Mangosuthu Buthelezi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mangosuthu Buthelezi
Inkatha Özgürlük Partisi Başkanı
Görev süresi
1975-2019
Buthelezi Kabilesi Başkanı
Görev süresi
1953-2023
Yerine geldiği "Şef" Mathole Buthelezi
Güney Afrika İçişleri Bakanı
Görev süresi
1994-2004
Yerine geldiği Danie Schutte
Yerine gelen Nosiviwe Mapisa-Nqakula
KwaZulu Baş Bakanı
Görev süresi
1 Nisan 1972 - 26 Nisan 1994[1]
Zululand Bölgesel Otoritesi İcra Kurulu Başkanı
Görev süresi
9 Haziran 1970 - 1 Nisan 1972
Kişisel bilgiler
Doğum Mangosuthu Gatsha Buthelezi
27 Ağustos 1928(1928-08-27)[2]
Mahlabathini, Natal, Güney Afrika
Ölüm 09 Eylül 2023 (95 yaşında)
Güney Afrika
Ölüm nedeni Sırtında oluşan rahatsızlıklar
Partisi Inkatha Özgürlük Partisi (IFP)
Evlilik(ler)
Irene Audrey Thandekile Mzila
(e. 1952; ö. 2019)
Çocuk(lar) 8
Bitirdiği okul Adams Koleji
Fort Hare Üniversitesi
Mesleği Siyasetçi ve kabile lideri

Mangosuthu Gatsha Buthelezi ya da Shenge (27 Ağustos 1928 - 9 Eylül 2023), Güney Afrikalı siyasetçi ve Zulu kabilesi lideri.[3][4]

Yaşamı ve kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Buthelezi, 27 Ağustos 1928'de Mahlabathini, Natal, Güney Afrika'da doğdu.[5][6] Adams Koleji ile Fort Hare Üniversitesi'nde öğrenim gördü.[7][8] Inkatha Özgürlük Partisi'nden (IFP) siyasete girerek[9] 1975'ten 2019 yılına kadar Parti Başkanı olarak görev aldı. Aynı zamanda; 1953-2023 yılları arasında; Buthelezi Kabilesi Başkanı, 1970-1972 yılları arasında; Zululand Bölgesel Otoritesi İcra Kurulu Başkanı, 1972-1994 yılları arasında KwaZulu Baş Bakanı ve 1994-2004 yılları arasında; Güney Afrika İçişleri Bakanı olarak görev aldı.[10][11]

Ayrıca 1964'te Zulu adlı bir filmde Kral Cetshwayo kaMpande'yi (anne tarafından büyük-büyükbabası) rolünü canlandırdı. Eski Güney Afrika özgürlükçü liderlerinden Nelson Mandela'nın yakın arkadaşıydı.[12] Hizmetleriyle 1975'te Afrika Yıldızı Nişanı'nı, 1981'de Fransız Ulusal Liyakat Nişanı'nı, 1989'da Krallık Nişanı'nı ve 2001'de Kral Şaka Altın Madalyası'nı aldı.[13][14]

Özel yaşamı ve ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1952'den 2019 yılındaki vefatına kadar Irene Audrey Thandekile Mzila ile evli sekiz çocuk sahibi olan[15] Buthelezi, 9 Eylül 2023'te sırtında oluşan rahatsızlıklar nedeniyle tedavi gördüğü Güney Afrika'daki bir hastanede 95 yaşında ölmüştür.[16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "South African Homelands". www.worldstatesmen.org. 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023. 
  2. ^ "Jacob Gedleyihlekisa Zuma". The Presidency. 9 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2007. 
  3. ^ Wren, Christopher S. (17 Şubat 1991). "The Chief Steps Forward". The New York Times. 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. 
  4. ^ Zulu prince dead at 95 9 Eylül 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Reuters. Retrieved 9 September 2023
  5. ^ "Princess Irene Buthelezi remembered". Sunday Tribune. 31 Mart 2019. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022. 
  6. ^ "Mangosuthu Buthelezi contracts Covid-19 for second time". The Mail & Guardian (İngilizce). 6 Aralık 2021. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. 
  7. ^ "Adams College". Historic Schools Restoration Project. 2012. 27 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 3 August 2013.
  8. ^ Ngqulunga, Bongani (14 Aralık 2018). "A mandate to lead: Mangosuthu Buthelezi and the appropriation of Pixley ka Isaka Seme's legacy". Southern Journal for Contemporary History (İngilizce). 43 (2). ss. 1-14. doi:10.18820/24150509/JCH43.v2.1. ISSN 2415-0509. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023. 
  9. ^ "Mangosuthu Buthelezi, South Africa Opposition Leader, Dies at 95". 9 Eylül 2023. 9 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023 – www.bloomberg.com vasıtasıyla. 
  10. ^ Nkomo, Mokubung (1990). "Review of Gatsha Buthelezi: Chief with a Double Agenda, Mzala". Canadian Journal of African Studies. 24 (1). ss. 129-132. doi:10.2307/485617. ISSN 0008-3968. JSTOR 485617. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023. 
  11. ^ Badat, Saleem (2013). "Banishment and rural resistance in the late 1950s and early 1960s: Mpondoland, Thembuland and Natal". The Forgotten People: Political Banishment under Apartheid (İngilizce). Brill. ss. 108-155. doi:10.1163/9789004247710_006. ISBN 978-90-04-24771-0. 
  12. ^ Smith, David (30 Mayıs 2014). "Prince Mangosuthu Buthelezi: Thatcher did not support apartheid". the Guardian (İngilizce). 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. 
  13. ^ "Prince Mangosuthu Buthelezi MP". Inkatha Freedom Party (İngilizce). 22 Eylül 2021. 21 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. 
  14. ^ "Historical Milestone". University of Zululand (İngilizce). 2021. 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. 
  15. ^ "PICS: Buthelezi says his final goodbye to 'love of his life' Irene". IOL (İngilizce). 29 Mart 2019. 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. 
  16. ^ Harper, Paddy (9 Eylül 2023). "IFP founder Mangosuthu Buthelezi has died". Mail & Guardian. 9 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Mangosuthu Buthelezi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur