İçeriğe atla

Mindieti Kalesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Mindieti Kalesi (Gürcüce: მინდიეთის ციხე), tarihsel Maçaheli bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Mindieti olan Maral köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kaledir.[1]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Gürcü kişi adı olan Mindia'dan türemiş olan Mindieti, “Mindia’nın toprakları” anlamına gelir. Bugün Gürcistan’ın Kartli bölgesinde Mindiaşvili soyadını taşıyanların bu köyden göç etmiş olması da bu tespiti desteklemektedir.[2] Bir Gürcü yerleşimi olan Mindieti köyünün bulunduğu Maçaheli bölgesi, tarihsel olarak Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Mindieti'nin bir Gürcü yerleşimi olduğu 1886 ve 1922 tarihli nüfus tespitlerinden de anlaşılmaktadır.[3][4] Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Mindieti Kalesi bu döneden kalmış olmalıdır. Küçük bir kale olan Mindieti Kalesi, günümüzde yıkık haldedir.

Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]

Mindieti Kalesi, köyün merkezinin 1,4 kilometre batısında, yüksek bir kayanın ucunda yer alır. Bugün Maralköy’ün sınırında bulunan Hertvisi Kalesi gibi Mindieti Kalesi de tamamen yıkılmıştır. Bununla birlikte günümüze ulaşan kalıntılar kale hakkında genel bir fikir vermektedir. Kalenin duvarları düz bir hat üzerinde değil, tepenin kenarları boyunca uzanmaktadır. Mindieti Kalesi’nin uzunluğu 8,5 metre, genişliği 7,8 metredir. Kaba yontulmuş orta büyüklükte taşlarla inşa edilmiş ve inşasında kireç harcı kullanılmıştır. Duvarların kalınlığı 1,5 metreyi bulmaktadır. Günümüze ulaşmış duvarların en yüksek kısmı 2 metre kadardır. Kalenin iç kısmı toprakla dolmuştur. Köylüler kalenin olduğu yeri “Natsİhvari” (kale harabesi) olarak adlandırmaktadır. Mindieti Kalesi’nden Maçaheli bölgesinin Türkiye tarafında bulunan altı köyü görünmektedir.[1][5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 17. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  2. ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში), Tiflis, 1913, s. 195". 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2024. 
  3. ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1196". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2024. 
  4. ^ "Nurşen Gök "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler" Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi sayı. 41 |sayfa= 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2024. 
  5. ^ Tao-Klarceti: Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 318, ISBN 978-9941-478-17-8.