Mesleme bin Abdülmelik

Mesleme bin Abdülmelik (d.682, Medine - ö. 738-742 arası, Suriye), Emevi komutan. Bizans İmparatorluğu ve Hazar Hanlığı'na karşı gerçekleştirilen seferlere öncülük ederek 8. yy'ın başındaki önde gelen Arap komutanlardan biri olmuştur. Arapların 717'deki, ikinci Konstantinopolis kuşatmasında büyük ün kazanmıştır.

Emevî Halifesi Abdülmelik bin Mervân’ın oğludur. Emevi halifesi kardeşi I. Velit tahta çıkınca 705'te Anadolu cephesi komutanlığına, 710'da Irak valiliğine atandı. Başka bir Arap komutanı olan Abbas ile birlikte iki ayrı yönden Bizans İmparatorluğu'na karşı Anadolu'nun fethine çıktı. İki komutanın giriştikleri bu sefer sonunda Amasia (Amasya) ve Yalvaç fethedildi (712). Mesleme'nin ordusu ardından Bergama (Pergamon) ve Sardeis'i ele geçirdikten sonra (715) Konstantinopolis'i (İstanbul) kuşattı. Ancak, 7 Ağustos-16 Eylül 717’deki Mesleme bin Abdülmelik komutasındaki kuşatma başarısızlıkla sonuçlandı ve Emevi ordusu geri çekildi. İstanbul önlerindeki ordu, bir yandan hava koşulları, açlık ve hastalıklar, öte yandan Bulgar çetelerinin saldırılarıyla çok kayıp verdi. Bazı kaynaklara göre bu kuşatma sırasında İmparator III. Leon, komutan Mesleme’nin isteği ile Müslüman esirlerin ibadeti için bir konağı mescide çevirmiş, kuşatmanın kaldırılmasından sonra da Mesleme’ye kenti gezdirmiştir.

II. Yezit halife olunca (720) Irak valisi Yezit yeni halifeye karşı ayaklandı. Ayaklanma Mesleme ve Abbas tarafından bastırıldığı gibi Yezit de öldürüldü. Mesleme, Irak'la birlikte Horasan valiliğine getirildi. Ancak, kısa süre sonra görevden alınarak Suriye'ye geldi. Hişam bin Abdülmelik'in halifeliği döneminde (724-743) yeniden komutanlığına getirildi. Kayseri'yi fethetti, Kazaklar ve Türkler'le savaştı.