Sürekli değişken oranlı şanzıman

Varyatör prensibi

Sürekli değişken oranlı şanzıman (CVT) (İngilizce: Continuously Variable Transmission), vites oranlarının sürekli değiştiği bir otomatik şanzımandır. CVT şanzımanlar sabit vites oranlarına sahip diğer mekanik şanzımanlardan farklıdır. "Sonsuz şanzıman" olarak da bilinir.

Klasik Sürekli değişken oranlı şanzıman (CVT) şanzımanlar, iki kasnaktan ve üzerinde yer alan zincir ya da kayışdan meydana gelir. Kasnaklar, sürüş durumuna göre büyüyüp küçülebilir. Böylece vites aralığı belirlenmiş olur. Otomatik, yarı otomatik ya da düz vitese sahip otomobillerden farklı olarak CVT’nin belirli bir vitese çıkması ya da düşmesi gerekmez. Sabit dişli oranlı şanzımanlara sahip araçlardaki 1. ya da 2. vitesler bulunmaz. Bunun yerine CVT şanzıman, o an ihtiyaç duyulan vites oranına çıkar ya da düşer.

Honda, klasik CVT şanzımanlardan farklı bir teknoloji kullanmayı ve böylece 21. yüzyılın sürücü profillerine daha uygun bir sürüş imkanı sunmayı tercih etmektedir. Araçlarına eklediği sürüş ve spor modlarına özel elektronik kontroller eklemektedir. Böylece sürücünün istediği vites aralığı da belirlenebilir. Özellikle sportif bir sürüş hissiyatı isteyen sürücüler bu sayede beklentilerine karşılık bulabilir. Ancak normal sürüş sırasında da CVT yakıt tasarrufundan yararlanabilir.

Günümüzde bazı Honda modellerinde yer alan vites kulakçıkları ise önceden CVT için belirlenmiş sabit vites oranlarına ulaşılmasını sağlar. Burada düz vitesli bir aracın 1, 2, 3 ya da 4. vites gibi aralıklarına benzer bir yapı kullanılır. Yani sürücü, vites kulakçıkları aracılığı ile 4. vitese geldiği zaman düz şanzımanlı aracın 4. vitesine ulaşır.

CVT’nin Avantajları Nelerdir?

Otomatik vitese sahip olan araçlar, dişli eşleştirmesi ile vitesi yükseltip düşürür. Ancak her zaman istenen ideal dişli eşleşmesini sağlamak mümkün olamayabilir. Bu nedenle de verimlilik %90’larda kalır. CVT’nin sabit aralıklara sahip dişliler yerine ihtiyaca göre çapını büyütüp küçültebilen kasnaklardan yararlanması sayesinde ise o an ihtiyaç duyulan en doğru vites oranı yakalanabilir. Böylece verimlilikte minimum kayıp yaşanır.