Parisa
Parisā | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum | Fātemeh Vā'ezi 16 Mart 1950 Tonekabun, İran |
Meslekler | Şarkıcı, müzisyen |
Çalgılar | Vokal |
Etkin yıllar | 1960 - günümüze |
Resmî site | Parīssā |
Fātemeh Vā'ezi (Farsca: فاطمه واعظی, d. 15 Mart 1950 Tonekabun, İran), Parisā (Farsca: پریسا) ismi ile de bilinen İranlı klasik müzik sarkıcısı, Avaz ustası İran'ın önde gelen kadın vokalistlerindendir.
Müzik eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]İran yazını etkisinde liseyi bitirdikten sonra İran klasik müzik üstadı, saygın dastgah ve redif öğretmeni Mahmut Karimi'nin yanında müzik çalışmalarına başladı. 1970'lerde yoğun biçimde ses üstadı Karimi'nin yanında Honarestan-e Musiqi-ye Meli (Ulusal Müzik Akademisi) de eğitimini sürdürürken Kültür Bakanlığı Rudaki Salonu'nda konserlere çıktı.
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Müzik Akademisi'nde İran müziği Fulbright burslu Lloyd Miller de üstad Karimi'nin erkekler sınıfında çalışıyorken Karimi'nin davetiyle kadınlar sınıfına gelerek Parisa'nın kusursuz vokal yeteneği izleyerek büyülenir. Parisa'nın Tahran müzik sahnesinde yükselebilmesi için gereken adımları atmaya karar veririler. Tahran'da birçok yayında müzik eleştirmeni de olan Miller, Kültür Bakanlığı Rudaki Salonu'ndaki batılılaşmış pop kökenli konserleri eleştirirken, Parisa hakkında övgü dolu yazılar yazar. Miller, üstad Daryuş Safvat yönetimindeki İran Müziğini Koruma ve Yayma Merkezi'nin de Halkla İlişkiler uzmanıdır. Miller'ın bir dizi girişimi sonucu Parisa, 1973'te Daryuş Dafvat ile tanışarak İran Müziğini Koruma ve Yayma Merkezi'nde çalışmaya başladı. Parisa 5 yıl boyunca buradaki sanatçılarla birlikte Belçika ve Fransa'da geleneksel İran müziği konserleri verdi. Aynı dönemde bir dizi kayıt yaptı, İran'da çeşitli konserler verdi ve Şiraz Sanat Festivali'ne katıldı. 1978'de Asya Geleneksel Gösteri Sanatları etkinliğine katılarak Japonya'ya gitti.
1973'te evlenerek 1974, 1979 ve 1984'te Sara, Laila ve Dara isimli üç kızı oldu. Üstad Nourali Elahi'nin felsefesi etkisinde kaldı. 1979 İran İslam Devrimi'nden sonra kadın şarkıcıların sahneye çıkmasının yasaklanması ile kendisini ailesine adadı ve özel dersler verdi. 1980'de geleneksel İran müziği merkezine davet edildi ve 1995'e kadar burada dersler verdi. Sonrasında dünyanın önce gelen müzik festivallerinde ve konser salonlarında Dastan Topluluğu, Daryuş Talay ve Hüseyin Omumi ile 2012'ye kadar konserler verdi, kayıtlar yaptı. Parisa İran'da Tahran'da yaşamını sürdürüyor.[1][2][3]
Albümleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- World Sounds: Classical Vocal Art of Persia 1982
- Bazamadam Parisa canlı konser Royal Festival Hall, Londra 1995
- Tale of Love Parisa canlı konser turu, ABD Avrupa 1998
- Tale of Love (Esfahan) Parisa canlı konser, ABD 1998 (yayın:1999)
- Tale of Love II (Nava) Parisa canlı konser turu, ABD 1998 (yayın:2002)
- Shoorideh Parisa & Dastan Ensemble, 19-20 Kasım 2002 Studios of Sender Freies Berlin (yayın:2003)
- Gole Behesht Parisa & Dastan Ensemble, Şubat 2005 Studios of Rundfunk Berlin Brandenburg
- Simmplicity Parissa & Iman Vaziri 2008
Dış Bağlantı
[değiştir | kaynağı değiştir]- Parisa ve Dastan Ensemble Konseri, parstimes.com 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Eski bir video Hafezieh Şiraz YouTube 12 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tasnif-e Dashti 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Meet Parissa the angel of iranian music". Euronews. 7 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020.
- ^ "Parissa". Iran Chamber Society. 25 Nisan 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020.
- ^ "Iranian Classical Vocalist". Resmi web sitesi. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020.