Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü (Lüleburgaz)
Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü | |
---|---|
Diğer ad(lar) | Taşköprü |
Taşınan | Motorlu taşıt · Yayalar |
Geçiş | Lüleburgaz Deresi |
Konum | Lüleburgaz, Kırklareli, Türkiye |
Koordinatlar | 41°24′27.9″K 27°20′45.1″D / 41.407750°K 27.345861°D |
Malzeme | Kesme taş |
Uzunluk | 92,60 m (303,8 ft) |
Genişlik | 6,05 m (19,8 ft) |
En geniş açıklık | 8,75 m (28,7 ft) |
Açılış | 1564 | )
Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü veya Taşköprü, Kırklareli ilinin Lüleburgaz ilçesi sınırları içerisinde, Kaynarca'da doğan Lüleburgaz deresinin üzerinde bulunan[1] ve 16. yüzyılda Sokullu Mehmed Paşa tarafından Mimar Sinan'a yaptırıldığı düşünülen tarihi bir köprüdür.[2]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Köprünün inşa kitabesi bulunmadığından hangi tarihte kim tarafından inşa ettirildiği kesin olarak bilinmemektedir ancak kaynaklarda yakınındaki Sokullu Mehmed Paşa Külliyesi ile birlikte Sokullu Mehmed Paşa tarafından 1564/1565 yıllarında Mimar Sinan'a inşa ettirildiği düşünülmektedir.[3][4]
Ayrıca köprünün Ayvalık'tan getirilen 900 işçi ve ustaya yaptırıldığı [1] ve 16. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin sefere çıkan ordusuna kolaylık sağlamak ve kervan ile posta yolları üzerindeki suları aşmak amacıyla yapıldığı da ifade edilmektedir.[5]
Osmanlı arşivlerindeki Hicri 07.04.1306 (Miladi 11.12.1888) tarihli bir belgeye göre köprü, Sokullu Mehmed Paşa Evkafı'ndandır.[3]
Uzun yıllar yaya ve araç trafiğine açık olan köprünün Cumhuriyet döneminde ilk olarak 1930 yılında, daha sonra Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 1987 yılında onarıldığı bilinmektedir.[2] Bu onarımların yapının özgün haline zarar verdiği gözükmektedir.[3]
Köprünün 2020 yılında araç trafiğine kapatılması ve restore edilmesi konusunda çalışmaların başladığı belirtilmiştir.[6]
Mimari
[değiştir | kaynağı değiştir]Lüleburgaz Deresinin üstünde inşa edilen köprünün uzunluğu 92,6 m, genişliği ise 6,05 m dir. Dört gözlü, sivri kemerli köprünün günümüze özgün halleriyle ulaşan selyaranları, tahliye gözleri ve trabzanları bulunmaktadır. Ortasındaki ayağının üzerinde yer alan kitabelik köşkü günümüze ulaşamamıştır.[3]
Kesme taş malzemeden inşa edilen köprünün mansap tarafındaki ortada bulunan sivri kemerin kilit taşındaki küçük bir gülbezek motifi dışında bir süsleme ögesi bulunmamaktadır.[3]:382
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Suat, Orhan (1978). Her Yönü ile Lüleburgaz. Lüleburgaz: Lüleburgaz Kütüphane Binası Yapma Derneği. s. 38.
- ^ a b "Lüleburgaz Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü". 1 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024.
- ^ a b c d e Kurtişoğlu, Gülay Apa; Bulut, Özlem (2021). "Kırklareli ve Çevresinde Bulunan Osmanlı Dönemi Köprüleri". Güner, Yavuz; Vatansever, Erhan; Şallı, Hakan (Ed.). Prof. Dr. İlker Alp'e Armağan Kitabı. Çanakkale: Paradigma Akademi. ss. 367-372. ISBN 978-625-7431-47-7.
- ^ "Babaeski Köprüsü". TDV İslam Ansiklopedisi. 1991. Semavi Eyice. 1 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024.
- ^ "Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü - Kırklareli". Türkiye Kültür Portalı. 14 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024.
- ^ Çınar Türkmen. "Koca Sinan'ın eseri 450 yıllık taş köprü araç trafiğine kapanacak". Anadolu Ajansı. 1 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikimedia Commons'ta Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur