Sağ koroner arter
| sağ koroner arter | |
|---|---|
| Latince isim | arteria coronaria dextra |
| Tanımlayıcılar | |
| JSTOR | right-coronary-artery |
| Microsoft Academic | 2910490446 2778088351, 2910490446 |
| TA | 4131 |
| FMA | 50039 |
Kalbin kanlanmasını sağlayan sağ koroner arter (RCA), kalp’teki sağ aort sinüsünde, aort kapağının sağ çıkıntısının üstünden çıkan bir arter’dir.[1][2] Sağ koroner sulkustan kalbin merkezine doğru ilerler.[1][3] Sinoatriyal nodal arter, sağ marjinal arter, posterior interventriküler arter, konus arteri [4] ve atriyoventriküler düğüm dalı dahil olmak üzere birçok dal verir. Kalbin sağ tarafına ve interventriküler septumun bazı kısımlarına katkıda bulunur.[2][5]
Yapı[değiştir | kaynağı değiştir]
Sağ koroner arter, aort kapağının üzerinde sağ aort sinüsünün üzerinden kaynaklanır.[1][2] Sağ koroner sulkus (sağ atriyoventriküler oluk) boyunca kalbin merkezine doğru geçer.[1][3]
Segmentler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Proksimal: RCA başlangıcından başlayarak, akut kenar boşluğuna kadar olan mesafenin yarısını kapsayan[6][7]
- Orta: proksimal segmentten akut kenara kadar [6][7]
- Distal: orta segmentten posterior interventriküler arterin başlangıç noktasına kadar, burada arka interventriküler oluk kalp tabanındaki atriyoventriküler oluk ile birleşir.[6][7]
Değişim[değiştir | kaynağı değiştir]
Hastaların yaklaşık %80'inde (sağ dominant), RCA posterior inen arteri (PDA) verir. Vakaların diğer %20'sinde (sol dominant veya kodominant), PDA sol sirkumfleks arterden kaynaklanır veya hem sağ koroner arter hem de sol sirkumfleks tarafından beslenir.[8] PDA alt duvarı, ventriküler septumu ve posteromedial papiller kası besler.
RCA ayrıca insanların %60'ında SA düğüm arterini de besler. Zamanın diğer %40'ında SA nodal arter sol sirkumfleks arter tarafından beslenir.
Nadir de olsa, sol aortik sinüsten köken alan sağ koroner arterin birçok anormal seyri tanımlanmıştır.[9]
Dağıtım[değiştir | kaynağı değiştir]
Sağ koroner arter, sağ atriyum’a, sağ ventrikül’e ve interventriküler septumun arka üçüncü ve alt ucuna oksijenli kan sağlar.[2][5] Ayrıca sol ventrikülün (LV) %25 ila %35'ini de sağlayabilir.[10]
Koroner arterlerin önemli miktarda örtüşme beslenmesi vardır.[2] Sağ koroner arter %50 oranında sol koroner artere baskındır, %20 oranında ona eşittir ve %30 oranında sol koroner arterden daha az belirgindir.[2]
Ek resimler[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Sağ koroner arter -
Aort kemeri ve dalları. -
Miyokard enfarktüsünün diyagramı. -
Koroner arterleriyle insan kalbi -
Cenin kalbi - sağ koroner arter
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d Aggeli, Constantina; Mavrogeni, Sofia; Tousoulis, Dimitris (1 Ocak 2018), Tousoulis, Dimitris (Ed.), "Chapter 3.5.1 - Non-invasive Imaging Techniques in Coronary Artery Disease", Coronary Artery Disease (İngilizce), Academic Press, ss. 337-358, doi:10.1016/b978-0-12-811908-2.00017-9, ISBN 978-0-12-811908-2, 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
- ^ a b c d e f Pappano, Achilles J.; Gil Wier, Withrow (1 Ocak 2013), Pappano, Achilles J.; Gil Wier, Withrow (Ed.), "11 - Coronary Circulation", Cardiovascular Physiology (Tenth Edition) (İngilizce), Philadelphia: Elsevier, ss. 223-236, doi:10.1016/b978-0-323-08697-4.00011-3, ISBN 978-0-323-08697-4, 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
- ^ a b Sivananthan, M. (1 Ocak 2018), "Coronary Anatomy", Vasan, Ramachandran S.; Sawyer, Douglas B. (Ed.), Encyclopedia of Cardiovascular Research and Medicine (İngilizce), Oxford: Elsevier, ss. 691-699, doi:10.1016/b978-0-12-809657-4.99738-2, ISBN 978-0-12-805154-2, 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
- ^ Antonopoulos, Alexios S.; Siasos, Gerasimos; Antoniades, Charalambos; Tousoulis, Dimitris (1 Ocak 2018), Tousoulis, Dimitris (Ed.), "Chapter 2.1 - Functional Anatomy", Coronary Artery Disease (İngilizce), Academic Press, ss. 121-126, doi:10.1016/b978-0-12-811908-2.00008-8, ISBN 978-0-12-811908-2, 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
- ^ a b Schipper, Paul; Sukumar, Mithran; Mayberry, John C. (1 Ocak 2008), Asensio, JUAN A.; Trunkey, DONALD D. (Ed.), "Pertinent Surgical Anatomy of the Thorax and Mediastinum", Current Therapy of Trauma and Surgical Critical Care (İngilizce), Philadelphia: Mosby, ss. 227-251, doi:10.1016/b978-0-323-04418-9.50037-0, ISBN 978-0-323-04418-9, 12 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
- ^ a b c Villa, AD; Sammut, E; Nair, A; Rajani, R; Bonamini, R; Chiribiri, A (28 Haziran 2016). "Coronary artery anomalies overview: The normal and the abnormal". World Journal of Radiology. 8 (6). ss. 537-55. doi:10.4329/wjr.v8.i6.537. PMC 4919754 $2. PMID 27358682.
- ^ a b c Kini, S; Bis, KG; Weaver, L (June 2007). "Normal and variant coronary arterial and venous anatomy on high-resolution CT angiography". AJR. American Journal of Roentgenology. 188 (6). ss. 1665-74. doi:10.2214/AJR.06.1295. PMID 17515392.
- ^ Shahoud, James S.; Ambalavanan, Manoj; Tivakaran, Vijai S. (2020). Cardiac Dominance. StatPearls Publishing. PMID 30725892. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024.
- ^ Angelini, P. (15 Temmuz 2014). "Novel Imaging of Coronary Artery Anomalies to Assess Their Prevalence, the Causes of Clinical Symptoms, and the Risk of Sudden Cardiac Death". Circulation: Cardiovascular Imaging. 7 (4). ss. 747-754. doi:10.1161/CIRCIMAGING.113.000278. PMID 25027456.
- ^ Wheeler, Derek S.; Wong, Hector R.; Shanley, Thomas P. (22 Mayıs 2014). Pediatric Critical Care Medicine: Volume 2: Respiratory, Cardiovascular and Central Nervous Systems (İngilizce). Springer. s. 306. ISBN 978-1-4471-6356-5.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Genel bakış Cleveland Klini'ğinden genel bakış
