Sarraounia (film)
Sarraounia, ya da Saraunya,[1][2] Med Hondo tarafında yazılıp yönetilen 1986 yapımı, tarih drama türünde filmdir. Senaryoyu Hondo ile birlikte yazan Nijeryalı yazar Abdoulaye Mamani'nin[3] aynı adlı romanından uyarlanmıştır. Roman ve film, Hausa halkından geriye kalan animist, Azna kraliçesi Sarraounia ile Voulet-Chanoine Misyonu olarak bilinen Fransız Sömürge Kuvvetlerinin ilerleyişi arasındaki ilişkileri anlatır. 1899 yılında gerçekleşen Lougou Muharebesi konunun merkezindeki olaydır.[3] Sarraounia, o dönem Fransa'nın Afrika'daki yayılmacı politikalarına direnen birkaç kabile liderinden biridir. Film, Ouagadougou Panafrika Film ve Televizyon Festivali'nde (FESPACO) birincilik ödülünü kazanmış ve eleştirmenlerden olumlu görüşler almıştır. Aynı zamanda 1987 yılında Berlin Film Festivali'nin Forum kısmında ve 2002 yılında Venedik Bienali'nde de gösterilmiştir.[4]
Hikayenin özeti[değiştir | kaynağı değiştir]
Film Burkina Faso ile Nijer arasındaki, Sahel bölgesinde geçer[5] ve genç bir kızın Aznaların kraliçesi olarak kabul edilme töreni ve hükümdarlığının kurulmasıyla başlar.[3] Genç kraliçe Sarraounia, kabilesini düşman bir kabileye karşı savunarak başarılı bir savaşçıya dönüşür.[6] Aynı zamanda okçuluk ve şifalı bitkiler alanındaki yetkinlikleriyle ünlenen mistik bir büyücüdür.[7] Bu arada Fransız sömürgecileri Paul Voulet ve Julien Chanoine, Fransız sömürge imparatorluğu için yeni topraklar fethetmek üzere yola çıkar. Ülkede ilerledikçe kadınlara tecavüz ederken yanan köyleri de arkalarında bırakılar.[8]
Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]
- Aï Keïta, Sarraounia rolünde
- Jean-Roger Milo, Kaptan Voulet rolünde
- Féodor Atkine, Chanoine rolünde
- Didier Sauvegrain, Doktor Henric rolünde
- Roger Miremont,Teğmen Joalland rolünde
- Luc-Antoine Diquéro, Teğmen Pallier rolünde
- Jean-Pierre Castaldi, Çavuş Boutel rolünde
Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]
Nijeryalı yazar Abdoulaye Mamani, Sarraounia adlı romanını ilk yayınladığında, bir kopyasını arkadaşı Med Hondo'ya vermişti. O da kitabı filme uyarlamaya karar verdi.[9] Bu süreçte Hondo, kitabı referans olarak kullanmanın yanı sıra Mamani ile bir araştırma yürütüp yaşlı Nijeryalılarla röportaj yaptı ve ulusal arşivlerdeki materyallere erişti.[9]
Hondo, Keïta'yı bir aile üyesi ile karşılaşmadan sonra oyuncu olarak seçti. Başlangıçta onu filmde küçük bir rol olarak düşünse de, ilk oyuncu seçimi seansının ardından ona Sarraounia rolünü verdi.[10] Bu onun ilk oyunculuk işiydi ve daha sonra Les Etrangers (Yabancılar) ve SIDA dans la Cite (Şehirdeki AIDS) gibi filmlerin yanı sıra sitcom'larda da rol aldı.[11]
Film 1986 yılında Burkina Faso'da çekildi.[12] Bu ülkedeki finansörler ve Hondo'nun kendi yapım şirketi tarafından yedi yılda toparlanabilen bir meblağ ile 3.000.000 dolara mal oldu.[3][12]
Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Film, 1987 yılında Ouagadougou Panafrikan Film ve Televizyon Festivali'nde (FESPACO) Birincilik Ödülü'nü (Étalon de Yennenga) kazandı.[13] Tarihçi Frank Ukadike filmi "Afrika sinemasının dönüm noktası, yaratıcılığı, profesyonelliği ve adanmışlığı açısından en iddialı filmi" olarak nitelendirdi. The Boston Phoenix yazarı Chris Fujiwara, filmin klişelerden kaçındığını belirtti ve filmi "hem ironikliği hem de kutlama" açısından[14] "büyük ölçekli epik bir drama" olarak nitelendirdi.[7] Time Out ise "mükemmel hazırlanmış ve kapsamlı" olarak tanımladı.[6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Afrika sinemasının şaşırtıcı çeşitliliği". Milliyet. 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2023.
- ^ "Afrika". İstanbul Modern. 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2023.
- ^ a b c d Ukadike, Nwachukwu Frank (1994). Black African Cinema. University of California Press. ss. 290-294. ISBN 0-520-07748-2.
- ^ "Sarraounia". MUBİ. 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2023.
- ^ Cham, Mbye (2004). "Film and History in Africa: A Critical Survey of Current Trends and Tendencies". Pfaff, Françoise (Ed.). Focus on African films. Indiana University Press. ss. 64-66. ISBN 0-253-21668-0.
- ^ a b "Sarraounia Review", Time Out, 10 Eylül 2012, 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 1 Ocak 2010
- ^ a b Fujiwara, Chris (27 Nisan 2000), "African Dream — The films of Med Hondo at the HFA", The Boston Phoenix, 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Ocak 2010
- ^ Thackway, Melissa (2003). Africa shoots back: alternative perspectives in Sub-Saharan Francophone. James Currey Publishers. ss. 95-96. ISBN 0-85255-576-8.
- ^ a b Ukadike, Nwachukwu Frank (2002). "Med Hondo (Mauritania)". Questioning African cinema: Conversations with Filmmakers Series. University of Minnesota Press. ss. 57-72. ISBN 0-8166-4004-1.
- ^ "Aï Keita-Yara Interview", Sisters of the Screen: Women of Africa on Film Video and Television, 2000, 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 1 Ocak 2010
- ^ Quist Arcton, Ofeibea (26 Şubat 2001), "Ai Keita Yara — From Queen to Soothsayer, From Celluloid to Video", AllAfrica.com, 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 1 Ocak 2010
- ^ a b Pfaff, Françoise (1997). "Interview with Med Hondo". Harrow, Kenneth W. (Ed.). With open eyes: women and African cinema. Rodopi. ss. 151-158. ISBN 90-420-0143-7.
- ^ Diawara, Manthia (1992). African cinema: politics & culture. Indiana University Press. ss. 152. ISBN 0-253-20707-X.
- ^ Ukadike, Nwachukwu Frank (1994). Black African Cinema. University of California Press. ss. 290-294. ISBN 0-520-07748-2.