Olivier van Noort
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2023) |
Olivier van Noort | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1558 Utrecht, Hollanda |
| Ölüm | 22 February 1627 Schoonhoven, Hollanda |
| Meslek | Denizci, korsan ve kaşif |
| Tanınma nedeni | Dünya turu yapan ilk Hollandalı. |
Olivier van Noort (1558 - 22 Şubat 1627), Hollandalı bir tüccar kaptan ve korsandı ve dünyanın çevresini dolaşan ilk Hollandalıydı.[1]
Olivier van Noort 1558'de Utrecht'te doğdu. 2 Temmuz 1598'de Pasifik'teki İspanyol topraklarına saldırma ve Hollanda ile İspanya arasındaki Seksen Yıl Savaşları sırasında Çin ve Baharat Adaları ile ticaret yapma planı üzerine dört gemiyle Rotterdam'dan ayrıldı. Gemileri özellikle silahlanma konusunda yetersiz donanıma sahipti ve mürettebat asiydi.
Yine de Van Noort, Macellan Boğazı'ndan geçti ve Güney Amerika'nın Pasifik kıyısı boyunca bir dizi gemiyi (İspanyol ve diğer) ele geçirdi.[1] Adamları boğazdayken kırk kadar yerli Selknam'ı öldürdü; bu, o zamana kadar boğazda kaydedilen en kanlı olaydı.[2]
Maluku Adaları'ndaki Ternate'de batan en büyük gemisi Hendrick Frederick de dahil olmak üzere fırtına nedeniyle yolda iki gemisini kaybetti.[1] Kasım ve Aralık 1600'de, kalan iki gemisi Mauritius ve Eendracht için Filipinler'deki Manila Körfezi'ndeki Corregidor Adası çevresinde bir rıhtım kurdu. Oradan, Manila'ya gidiş-dönüş yelken rotasını hedef alarak, İspanyollar tarafından korsan faaliyetleri olarak algılanan etkinliklere girişti. Bu durum 14 Aralık 1600'de Fortune Adası'ndaki deniz savaşıyla sona erdi. İspanyollar amiral gemileri San Diego kalyonunu kaybetti (enkazı 1992'de bulunacak ve porselen ve altın parçalarından oluşan bir hazine ortaya çıkaracaktı) ancak İspanyollar Hollandalı Eendracht'ı ele geçirerek van Noort'un konumunu savunulamaz hale getirdi ve onu Filipinler'den ayrılmaya olmaya zorladı.
Van Noort, son gemisi Mauritius ve başlangıçtaki 248 adamdan 45'i ile 26 Ağustos 1601'de sonradan Hollanda Doğu Hint Adaları olacak yer ve Ümit Burnu üzerinden Rotterdam'a döndü. Girişim zorlukla masrafını karşıladı, ancak bu tür daha fazla keşif gezisine ilham kaynağı oldu. Birkaç ay sonra birleşik Hollanda Doğu Hindistan Şirketi kuruldu.
Van Noort'un yolculuğu aynı zamanda Hans Koning tarafından çocuklara yönelik yolculuğun kurgulanmış bir yeniden anlatımı olan The Golden Keys (Doubleday 1956, 1970) kitabında anlatılmaktadır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c Quanchi, Historical Dictionary of the Discovery and Exploration of the Pacific Islands, page 246
- ^ Martinic, Mateo (1977). Historia del Estrecho de Magallanes (İspanyolca). Santiago: Andrés Bello. ss. 73-74. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2023.
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Gerhard, P. Pasifik Korsanları, 1575–1742 . Glendale, Kaliforniya: AH Clark Co., 1990.0-8032-7030-5ISBN 0-8032-7030-5
- Gerhard, P. Yeni İspanya Korsanları, 1575–1742 . Mineola, New York: Courier Dover Yayınları, 2003.0-486-42611-4ISBN 0-486-42611-4
- Lane, KE İmparatorluğu Yağmalamak: Amerika'da Korsanlık, 1500–1750 . Armunk, New York: ME Sharpe, 1998.0-7656-0257-1ISBN 0-7656-0257-1
- Schmidt, B. Yurtdışındaki Masumiyet: Hollanda Hayal Gücü ve Yeni Dünya, 1570–1670 . New York: Cambridge University Press, 2001.0-521-80408-6ISBN 0-521-80408-6
- Silverberg, R. En Uzun Yolculuk: Keşif Çağında Çevreden Gezinme (1972) 1997 Ohio University Press,0-8214-1192-6
- Bennett, RS "Avustralya ve komşuları, 1494–1799: Batılı güçler Doğu ve Pasifik Okyanusu'na uzanıyor" Auckland, Yeni Zelanda RSB Yayınları 20149780473276591 .
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Olivier van Noort ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- "Noort, Olivier Van" Appletons' Cyclopædia of American Biography
