İçeriğe atla

Ramjet

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Uçuş sırasındaki Mach sayıları ile bir ramjet motorunun çalışma şeması.

Ramjet, bazen kullanılan adıyla soba borusu jet, hareketli parça kullanmayan bir jet motoru türü. Yüksek hızda kullanılan basit bir motordur. Bu avantajı sayesinde füze sistemlerinde kullanılmıştır.

Ramjet, ileri itişli sıkıştırılmış hava alışlı döner kompresörü bulunmayan bir jet motor çeşididir. Düşük hızlarda itki oluşturmadığı için yerde duran bir uçağı harekete geçiremez. Yüksek hızlı uçuşlar için uygundur. Kompresör ya da türbin gibi hareketli parçaları olmayan bir motor türüdür. Ramjetler çalışabilmek için bir ön hıza ihtiyacı vardır ve ses-üstü hızlarda (M > 1) çalışmaya başlayabilirler. Bu çeşit motorlar 5 Mach hızına kadar çalışırlar. Daha yüksek hızlara çıkılması için Scramjet motorlarına ihtiyaç vardır. Yüksek hız gerektiren uygulamalarda kullanılmaktadırlar, silah yapımcıları dış kabuklu ağır silahlara ramjet ekleyerek menzilini arttırdılar.

Ramjet 1913'te Fransa'da René Lorin, tarafından icat edilip, patenti alınmış olan bir cihazdır. Prototip yapımı uygun olmayan malzeme kullanımından hüsranla sonuçlanmıştır.

1915'te Macar mucit Albert Fonó, toplarını menzilini arttırmanın bir yolunu bulmuştur. Fırlatma mekanizmasına ramjet ünitesi ekleyerek, düşük menzilli top ağazına yüksek menzil özelliği, düşük ağırlıklı top atıcısından yüksek ağırlıklı top atılabilmesini sağlamıştır. Fonó icadını Avusturya-Macaristan ordusunu sunmuştur ancak geri çevrilmiştir.

1936'da Hellmuth Walter gazla çalışan test motoru geliştirdi. BMW ve Junkers teorik çalışmayı devam ettirdi. 1941'de Eugen Sänger çok yüksek sıcaklıklı yanma odasına sahip ramjet motoru yaptı. Daha sonraları Almanya'da savaş sırasında petrol sıkıntısı başladı, testler sıkıştırılmış kömür tozo bloklarıyla devam edildi, düşük yanmadan dolayı başarısızlıkla sonuçlandı.

Leduc 022
Nord Aviation 1500 Griffon II

Rene Leduc'un çalışmaları oldukça dikkate değer. Leduc'un modeli Leduc 0.10 ilk başarılı ramjet motoru ile çalışan uçağa takıldı.

Nord 1500 Griffon 1958'de Mach 2.19'a ulaştı.

Avantaj ve Dezavantajları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Avantajları;

  • Düşük ağırlık
  • Ağırlık oranına göre yüksek itiş gücü
  • Hareketli parçası yok
  • Mach 5.0'e kadar ulaşabilmektedir.

Dezavantajları;

  • Sesüstü hızda çalışabilir.
  • Yanma için havanın sesaltı hıza düşmesi zorunludur.

Ramjet motorlu hava araçları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ramjet kullanan füzeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]