Sifri Hatun
| Sifri Hatun سفري خاتون | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Abbasi halifesinin eşi | |||||
| Önce gelen | Hatice Arslan Hatun (el-Kaim'in karısı) | ||||
| Sonra gelen | Mah Melek Hatun (el-Muktedi'nin karısı) | ||||
| Doğum | 1050'ler/60'lar | ||||
| Ölüm | Bağdat | ||||
| Defin | Bağdat | ||||
| Eş(ler)i | Muktedî | ||||
| |||||
| Hanedan | Selçuklu | ||||
| Babası | Alp Arslan | ||||
| Annesi | Seferiye Hatun | ||||
| Dini | Sünni İslam | ||||
Sifri Hatun (Farsça: سیفری خاتون) (Arapça: سفري خاتون), Sultan Alp Arslan'ın (hükümdarlık dönemi 1063–1072) kızı, Melikşah'ın (hükümdarlık dönemi 1072–1092) kız kardeşi ve Abbasi halifesi El Muktedi'nin (hükümdarlık dönemi 1075–1094) ilk eşi olan bir Selçuklu prensesiydi.
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
Annesi Sultan Alp Arslan'ın eşlerinden biri de Seferiye Hatun'du. Sifri Hatun adında bir kızı vardı.[1][2] Annesi Seferiye 1073-4'te İsfahan'da öldü.[3]
Sifri Hatun 1071-72'de Abbasi halifesi El-Muktedi ile evlendi.[1][3] 1071-72'de el-Muktedi'nin büyükbabası El-Kaim, veziri İbnü'l-Jahir'i ona evlenme teklif etmesi için gönderdi ve Sultan da bu talebi kabul etti. Abdullah bin Muhammed (gelecekteki Muktedi) ile evlendi ve evlilik, evlilikten kısa bir süre sonra tamamlandı.
Bu evlilik halife için siyasi açıdan önemliydi çünkü halife evlilik yoluyla Selçuklu sultanı ile akraba olduğu için ona Selçuklu toprakları üzerinde yetki veriyordu. Ancak babası Alp Arslan, 1072'deki evliliğinden kısa bir süre sonra öldü ve kocası el-Muktedi, on yıl sonra başka bir Selçuklu prensesiyle evlendi.
El-Muktedi'nin ikinci eşi, Sultan I. Melikşah'ın kızı Mah-i Mülk Hatun'du. Mart 1082'de El-Muktedi, Ebu Nasr bin Cahir'i İsfahan'daki Melikşah'a evlenme teklif etmesi için gönderdi. Babası rızasını verdi ve evlilik sözleşmesi imzalandı. Mart 1087'de Bağdat'a geldi. Evlilik Mayıs 1087'de tamamlandı. Mah Melek 31 Ocak 1088'de Prens Cafer'i doğurdu.[4] Bu ikinci evlilik, El-Muktedi'yi Melikşah'ın hem kayınbiraderi hem de damadı yaptığı için siyasi gücünede faydalı oldu.
Sifri Hatun, el-Muktedi'nin ilk eşi olarak kalsa da, yeğeni Mah-i-Mülk Hatun kadar etkili kalamadı çünkü Mah-i-Mülk, iktidardaki padişahın kızıydı.
Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- El-Hibri, T. (2021). Abbasi Halifeliği: Bir Tarih. Cambridge Üniversitesi Yayınları.
- Lambton, A.K.S. (1988). Ortaçağ İran'ında Süreklilik ve Değişim. Bibliotheca Persica. Bibliotheca Persica. ISBN 978-0-88706-133-2.
- es-Sāʿī, İbn; Toorawa, Shawkat M.; Bray, Julia (2017). كتاب جهات الأئمة الخلفاء من الحرائر والإماء المسمى نساء الخلفاء: Kadınlar ve Bağdat Mahkemesi. Arap Edebiyatı Kütüphanesi. NYU Basın.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "The Annals of the Saljuq Turks: Selections from al-Kamil fi'l-Ta'rikh of Ibn al-Athir". Routledge & CRC Press (İngilizce). 12 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023.
- ^ Erbay, Enes Ensar (28 Aralık 2022). "Tayeb El-Hibri. The Abbasid Caliphate -A History-. Cambridge: Cambridge University Press, 2021, 330 sayfa". Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 63 (63): 103-108. doi:10.15370/maruifd.1147675. ISSN 1302-4973. 17 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023.
- ^ a b Lambton, A. K. S. (1 Ocak 1988). Continuity and Change in Medieval Persia (İngilizce). State University of New York Press. ISBN 978-1-4384-0997-9. 15 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023.
- ^ al-Sāʻī, ʻAlī ibn Anjab Ibn (15 Mayıs 2015). كتاب جهات الأئمة الخلفاء من الحرائر والإماء المسمى نساء الخلفاء: Women and the Court of Baghdad (İngilizce). NYU Press. ISBN 978-1-4798-5098-3. 17 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023.