Niulakita

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Niulakita, Tuvalu'nun en güneyindeki adadır[1] ve aynı zamanda bu adadaki tek köyün adıdır. Niulakita'nın nüfusu 34'tür (2017 Sayımı).[2] Niulakita sakinleri adaya Niutao'dan taşınmıştır. Niulakita, Tuvalu Parlamentosunda Niutao seçim bölgesi üyeleri tarafından temsil edilmektedir.

Coğrafi özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Niulakita bir resif adasıdır.[3] Yapı olarak dört gölet, toplantı ve eğlence işlevleri de sağlayan bir maneapası (topluluk salonu) vardır. Adanın oval bir dış çizgisi vardır ve daha uzun ekseni doğu-batı yönündedir (yaklaşık 1 km uzunluğunda). Bu ada, Tuvalu'nun en yüksek noktasına sahiptir (46 metre (151 ft) deniz seviyesinin üzerinde). Tüm adayı çevreleyen saçaklı bir resif, yerel balıkçılığı ve adaya girip çıkmayı zorlaştırıyor.

Tarihsel geçmişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Niulakita'nın keşfi, insanları evlerine Vaitupu'ya götüren Kaunatu liderliğindeki Nui'den gezginler tarafından iddia edildi, ancak kanoları rotasından güneye doğru sürüklendi ve Niulakita'ya vardılar. Adalarda sadece tuzlu çalı (Atriplex) ve pukavai ağaçları (Pisonia grandis) vardı. Yolculardan biri olan Kaeula öldü ve mezarının başına son hindistancevizi ile gömüldü. Ada, Kaunatu tarafından Nui'de aynı adı taşıyan bir yerden sonra seçildi.[4]

Avrupalılar tarafından kaydedilen ilk görüş, 29 Ağustos 1595'te İspanyol denizci Alvaro de Mendaña tarafından Niulakita ile karşılaştığı ikinci seferi sırasında oldu. Ada, La Solitaria (İspanyolca Yalnız) olarak listelendi.[5][6][7] Güneyinde iki küçük gemi ile bir liman bulunurma çabaları oldu ancak dibi engebeli ve kayalık olduğu için bu girişimlerinden vazgeçdiler.[8]

1821'de Nantucket balina avcısı Independence II'den Kaptan George Barrett, Rocky (Group) adını verdiği Niulakita'yı ziyaret etti.[6] Bu isim hiçbir zaman pek kullanılmadı, ancak Barrett'in gemisinden sonra Bağımsızlık Adası, 19. yüzyılda Niulakita için genel kullanıma giren birkaç isimden biriydi. Niulakita, Sophia olarak da biliniyordu.[6]

Amerika Birleşik Devletleri, 1856 Guano Adaları Yasası uyarınca Niulakita üzerinde hak iddia etti; bu iddia, Tuvalu ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki 1983 dostluk anlaşması uyarınca reddedildi.[9]

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Niulakita'da ki tek okul Lotoalofa İlköğretim Okulu'dur.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Maps of Tuvalu". 8 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 
  2. ^ "Population of communities in Tuvalu". Thomas Brinkhoff. 2017. 23 Kasım 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2020. 
  3. ^ British Admiralty Nautical Chart 766 Ellice Islands. 1893. United Kingdom Hydrographic Office (UKHO). 21 Mart 1872. 
  4. ^ "Chapter 10 – Nui". Tuvalu: A History. Institute of Pacific Studies, University of the South Pacific and Government of Tuvalu. 1983. s. 77. 
  5. ^ Maude, Islands and Men: Studies in Pacific History, Melbourne: Oxford University Press (1986) p.307
  6. ^ a b c Keith S. Chambers & Doug Munro, The Mystery of Gran Cocal: European Discovery and Mis-Discovery in Tuvalu, 89(2) (1980) The Journal of the Polynesian Society, 167–198
  7. ^ Laumua Kofe, Palagi and Pastors, Tuvalu: A History, Ch. 15, (U.S.P./Tuvalu)
  8. ^ Maude, H.E. Spanish discoveries in the Central Pacific. A study in identification Journal of the Polynesian Society, Wellington, LXVIII, 1959, pp.306,307.
  9. ^ "DOI Office of Insular Affairs (OIA) – FORMERLY DISPUTED ISLANDS". Doi.gov. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2009.