Osteoporoz sayfasının kaynağını görüntüle

{{Hastalık bilgi kutusu |
  Hastalık adı = Osteoporoz |
  Resim = |
  Resim açıklama       = |
}}
'''Osteoporoz''' veya '''kemik erimesi''', [[kemik]] [[metabolizma]]sındaki bir bozukluk sonucunda [[kemik]]teki [[protein]] örgüsünün seyrelmesiyle iskelette ortaya çıkan ve kemiklerin çok kolay kırılabilmesine sebep olan bir hastalıktır.

Kemiğin birim hacimdeki mineral yoğunluğu azalmıştır. Bu nedenle kemikler daha kolay kırılır hale gelir. En çok omurlarda, kalça ve bilek kemiklerinde görülse de vücuttaki bütün kemikler bu durumdan etkilenir. Her iki cinste de görülebilmekle beraber hastaların %80'i kadındır.

== Osteoporozun başlıca etkileri ==
[[Dosya:L1 2 vertebral fracture.jpg|küçükresim|sağ|upright=1.14|Osteoporoz sonucu oluşan L1-L2 vertebralarda kırık]]
Bazı kalıtsal özellikler taşımak (kemikleri kırılgan olan ve ailede eski benzerleri bulunan beyaz ırktan veya Asya kökenli, sarışın ve mavi gözlü, narin yapılı küçük kadın) veya erken [[menopoz]]dan yahut yumurtalıkların alınmasından sonra hormon değişikliklerine
([[östrojen]]lerin ani azalması) uğramak osteoporozun en önemli nedenleridir. Ama, sürekli oturma, uzun süre hareketsiz kalma gibi yaşama tarzı; uzun süre [[tütün]], [[alkol]], [[kortizon]], [[heparin]], [[antiepileptik]]ler gibi [[toksi]]k (zehirleyici) maddelerin kullanılmasına veya zayıflama rejimleri ve kötü beslenme yüzünden [[kalsiyum]]un eksikliğine yol açan beslenme alışkanlıklarına dayanan bazı dış etkenler de, osteoporozun tehlikesini önemli ölçüde artırır. Bunların yanı sıra, omurların veya kol-bacak kemiklerinin kırılma tehlikesi artar.

Menopozla beraber görünen osteoporozda daha çok omurga kemikleri kırılırken, yaşlılıkla beraber ortaya çıkan senil osteoporozda femur denilen bacak kemiği kırılmaktadır.

== Ortaya çıkışı ==
Gözenekli bir [[kemik]] dokusuna dönüşen kemiğin erimesi şeklinde ortaya çıkar; yani kemik daha az yoğun, daha az dirençli hale gelmiş, [[protein]] ağı kötülemiştir. Kemik lamellerinin azalmasıyla ortaya çıkan bu hastalık menopozla beraber artma eğilimindedir.

== Osteoporoz riskini artıran faktörler ==
*Küçük kemikli kadınlar,
*Açık ten,
*Ailede osteoporoz problemi,
*Diyabet,
*Karaciğer, böbrek hastalığı ve tiroid bezi bozuklukları,
*Kortizon, epilepsi ilaçları, antiasitler, diüretikler,
*Sigara içmek ve alkol almak
*Güneş ışığından mahrum kalmak.

== Bulguları ==
*Kronik sırt ağrısı,
*Boy kısalması,
*Akşamları bacak krampları,
*Eklem ağrıları,
*Diş kaybı,
*Diş eti problemleri

== Menopoz sonrası tedavisi ==
*Hormon replasman tedavisi (son yıllarda osteoporoz tedavisi için kullanılmamaktadır ama [[menopoz]] semptomları için kullanımı sırasında osteoporoz yönünden de koruyucu etkisi vardır)
*[[Kalsitonin]] hormonu ve [[kalsiyum]] alınması, (Kalsitonin'nin kanser insidansındaki artış nedeniyle osteoporozdaki endikasyonu hem Amerika'da hem de Avrupa'da kaldırılmıştır.) 
*[[Bifosfonat]] türevi ilaçlar,
*Günlük 1500&nbsp;mg [[Kalsyum|Ca]] ve 400 IU [[D vitamini]] alımı,
*Uzun yürüyüşler,
*Sağlıklı bir [[diyet]],
*Sigaranın bırakılması,
*Düzenli aralıkla egzersiz yapmak,

== Dış bağlantılar ==
* [http://www.ctf.edu.tr/stek/pdfs/12/1211me.pdf Osteoporozdan Korunma ve Rehabilitasyon]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20070927202104/http://www.ctf.edu.tr/stek/pdfs/12/1211me.pdf |tarih=27 Eylül 2007 }}

==Kaynakça==
[http://www.cemficicioglu.com.tr/ Prof.Dr.Cem Fıçıcıoğlu]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121208162945/http://www.cemficicioglu.com.tr/ |tarih=8 Aralık 2012 }}

{{hastalık-taslak}}
{{Tıbbi kaynaklar
| Hastalık Veri Tabanı = 9385 |
  ICD10          = {{ICD-10 kodu|M|80||m|80}}-{{ICD-10 kodu|M|82||m|80}}|
  ICD9          = {{ICD9|733.0}} |
  ICDO          = |
  OMIM           = 166710 |
  MedlinePlus    = 000360 |
  eMedicineKonu  = med |
  eMedicineBaşlık = 1693 |
  eMedicine_çoklu = {{eMedicine2|ped|1683}} {{eMedicine2|pmr|94}} {{eMedicine2|pmr|95}} | 
  MeshID         = D010024 |
}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Romatoloji]]
[[Kategori:Endokrinoloji]]
[[Kategori:Kas iskelet hastalıkları]]