarafından açıkça anlaşılır bir ifadeye dönüşür.[1]
Toplumsal Gerçekçilik, idealizme ve Romantizmin teşvik ettiği abartılı egoya karşı bir tepki olarak gelişti. Sanayi Devrimi'nin sonuçları belli oldu; kentsel merkezler büyüdü, gecekondu mahalleleri, üst sınıfların zenginliğinin sergilenmesine zıt bir şekilde yeni bir ölçekte çoğaldı. Sosyal Realistler, yeni bir sosyal bilinç duygusuyla, göze veya duygulara hitap eden herhangi bir tarz olan "güzel sanatla savaşma" sözü verdiler. Çağdaş yaşamın çirkin gerçeklerine odaklandılar ve işçi sınıfından insanlara, özellikle de yoksullara sempati duydular. Gördüklerini (“var olduğu gibi”) tarafsız bir şekilde kaydettiler.[2]
Kökenleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Kavramın ortaya çıkışı 20. yüzyılın ilk on yıllarında şehir hayatının gerçeklerini tasvir eden ABD'de bir resim sanat topluluğu Ashcan Okuluna dayanmaktadır.[3] Ashcan sanatçıları resimlerde, illüstrasyonlarda, gravürlerde ve taşbaskılarda New York'un canlılığını güncel olaylara ve dönemin sosyal ve politik retoriğine keskin bir gözle tasvir etmeye odaklandılar.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ 20. Yüzyıl Batı ve Türk Resminde Toplumsal Gerçekçilik Funda Berksoy 1998:12
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.