Rada Akbar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Rada Akbar
Doğum1988 (35-36 yaşında)
Afganistan
MilliyetAfgan
MeslekKavramsal sanatçı, fotoğrafçı
Ödüller
  • UNICEF Yılın Fotoğrafı Ödülü, Prens Claus Ödülü, MujerHoy Ödülleri ve BBC 100 Kadın

Rada Akbar, (d. 1988) Afganistan'da doğup büyüyen, sanatı kadın düşmanlığına ve baskıya karşı sesini yükseltmek için bir araç olarak kullanan bir aktivist, küratör ve sanatçıdır.2015 yılında UNICEF Yılın Fotoğraf Ödülü'nde Mansiyon ödülü, 2021 yılında Prens Claus ödülü, MujerHoy ödülleri ve BBC 100 Kadın ödülünü sahip olmuştur.[1]

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Rada Akbar,1978-1992 yılları arasında olan Sovyet-Afgan savaşı döneminde, 1988'de Afganistan'ın Cüzcan [2] şehrinde doğmuştur. Taliban 1996 yılında iktidara gelince ailesiyle birlikte Pakistan'a kaçmıştır. Akbar, savaş nedeniyle çocukluğunu bombalardan korunmak amacıyla genellikle evlerinin bodrumunda geçirmek zorunda kalmıştır. Akbar ve ailesi Pakistan'da 6 yıl kalmışlardır ve daha sonra ABD işgalinin Taliban hükûmetini devirmesiyle 1 yıl sonra 2002 yılında Afganistan'a geri dönmüşlerdir.[3]

Akbar, Afganistan Çağdaş Sanat Merkezi'ne 2007 yılında üye oldu ve 2008 yılında da Kabil'de İlk Kadın Resim ve Modern Resim Sergisinin düzenlenmesinde yer aldı.[4] Rada Akbar, sadece fotoğraf alanında değil Afgan kadınlarının hayatını ve zorluklarıyla ilgili iki belgesel film yapmıştır. Belgesellerinden biri olan "Paramparça Umutlar", 2009 yılında Almanya'nın Köln kentinde düzenlenen Panorama Hindukusch-Film Festivali'ne seçildi. 2015 yılında Akbar, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF)) ile Yılın Fotoğrafı dalında Mansiyon ödülü kazandı. Rada Akbar ayrıca, Afganistan'da gönüllülüğü teşvik etmek, desteklemek ve harekete geçirmek ve Afgan gönüllülerin kapasite geliştirmesine yardımcı olmak için çalışan, kâr amacı gütmeyen bağımsız bir kuruluş olan Afghan Volunteers'ın yönetim kurulu üyesidir.[2]

2013 yılında serbest fotoğrafçı olarak çalışmaya ve Kabil'de modern sanat sergileri düzenlemeye başladı.2019'dan 2021'e kadar 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü kutlamak ve ülkesindeki kadınları onurlandıran ve her kadının Afgan tarihine katkısını onurlandırmak için giyilebilir anıtlar yaratan "Süper Kadın" (Abarzanan) adlı yıllık bir sanat sergisi başlattı. Aynı zamanda Kabil'de ya da başka bir yerde kadınların tarihiyle ilgili müze açmayı düşünmüştü.[5]

2021 yılında Prens Claus ödülünü sahip olmuştur.[1] 2021 yılında,Taliban tekrar iktidar olduğunda birçok sanatçı,gazeteci ve siyasetçi ülkeden çıkmak zorunda kalmıştı. Akbar da Fransız hükûmeti tarafından tahliye edilen insanlardan biriydi.Covid-19 nedeniyle Paris'te bir otelde karantinaya alınmıştı.O yıl ailesi Almanya,ABD,Fransa ve Türkiye dağılmış durumdaydı.[6][7]

2021 yılında 100 Kadın BBC listesinde yer almıştır.[5]

Rada Akbar'ın yapmış olduğu çalışmalar kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan PEN America 's Artists at Risk Connection and Art at a Time Like'ın 2022 tarihli Before Silence: Afghan Artists in Exile adlı karma sergisinin içinde yer almıştır.[8]

Sergileri [9][değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kabil, Hindistan, Çin, Almanya, İtalya ve ABD'de Birinci Afgan Çağdaş Sanat Sergisi 2008 – 2012
  • Kabil'de Fotoğraf Sergisi 2008 Almanya
  • Köln'de Panorama Hindukusch-Film Festivali'nde “Paramparça Umutlar” belgeseli gösterildi 2009
  • Alman Büyükelçiliği'nde Fotoğraf Sergisi Kabul 2011
  • İsviçre'de Fotoğraf Sergisi 2013
  • Institut Français d'Afghanistan'da Fotoğraf Sergisi 2014
  • New York City'deki Munch Gallery'de
  • Fotoğraf Sergisi 2014 Nikolaj Kunsthal'da Fotoğraf Sergisi – Kopenhag Çağdaş Sanat Merkezi 2014
  • Danimarka Fotoğraf Müzesi'nde Fotoğraf Sergisi, Herning (DK) 2015
  • Art Center Mississippi Fotoğraf Sergisi, Thyholm (DK) 2015
  • Ulusal Sanat Kültürleri Müzesi'nde Gelecek Fotoğraf Sergisi, Göteborg, İsveç Nisan 2016 – Ocak 2017
  • Berlin, Almanya'da düzenlenen Afgan-Alman dostluğunun 100. yılı kültür haftasında Fotoğraf Sergisi, Almanya 2015

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "(Online) O Superwomen: Artist Talk with Rada Akbar and Laurie Anderson". Hirshhorn Museum and Sculpture Garden | Smithsonian (İngilizce). 19 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  2. ^ a b imagenationparis.com. "Rada Akbar (Afghanistan)". ImageNation Paris (İtalyanca). 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  3. ^ Artdaily. "From victims to superwomen: Honoring female strength in Afghanistan". artdaily.cc (İngilizce). 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  4. ^ "RADA AKBAR SEED AWARDS RECIPIENT". Prince Claus Fund (İngilizce). 25 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  5. ^ a b "BBC'nin 2021 yılı 100 Kadın listesi yayımlandı: Bu yılki listede Sevda Altunoluk ve Elif Şafak da var". BBC News Türkçe. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  6. ^ "These women fled Afghanistan. What's at stake for those left behind?". Culture (İngilizce). 27 Ağustos 2021. 27 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  7. ^ Jackson, Lauren (20 Ağustos 2021). "Leaving a Life in Kabul". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  8. ^ Cristi, A. A. "Artists At Risk Connection & Art At A Time Like This Present BEFORE SILENCE: AFGHAN ARTISTS IN EXILE". BroadwayWorld.com (İngilizce). 9 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  9. ^ "Rada Akbar, Honorable Mention | UNICEF Photo of the Year 2015". www.unicef.de. 17 Aralık 2015. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023.