İçeriğe atla

Messier 105

Koordinat:Sky map 10sa 47d 49,6s; +12º 34' 54″
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Messier 105
Hubble Uzay Teleskobu tarafından elde edilen Messier 105'in görüntüsü
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızAslan
Sağ açıklık (α)10sa 47d 49.6s[1]
Dik açıklık (δ)+12° 34′ 54″[1]
Galaksi sınıfıE1 LINER[1]
Görünür büyüklük (V)9,5[2]
Görünür büyüklük (B)10,5[2]
Yüzey parlaklığı (SB)13,1[2]
Görünür boyut (V)5,4′ × 4,8′[1]
Özellikler
Grup veya kümeM96 Grubu[1]
LGG 217[1]
Kırmızıya kayma (z)0,003026 ± 0,000007[1]
Helyo dikey hız ()(907 ± 2) km/s[1]
Mesafe56,09 MIy (17,2 Mpc)
Keşif
Pierre Méchain (24 Mart 1781)
Katalog belirtmeleri
M 105 • NGC 3379 • UGC 5902 • PGC 32256 • CGCG 066-018 • MCG +02-28-011 • 2MASX J10474959+1234538 • GC 2203 • H I 17 • h 757
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Messier 105 (ayrıca M105 veya NGC 3379 olarak da bilinir) Aslan takımyıldızında yaklaşık olarak 56,09 MIy (17,2 Mpc) uzaklıkta bulunan bir eliptik gökadadır. Pierre Méchain tarafından yakınlardaki Messier 95 ve Messier 96 gökadalarını keşfetmesinden sadece birkaç gün sonra 24 Mart 1781 tarihinde keşfedildi.[3][4] Başak kümesi'nde yer almayan Messier Kataloğu'ndaki en büyük eliptik gökadadır.[5] Bu gökada, Messier tarafından doğrulanmadığı için kendi dönemindeki kataloğunun baskılarında yer almamıştır. Helen Sawyer Hogg'un bu gökadanın konumunu ve tanımını içeren Méchain'e ait bir mektup bulmasıyla, ilk yayınlanan adı olan NGC 3379 ile uyumlu olduğu anlaşıldığında kataloğa eklenmiştir.[4]

Morfolojik sınıflandırması E1 olan gökada,[6] standart bir eliptik gökadadır ve %10'luk bir yassılaşma gösterir. Ana ekseni, 71°'lik bir durum açısıyla hizalanmıştır. Gökadanın izofotları, hizadan en fazla 5°'lik bir sapmayla mükemmele yakın elipslerdir ve eliptikliğinde 0,06'dan fazla değişiklik olmaz. İzofotlarda dalgalanmalar gibi ince yapılar görülmemektedir.[7] Hale içerisindeki dev yıldızların gözlemleri, baskın bir metal zengini alt popülasyon ve daha zayıf metal fakiri bir grup olmak üzere iki genel popülasyonun varlığını göstermektedir.[8]

Messier 105'in merkezinde, kütlesi 1,4×108 ile 2×108 M arasında olduğu tahmin edilen bir süper kütleli kara delik bulunmaktadır.[9] Gökada, geniş Hα çizgisi bulunmayan ve LINER ile H II bölgesi arasında orta derecede emisyon çizgisi oranları gösteren, L2/T2 tayf sınıfında LINER tipi zayıf bir aktif gökada çekirdeğine sahiptir.[10] Gökada, bazı eliptik gökadaların hala yeni yıldızlar oluşturduğunu, fakat bunun çok yavaş bir şekilde oluştuğunu gösteren birkaç genç yıldız ve yıldız kümesi de içerir.[11]

Messier 105, yoldaşı çubuklu merceksi gökada NGC 3384 ile birlikte 200 kiloparsek (650 kiloışık-yılı) yarıçapında ve 1,8×109 M kütleli, yıldız oluşumunun tespit edildiği devasa bir nötr hidrojen halkası ile (Leo Halkası) çevrilidir.[12]

Messier 105, Aslan takımyıldızında bulunan ve bazen Aslan I Grubu olarak da adlandırılan gökada grubu M96 Grubu'nun bir üyesidir. Grup ayrıca M95 ve M96 gibi diğer Messier nesnelerini de içerir. Bu nesnelerin hepsi gökyüzünde birbirine belirgin bir şekilde yakındır.[13][14][15][16]

  1. ^ a b c d e f g h "NED results for object MESSIER 105". NASA/IPAC EXTRAGALACTIC DATABASE. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 
  2. ^ a b c "Revised NGC Data for NGC 3379". SEDS. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 
  3. ^ Seligman, Courtney. "M105 (= NGC 3379 = PGC 32256)". 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 
  4. ^ a b Jones, K. G. (1991). Messier's Nebulae and Star Clusters (2. bas.). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-37079-0. 
  5. ^ Garner, Rob (6 Ekim 2017). "Messier 105". NASA. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021. 
  6. ^ Tian, Yong; Ko, Chung-Ming (Ekim 2016), "Dynamics of elliptical galaxies with planetary nebulae in modified Newtonian dynamics", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 462 (1), ss. 1092-1100, arXiv:1606.06815 $2, Bibcode:2016MNRAS.462.1092T, doi:10.1093/mnras/stw1697 
  7. ^ Statler, Thomas S. (Temmuz 1994), "The intrinsic shape of NGC 3379", The Astronomical Journal, 108 (1), ss. 111-127, Bibcode:1994AJ....108..111S, doi:10.1086/117050 
  8. ^ Lee, Myung Gyoon; Jang, In Sung (Mayıs 2016). "Dual Stellar Halos in the Standard Elliptical Galaxy M105 and Formation of Massive Early-type Galaxies". The Astrophysical Journal. 822 (2): 17. arXiv:1601.06798 $2. Bibcode:2016ApJ...822...70L. doi:10.3847/0004-637X/822/2/70. 70. 
  9. ^ Shapiro, Kristen L.; Cappellari, Michele; de Zeeuw, Tim; McDermid, Richard M.; Gebhardt, Karl; van den Bosch, Remco C. E.; Statler, Thomas S. (2006). "The black hole in NGC 3379: a comparison of gas and stellar dynamical mass measurements with HST and integral-field data". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 370 (2): 559-579. arXiv:astro-ph/0605479 $2. Bibcode:2006MNRAS.370..559S. doi:10.1111/j.1365-2966.2006.10537.x. 
  10. ^ Eracleous, Michael; Hwang, Jason A.; Flohic, Hélène M. L. G. (Mart 2010). "Spectral Energy Distributions of Weak Active Galactic Nuclei Associated with Low-Ionization Nuclear Emission Regions". The Astrophysical Journal Supplement. 187 (1): 135-148. arXiv:1001.2924 $2. Bibcode:2010ApJS..187..135E. doi:10.1088/0067-0049/187/1/135. 
  11. ^ Ford, Alyson; Bregman, J. N. (2012). "Detection of Ongoing, Low-Level Star Formation in Nearby Ellipticals". American Astronomical Society. 219: 102-03. Bibcode:2012AAS...21910203F. 
  12. ^ Thilker, David A.; Donovan, Jennifer; Schiminovich, David; Bianchi, Luciana; Boissier, Samuel; Gil de Paz, Armando; Madore, Barry F.; Martin, D. Christopher; Seibert, Mark (2009). "Massive star formation within the Leo 'primordial' ring". Nature. 457 (7232): 990-993. Bibcode:2009Natur.457..990T. doi:10.1038/nature07780. PMID 19225520. 
  13. ^ Tully, R. B. (1988). Nearby Galaxies Catalog. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-35299-4. 
  14. ^ Fouque, P.; Gourgoulhon, E.; Chamaraux, P.; Paturel, G. (1992). "Groups of galaxies within 80 Mpc. II – The catalogue of groups and group members". Astronomy and Astrophysics Supplement. 93: 211-233. Bibcode:1992A&AS...93..211F. 
  15. ^ Garcia, A. (1993). "General study of group membership. II – Determination of nearby groups". Astronomy and Astrophysics Supplement. 100: 47-90. Bibcode:1993A&AS..100...47G. 
  16. ^ Giuricin, G.; Marinoni, C.; Ceriani, L.; Pisani, A. (2000). "Nearby Optical Galaxies: Selection of the Sample and Identification of Groups". The Astrophysical Journal. 543 (1): 178-194. arXiv:astro-ph/0001140 $2. Bibcode:2000ApJ...543..178G. doi:10.1086/317070. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bahar açısına göre önceki: M 96 | Bahar açısına göre sonraki: M 108
Katalog sırasına göre önceki: M 104 | Katalog sırasına göre sonraki: M 106


Bakmak istediğiniz cisminin resmini seçiniz

Messier nesneleri kataloğuM1Messier 2Messier 3Messier 4Messier 5KelebekMessier 7Deniz Kulağı BulutsusuMessier 9Messier 10Yaban ÖrdeğiMessier 12Messier 13Messier 14Messier 15Kartal BulutsusuOmega BulutsusuMessier 18Messier 19Üç Boğumlu BulutsuMessier 21Messier 22Messier 23Messier 24Messier 25Messier 26Halter BulutsusuMessier 28Messier 29Messier 30Andromeda GalaksisiNGC 221Üçgen GalaksisiMessier 34Messier 35Messier 36Messier 37Messier 38Messier 39Messier 40Messier 41Orion BulutsusuMessier 43Messier 44ÜlkerMessier 46Messier 47Messier 48Messier 49Messier 50Girdap gökadasıMessier 52Messier 53Messier 54Messier 55Messier 56Halka bulutsusuMessier 58Messier 59Messier 60Messier 61Messier 62Ayçiçeği GökadasıSiyah Göz GökadasıMessier 65Messier 66Messier 67Messier 68Messier 69Messier 70Messier 71Messier 72Messier 73NGC 628Messier 75Küçük Halter BulutsusuNGC 1068Messier 78Messier 79NGC 6093NGC 3031Messier 82Messier 83Messier 84Messier 85Messier 86Messier 87Messier 88Messier 89Messier 90Messier 91Messier 92Messier 93Messier 94Messier 95Messier 96Baykuş BulutsusuMessier 98Messier 99Messier 100Fırıldak GalaksisiNGC 5866Messier 103Sombrero GökadasıMessier 105Messier 106Messier 107Messier 108Messier 109Messier 110
Messier nesneleri kataloğu