İçeriğe atla

Sivil savunma

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Duck and Cover (ABD, 1951)

Sivil savunma, savaş silahlarının cephe gerisine uzanan etkileri göz önüne alınarak, I. Dünya Savaşı'ndan sonra sivil halkın bu silahların etkisinden korunması bakımından bir örgütlenmeye gidilmesi fikri ile ortaya çıkmıştır.

II. Dünya Savaşı, savaşların bilinen karakterini değiştirmiş, özellikle uçak tekniğinde meydana gelen hızlı gelişmeler savaşan devletlerin tüm ülke alanlarını savaş haline getirmiştir.

Cephe gerisindeki sivil halk ile savaş gücünü destekleyen resmî ve özel kuruluşlarla ulaştırma tesislerinin korunması, gerek ülke geleceği açısından ve gerekse orduların savaş güçleri ile moral güçlerinin ayakta tutulması açısından sivil savunma adı verilen kavram ortaya çıkmıştır.

Barış zamanında da doğal afetlerle, büyük yangınlara karşı halkın can ve mal emniyetinin sağlanması da bu kavramla birlikte düşünülmüştür.

Sivil koruma (İngilizce: civil protection) bir ülkenin nüfusunu ve temel altyapısını, olağanüstü durumlarda (her türlü doğal afetler, savaş ve büyük çaplı acil durumlar) karşısında korumak amacıyla organize edilen kapsamlı ve çok disiplinli sistemin adıdır.[1] Sivil koruma, sadece müdahale değil; aynı zamanda risk önleme, hazırlık, müdahale ve iyileştirme süreçlerini de içerir. Bu sistemin temel amacı; can kayıplarını ve maddi zararları en aza indirmek, halkı doğru ve zamanında bilgilendirmek, gerekli tahliye ve kurtarma faaliyetlerini koordine etmek ve olay sonrası toparlanma sürecini hızlandırmaktır.

Ulusal düzeyde Türkiye'de bu görevler 2014 yılında oluşturulan TAMP (Türkiye Afet Müdahale Planı) kapsamında Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından yürütülürken, Avrupa Birliği gibi uluslararası yapılarda ise AB Sivil Koruma Mekanizması (EU Civil Protection Mechanism) sayesinde ülkeler arası yardımlaşma ve koordinasyon sağlanır. Türkiye, 2016 yılında bu mekanizmaya katılmıştır.[2]

Türkiye'de Sivil Koruma mekanizması, AFAD, Bakanlıklar, İl ve İlçe Belediyeleri, Türkiye Kızılay Derneği, ve diğer sivil toplum ve gönüllü kuruluşların ortak işbirliği ile çalışır.[3]

  1. ^ Civil defense (İngilizce), 15 Nisan 2025, 27 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 25 Nisan 2025 
  2. ^ "Türkiye Avrupa Birliği Sivil Koruma Mekanizmasına Katıldı". www.ab.gov.tr. 9 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2025. 
  3. ^ "T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı - Türkiye Afet Müdahale Planı". www.afad.gov.tr. 24 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2025. 

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]