İçeriğe atla

Merkezi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Merkezi Eyaleti
استان مرکزی / Ostān-e Markazi
Konum
Merkezi Eyaletinin İran'daki konumu.
Bilgi
Yönetim merkezi:: Erak
Alan : 29.130 km²
Nüfus(2005):
 • Nüfus yoğunluğu :
1.361.394
 46,7/km²
İl sayısı: 12
Zaman dilimi: IRST (UTC+03.30)
  -Yaz (Yaz saati uygulaması): IRST (UTC+04.30)
Diller: Farsça
Halaci
Şahseven
Türk dilleri
Sangesari
Nerak'ta bir caminin iç süslemeleri

Merkezi Eyaleti (Farsça: استان مرکزی, Ostan-e Markazi), İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

Merkezi Eyaleti, İran'ın batısında yer alır. Yönetim merkezi Erak şehridir. Nüfusu 1.350.000 civarındadır. Merkezi Eyaleti, 1980'li yıllarda İsfahan, Semnan, Tahran ve Zencan eyaletlerinden toprak alınarak ayrı bir eyalet yapılmıştır. Kentin ismi Farsçada 'orta yer' anlamına gelir.

Eyaletin önemli kentleri şunlardır: Save, Mehellat, Humeyn, Dilican, Tefriş, Aştiyan ve Şazend (Serbend).

ISO 3166-2:IR kodu, IR-22'dir.

Merkezi Eyaleti, milattan önceki ilk binyılda Med İmparatorluğu'nun önemli bir parçasıydı. Bölge, İran yaylasında eski yerleşim yerlerinden biri olarak kabul edilir.

İslam hakimiyeti sırasında bölgeye, Cabal ve Kahestan isimleri verilmiştir. 10. yüzyılda, Cabal vilayeti olarak adlındırılan bölgede önemli iki kentten söz edilirdi: Humeyn ve Tafreş. Son zamanlarda, İran'ın kuzey-güney hattındaki demiryolunu gelişmesi (bu hat Farsça koridor olarak adlandırılmıştır) ve büyük sanayi kuruluşlarının kurulması bölgenin önemini arttırmıştır ki Merkezi Eyaleti, İran'ın ağır sanayisinin merkezi konumuna gelmiştir.

İran tarihinde pek çok ünlü bu eyalette doğup yetişmiştir, en bilinenlerinden biri ise Ayetullah Humeyni'dir. (Soyadından da anlaşılacağı üzere Humeyn'de doğmuştur.)

Yönetim yapısı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Merkezi Eyaleti, idari olarak 12 şehristan ve 21 bahşa ayrılmıştır.

Eyalet haritası Şehristan Kısaltma Bahş Yönetim merkezi
Erak A Merkezî Erak
k Hondab
Aştiyan Ash Merkezî Aştiyan
Delican D Merkezî Dilican
Komican K Merkezî Komican
m Milacerd
Humeyn Kh Merkezî Humeyn
k Kemere
Mahalat M Merkezî Mehellat
Save S Merkezî Save
n Nobaran
Şazand Sh Merkezî Şazend
s Serbend
z Zaliyan
Tefreş T Merkezî Tefriş
f Ferehan
Zerendiye Z Merkezî Memuniye
k Hergan
Komşu eyaletler: E: İsfahan, H: Hemedan, L: Luristan, Qm: Kum, Qz: Kazvin, T: Tahran