Merkez Sinagog
 Lexington Ave ile 55.S kesişiminden batıya bakış | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | 646-652 Lexington Avenue, Manhattan, New York,  [1] |
| Koordinatlar | 40°45′35″K 73°58′14″B / 40.75972°K 73.97056°B |
| İnanç | Yahudilik |
| Mezhep | Reformist Yahudilik |
| Durum | Aktif |
| Web sitesi | centralsynagogue.org |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Henry Fernbach[2] |
| Mimari tür | Neogotik |
| Mimari biçim | Moor |
| Cephe yönü | DGD |
| İnşaat başlangıcı | 1872 |
| Tamamlanma | 1873 |
| Özellikler | |
| Genişlik | 25m |
| Genişlik (merkez) | 14m |
Merkez Sinagog (Avadat Hesed Cemiyeti), Manhattan New York'ta 652 Lexington Avenue ile 55th Street sokaklarının kesiştiği yerde bulunur. Moor stiliyle 1872'de inşa edilen ve Budapeşte'deki Dohany Sinagogu'nun bir kopyası olan sinagog[3] Moor İspanyası'ndaki Yahudi varlığının onuruna dikilmiştir.[1] Şehirde kesintisiz olarak en uzun süreyle kullanılan sinagogdur.[4][5]
Binanın dramatik stili, yapım döneminde tartışmalara sebep olmuştur. Kimileri, aşırıya kaçmanın halkta imrenme duygusu yaratacağına ve asimilasyonun önüne geçeceğini düşünmüştür.[6]
Bu sinagog ABD'deki, ayakta kalan, en eski sinagoglardan birisidir.[7] 15 Mayıs 1975'te yapı National Historic Landmark'a tayin edilmiştir.[4][8] Çarşambaları 12:45'te müze doçenti tarafından giriş kapısından başlayan ücretsiz tur düzenlenir.
Ağustos 1998'de kazayla çıkan bir yangın sonucunda hasar gören tapınak 2001'de özüne sadık kalınarak restore edilmiştir.[9] Yangın sonucundan çatı ve kolonlar hasar görmüştü. Yangın sırasında, itfayecilerin hassas tavrı, Lexington Avenue'ye bakan doğu duvarındaki gül pencere dışında binanın ayakta kalmasını sağladı. New York İtfayesi 8. Tabur onuruna, kuzey duvarında mermer plaket bulunur.
Brooklyn'deki Salem Fields Mezarlığı bu sinagoga bağlıdır.
Hizmetler[değiştir | kaynağı değiştir]
Reformist cemaatin gelişen ilgi ve ihtiyaçlarına hassasiyet ile yaklaşan Merkez Sinagog'da hem gelenksel hem alternatif dua stilleri bulunur. Günlük sabah minyanları, Şabat, bayram hizmetleri ve Bar mitsva, evlilik gibi okazyonların yanı sıra, tapınakta havurot (Yahudi çalışma grupları), çocuklar için Tot Şabat ve Tyke Şabat, şifa ve cemaat hizmetleri sunulur. İnançlar arası kutlamalar içinde Şükran Günü ve Yom Haşoa (Holokost'ta ölenleri anma günü) bulunur. Diğer özel hizmetler arasında, yıllık Shofar Award Shabbat adıyla, ilham kaynağı olan özel bir Yahudi'ye ödül töreni düzenlenir. Ödülü kazananlar arasında gazeteci David Halberstam ve ABD Holokost'u Anma Müzesi'nin mimarı James Ingo Freed bulunur.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dohány Sokağı Sinagogu, Budapeşte, Macaristan
- Leopoldstädter Tempel, Viyana, Avusturya
- Isaac M. Wise Temple, Cincinnati, Ohio
- Berlin Yeni Sinagogu, Almanya
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Dolkart, Andrew S. & Postal, Matthew A.; Guide to New York City Landmarks, 3rd Edition; New York City Landmarks Preservation Commission; John Wiley & Sons, Inc. 2004. ISBN 0-471-36900-4; p.122.
- ^ White, Norval & Willensky, Elliot; AIA Guide to New York City, 4th Edition; New York Chapter, American Institute of Architects; Crown Publishers/Random House. 2000. ISBN 0-8129-3107-6. p.282.
- ^ Krinsky, Carol (1996). Synagogues of Europe. New York: Dover Publications. s. 108. ISBN 0-486-29078-6.
- ^ a b Carolyn Pitts (2 Şubat 1975). "National Register of Historic Places Inventory-Nomination: Central Synagogue (220 KB)". National Park Service.
|başlık=dış bağlantı (yardım) and Accompanying 5 photos, exterior and interior, from 1973 and undated 22 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (1.53 MB) - ^ Alejandro Bahamón and Àgata Losantos, New York: A Historical Atlas of Architecture 31 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (New York: Black Dog and Leventhal Publishers, Inc., 2007), p.99.
- ^ Gray, Christopher; New York Streetscapes, 1st Edition; Harry N. Abrahams, Inc. 2003. ISBN 0-8109-4441-3; p.188.
- ^ Rediscovering Jewish Infrastructure: Update on United States Nineteenth Century Synagogues, Mark W. Gordon, American Jewish History 84.1 (1996) 11-27 [1] 6 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Central Synagogue". National Historic Landmark summary listing. National Park Service. 10 Eylül 2007. 2 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2012.
- ^ Harris, Bill; One Thousand New York Buildings, 1st Edition; Black Dog and Leventhal. 2002. ISBN 1-57912-443-7; p.272.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kalmar, Ivan Davidson (2001). "Moorish Style: Orientalism, the Jews, and Synagogue Architecture" (PDF). Jewish Social Studies History Culture and Society. 7 (3). s. 68. doi:10.2979/JSS.2001.7.3.68. 8 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mart 2008.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Central Synagogue ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî site
- Central Synagogue Restoration Booklet 13 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.