Roza Pomerantz-Meltzer
Roza Pomerantz-Meltzer (Lehçe: Róża Pomeranc-Melcer; 5 Kasım 1880 – 19 Ekim 1934)[1] Lviv şehrinde yaşayan Polonyalı bir yazar ve romancıydı. 1922'de Polonya Parlamentosu Sejm'e Birleşik Ulusal Yahudi Partileri Komitesi üyesi olarak seçilen ilk Yahudi kadın oldu.[2] Güçlü bir Siyonizm destekçisi olarak yerel Yahudi kadın örgütlerinin, özellikle de Koło Kobiet Żydowskich'in (Yahudi Kadınlar Çevresi) etkili bir üyesiydi. Hem Almanca hem de Lehçe olarak birçok yerli ve yabancı dergiye katkıda bulundu ve uluslararası kongrelere katıldı.[3][4]
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
1880'de Tarnopol'de doğan Roza Pomerantz, varlıklı bir Yahudi ailede büyüdü. Eğitiminin yanı sıra özel müzik ve Almanca dersleri de aldı. Leipzig Konservatuvarı'nda üç yıl okuduktan sonra, özellikle 1903 Kişinev pogromlarından ebeveynleri olmadan dönenler olmak üzere Yahudi yetimlere yardım sağlayan girişimleri desteklediği Tarnopol'e döndü. 1906'da bir demiryolları memuru olan İzaak Melcer ile evlendi.[3]
Pomerantz, hem Lehçe hem de Almanca olarak çok çeşitli gazete ve dergilere makaleler yazdı. Bunlar arasında Lviv Siyonist gazeteleri Wshód ve Przyszlośé'nin yanı sıra Die Welt ve Das Israelsche Familienblatt ve İsviçre Jüdische Arbeiter ve Dr. Blochs Wochenschrift vardı . Katkıları arasında Ein Chazarenkönig, Chancia adlı kısa öyküler ve ilk kez Lviv'de Lehçe olarak sahnelenen Matka oyunu vardı. 1920'lerde Der Chossen Bocher adlı kısa öyküsünü yayınladı.[3] Sonuç olarak, Almanca Siyonist yayınları okuyanlar tarafından iyi tanındı.[5] Ayrıca Im Land der Not gibi Galiçya Yahudilerini konu alan romanlar da yazdı.[6] Diğer eserleri arasında Der Zionismus und die Frauen'deki (c.1905) An die jüdischen Frauen: Ein Appell (1898) ve "Die Bedeutung der zionistischen Idee im Leber der Jüdin" yer aldı.[7]
Ayrıca Galiçya'daki Siyonist gençler üzerinde şenlik ve törenler düzenleyerek ve bunlara katılarak hatırı sayılır bir etki yaptı. Kadın hareketinin aktif bir üyesiydi ve 1898 gibi erken bir tarihte Stryi'de bir Siyonist kadın derneğinin kurulmasına yardım etti. Örgüt, 1908 yılında Ognisko Kobiet Żydowskich (Yahudi Kadın Cemiyeti) olarak tescil edilmiştir. 1901'de Tarnopol'de bölge komitesi başkanlığına seçildi ve 1903'te Galiçya Siyonist kadın derneğinin kurulmasını önerdi ve bu da 1908'de Lviv'de Kolo Kobiet Żydowskich'in (KKZ) kurulmasına yol açtı. Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra, KKZ altında bir Yahudi anaokulu (1918) ve bir kız yurdu (1919) kurdu.[3]
1911'de Pomerantz, Galiçya'yı Basel'deki 10. Siyonist Kongresi'nde temsil etti ve 1920'de Londra'da kurulan Uluslararası Kadın Siyonist Örgütü'nün öncülerinden biri oldu. 1923'te Viyana'daki Birinci Dünya Yahudi Kadınlar Kongresi'ne katılarak Filistin'e göç eden Yahudilere destek istedi.[3][8]
Róża Pomerantz-Meltzer, 20 Ekim 1934'te 55 yaşında öldü.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b died at age 55, Oct. 20, 1934, American Jewish Yearbook, By American Jewish Committee, Jewish Publication Society of America, 1935, p. 270
- ^ Melcer, Róża 14 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Yivo Encyclopedia of the Jews of Eastern Europe
- ^ a b c d e Angelique (2014). 'Die umkämpften Tore zur Gleichberechtigung' - Frauenbewegungen in Galizien (1867 – 1918): Frauenbewegungen in Galizien (1867 - 1918). LIT Verlag Münster. ss. 141-. ISBN 978-3-643-50586-6. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022.
- ^ Die Geschichte der Sozialen Arbeit in Europa (1900–1960): Wichtige Pionierinnen und ihr Einfluss auf die Entwicklung internationaler Organisationen. Springer-Verlag. 2013. ss. 163-. ISBN 978-3-663-09711-2. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022.
- ^ Alan T. (2012). The Wiley-Blackwell History of Jews and Judaism. John Wiley & Sons. ss. 378-. ISBN 978-1-118-23293-4. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022.
- ^ Alison (2009). Jewish Women in Fin de Siècle Vienna. University of Texas Press. ss. 114-. ISBN 978-0-292-77464-3. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022.
- ^ Alison (2008). Jewish Women in Fin de Siècle Vienna. University of Texas Press. ss. 241-. ISBN 978-0-292-71861-6. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022.
- ^ World Congress of Jewish Women, Vienna, May 6—11th, 1923. Steering Committee of the World Congress of Jewish Women. 1923. s. 23-.
