Nguyễn Văn Trỗi
Nguyễn Văn Trỗi | |
|---|---|
 İdamı öncesi Nguyễn Văn Trỗi | |
| Doğum | 1947 Güney Vietnam |
| Ölüm | 15 Ekim 1964 (17 yaşında) Saigon |
| Milliyet | Güney Vietnam |
| Meslek | Elektrik işçisi, Viet Kong üyesi |
Nguyễn Văn Trỗi (1947-15 Ekim 1964), Vietnamlı bir elektrik işçisi ve Viet Cong şehir gerillasıydı.[1] 1963 yılı mayıs ayında Güney Vietnam'ı ziyaret eden Amerikan savunma bakanı Robert McNamara ve büyükelçi Henry Cabot Lodge'a suikast düzenlemeye çalışırken, Güney Vietnamlılar tarafından yakalanmasının ardından tanınır oldu.
İdamı
[değiştir | kaynağı değiştir]17 yaşında ölüm cezasına çarptırıldığında, Venezuela'nın devrimci FALN grubunun Amerikan Hava Kuvvetleri'nden Yarbay Michael Smolen'i kaçırmasının ardından cezasında kısa süreliğine ertelendi. Bu grubun amacı Nguyen Van Troi'yi kurtarmaktı ve eğer Troi idam edilirse kaçırdıkları Amerikalı'yı öldürmekle tehdit ediyorlardı. Sonunda Yarbay Smolen hiç zarar görmemiş bir şekilde salıverildi fakat Troi idam mangası/atış mangası tarafından vurularak idam edildi. Nguyen Van Troi, herkesin önünde idam edilerek öldürülen ilk Viet Cong üyesi oldu. İdamı kamereya alındı ve "son"a karşı duran olarak kaldı. Saigon'da idam edilmeden önce muhabirlere söylediği son sözleri şunlardı: "Sizler gazetecisiniz, bu yüzden ne olup bittiği hakkında iyi bilgi sahibi olmalısınız. Bizim ülkemiz üzerinde suç işleyenler Amerikalılardır. Uçaklarıyla ve bombalarıyla halkımızı/insanlarımızı öldüren onlardır. Ben, halkımın/insanlarımın isteklerine karşı hareket etmedim. Harekete geçenler Amerikalılardır." Bir papaz ona günahlarının affedilmesini teklif ettiğinde reddetmiş ve "Ben, hiçbir günah işlemedim, günah işleyenler Amerikalılardır" demiştir. Vurulmadan önce gözlerinin kapatılması teklifini "Bırakın da sevgili vatanıma/toprağıma bakayım." diyerek reddeder. Fakat bu istek kabul görmez askerler tarafından gözleri bağlanır. Ve ilk silah atışı ateşlendiğinde "Yaşasın Vietnam" diye bağırır.
Ölümü Sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]
Troi, Viet Cong tarafından bir "şehit" olarak yüceltildi. Bir emsal sayılan Troi'nin ismi Nha Trang'da büyük bir okula verildi (Lycée Nguyen Van Troi = Nguyen Van Troi Lisesi). Ayrıca ulusal bir akademik ödüle de ismi verilmiştir (Nguyen Van Troi Ödülü). Ho Chi Minh şehrinde, McNamara'nın seyahat ettiği başlıca yola (bu yol aynı zamanda Troi'nin McNamara'ya suikast planladığı yerdir) "Nguyen Van Troi Bulvarı" ismi verildi. Đà Nẵng'da, bir Nguyen Van Troi Köprüsü, 'Han' nehrinin üzerinden geçmektedir. 1965'te ise DRVN, üzerinde Nguyen Van Troi'nin portresini taşıyan posta pulu piyasaya sürdü. Diğer ülkelerde ayrıca Troi'yi anmışlardır; Küba, Guantanamo'da 14.000 koltuklu bir stadyuma 'Estadio Nguyen Van Troi(Nguyen Van Troi Stadyumu)' ismini vermiştir. Ayrıca Havana kendi ismi verildiği Nguyen Van Troi Parkı'nda bir heykeli bulunmaktadır. Şehirde ayrıca, Troi için isimlendirilmiş bir hastane ve bir de okul bulunmaktadır.
Batı'da ise hüküm süren düşünce anlayışı içerisinde, FALN'nın adam kaçırma olayına kadar Troi'nin tutuklanışı haber yapılmamıştır. Komünist ülkeler haricinde Nguyen'nin isminin saklanmasına ölümünden sonra da devam edilmiştir.
Abbie Hoffman'ın 'Steal This Book (Bu Kitabı Çal)' isimli eserindeki kısa bir söz etmenin ve Vietnam Savaşı sırasında ABD'de kurulan devrimci-anarşist bir grup olan Weather Underground gibi grupların taraftarlığının dışında Troi gerçeği halen Vietnam Savaşı röportajlarında çok nadir bir şekilde itiraf edilmektedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2015.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]İdamından görüntüler-129 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
İdamından görüntüler-21 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
