Romain Gary

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Romain Gary
Romain Gary
Doğum8 Mayıs 1914(1914-05-08)
Vilna
Ölüm2 Aralık 1980 (66 yaşında)
Paris
Takma adlarÉmile Ajar, Fosco Sinibaldi, Shatan Bogat
MeslekYazar, yönetmen, senarist, pilot, diplomat.
MilliyetFransız
Dönem20. yüzyıl
TürÇoğunlukla roman.
Resmî site

Romain Gary (asıl adı Roman Kacew, takma adı Émile Ajar) (d. 8 Mayıs 1914, Vilna – ö. 2 Aralık 1980, Paris), Fransız yazar, yönetmen, senarist, II. Dünya Savaşı pilotu ve diplomat.

Dünya çapında tanınan bir yazar olan Gary, Fransa'da her yazara ancak bir kez verilen Goncourt Edebiyat Ödülü'nü, bir kez kendi adıyla bir kez de takma adla yayımladığı iki romanıyla iki kez kazanmış olan tek yazardır.[1] Bunun dışında senaryolar yazdı ve iki film yönetti.

Hukuk mezunu olan Gary, kitap yayımlamaya başlamadan önce, II. Dünya Savaşı sırasında, Özgür Fransız Kuvvetlerine dahil olarak savaş pilotluğu yaptı. Bunların dışında, bir süre Fransız diplomatik servisi için çalıştı. BM Fransız Delegasyonu sekreterliği yaptı, Fransa'nın Los Angeles başkonsolosu oldu.

20. yüzyılda Fransa'nın en üretken ve tanınan yazarlarından olan Gary, eski eşi Jean Seberg'in 1979'daki ölümünün de etkisiyle, 1980'de, Paris'te yaşamına son verdi.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Asıl adı Roman Kacew olan yazar, Vilna'da (şimdiki Litvanya'nın başkenti Vilnüs), Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesiyle önce Varşova'ya (Polonya) göç ettiler. Babası Arieh-Leib Kacew, 1925 yılında ailesini terk etti ve yeniden evlendi. Bu tarihten itibaren Gary, annesi Nina Owczinski tarafından yetiştirildi. 1928 yılında, Gary 14 yaşındayken, annesiyle Nice'de bir banliyöye taşındılar. Daha sonra kitaplarında ve söyleşilerinde, babasının kökeni, ailesi ve çocukluğuyla ilgili her seferinde değişkenlik gösteren bilgiler verdi.

II. Dünya Savaşı'nda, Birleşik Krallık'ın yanında Almanya'ya karşı savaşmak için Fransa'ya yerleştiğinde, adını Romain Gary olarak değiştirdi. Önce Aix-en-Provence, ardından Paris'te hukuk okudu. Fransız Hava Kuvvetlerinde (Bourges yakınlarındaki Salon-de-Provence ve Avord Air Base'te) uçak kullanmayı öğrendi. II. Dünya Savaşı sırasında Fransa'nın Nazilerce işgali sonrasında, İngiltere'ye uçtu ve Özgür Fransız Kuvvetleri bünyesinde Avrupa ve Kuzey Afrika'da hizmet verdi. Pilot olarak, 65 saatten uzun süre uçarak, 25'in üzerinde başarılı saldırıda yer aldı. Savaşta gösterdiği kahramanlık nedeniyle kendisine çok sayıda onur nişanı ve madalya verildi.

Savaştan sonra, Fransız diplomatik servisi için çalıştı ve 1945'te, ilk romanını yayımladı. İlerleyen yıllarda, kimilerini Émile Ajar takma adıyla yazacağı 30'un üzerinde roman, öykü ve anı kitabıyla, Fransa'nın en üretken ve popüler yazarlarından biri olacaktı. Ayrıca, Fosco Sinibaldi ve Shatan Bogat takma adlarıyla da birer roman yayımladı.

Birleşmiş Milletlerin 1952'de New York'taki, 1955'te ise Londra'daki Fransız Delegasyonu sekreterliğine getirildi. 1956'da Fransa'nın Los Angeles başkonsolosu oldu.

İlk eşi, Büyük Britanyalı yazar, gazeteci ve Vogue dergisi editörü Lesley Blanch'ti. Bu evlilik, 1944'ten 1961'e dek sürdü.

1962-1970 yıları arasında ünlü Amerikalı oyuncu Jean Seberg'le evli kaldı. Çiftin bu evlilikten, Alexandre Diego adında bir oğulları oldu. Seberg'le ayrılığı nedeniyle sarsılan Gary'nin 1980 yılındaki intiharında, Seberg'in 1979 yılındaki şüpheli ölümünden sonra girdiği bunalımın büyük etkisi olduğuna inanılır. Yazar, 2 Aralık 1980'de Paris'te, kendisini tabancayla vurarak intihar etti. Emile Ajar'ın kendisinin takma adı olduğunu da açıkladığı intihar mektubunun son iki cümlesi çok ses getirdi: "Çok eğlendim, teşekkür ederim. Hoşçakalın."

Yazarlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Romain Gary'nin Roma'daki resmi, 1961

Fransa'da bir kişiye birden fazla verilmeyen Goncourt Ödülü'nü iki kere (bir kez Romain Gary bir kez de Émile Ajar adlarıyla) aldı, bunu da intihar notunda açıkladı. Ödülü ilk olarak kendi adıyla yayımladığı Cennetin Kökleri romanıyla 1956 yılında alan Gary, Émile Ajar adıyla yazdığı Onca Yoksulluk Varken romanıyla, 1975 yılında ödülü tekrar aldı.[2] Yalan Roman, Kadının Işığı, Şafakta Verilmiş Sözüm Vardı, Yıldızyiyiciler, Kral Solomon'un Bunalımı, yazarın diğer eserlerinden bazılarıdır.

Ayrıca, 1962 yapımı savaş filmi The Longest Day'in senaryo ekibinde yer aldı; 1971 yapımı, başrolünde o dönemki eşi Jean Seberg'in oynadığı Kill! adlı filmi ise yazan ekipte yer aldı ve yönetti.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Romain Gary adıyla[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Education européenne (1945); Türkçe adı, Polonya'da Bir Kuş Var (Avrupa Eğitimi) (1992, ISBN 978-975-510-401-0)
  • Tulipe (1946); 1970'te gözden geçirilip düzeltilerek yeniden basılmıştır.
  • Le grand vestiaire (1949)
  • Les couleurs du jour (1952)
  • Les racines du ciel — 1956 Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü; Türkçe adı, Cennetin Kökleri (1992, ISBN 975-510-401-1) (Film uyarlaması The Roots of Heaven, 1958)
  • Lady L. (1957)
  • La promesse de l'aube (1960); Türkçe adı, Şafakta Verilmiş Sözüm Vardı (1990, ISBN 978-975-510-136-1)
  • Johnie Coeur
  • Gloire à nos illustres pionniers (1962, kısa öyküler)
  • The ski bum (1965)
  • Pour Sganarelle (1965, edebi makale)
  • Les Mangeurs d'Etoiles (1966); Türkçe adı, Yıldızyiyiciler (1998, ISBN 978-975-510-856-8)
  • La danse de Gengis Cohn (1967);
  • La tête coupable (1968)
  • Chien blanc (1970); (Film uyarlaması, White Dog, 1982)
  • Les trésors de la Mer Rouge (1971)
  • Europa (1972)
  • The Gasp (1973)
  • Les enchanteurs (1973)
  • La nuit sera calme (1974, söyleşi)
  • Au-delà de cette limite votre ticket n'est plus valable (1975); Türkçe adı, Biletiniz Buraya Kadar (1998, ISBN 975-510-847-5)
  • Clair de femme (1977), Türkçe adı, Kadının Işığı (1996, ISBN 975-510-491-7)
  • La bonne moitié (1979, oyun)
  • Les clowns lyriques (1979); "Les couleurs du jour" romanının yeni versiyonu.
  • Les cerfs-volants (1980); Türkçe adı, Uçurtmalar (1987, ISBN 9789755102442)
  • Vie et mort d'Émile Ajar (1981, Ölümünden sonra yayımlanmıştır.)
  • L'homme à la colombe (1984, ölümünden önceki nihai versiyonu)
  • L'affaire homme (2005, makale ve söyleşileri)
  • L'orage (2005, kısa öyküleri ve tamamlanmamış romanları)

Émile Ajar adıyla[değiştir | kaynağı değiştir]

Fosco Sinibaldi adıyla[değiştir | kaynağı değiştir]

  • L'homme à la colombe (1958)

Shatan Bogat adıyla[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Les têtes de Stéphanie (1974)

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yönetmen olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Les oiseaux vont mourir au Pérou (1968)
  • Kill! (1971)

Senarist olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

  • The Roots of Heaven (1958)
  • The Longest Day (1962)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Romain Gary". İmge Kitabevi. 18 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2011. 
  2. ^ "Romain Gary". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2011. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]