Malç
Malç ya da İngilizce özgün adıyla Mulch, toprağın yüzeyine uygulanan bir malzeme tabakasıdır. Malç uygulamasının nedenleri; toprak neminin korunması, toprak verimliliği ve toprak sağlığının yerinde kalması, yabani otların büyümesinin eğitilmesi ile söz konusu toprağın görsel çekiciliğini artırılmasıdır.
Toprak üzerinde herhangi bir malç kullanılmasa da sadece toprağın kendi başına bırakılması genellikle doğası gereği organiktir. Bir malç bazen kalıcı bir şekilde (örn. plastik kaplama) veya geçici (örn. ağaç kabuğu parçaları) olabilir. Gübre ve kompost malçları, solucanların ve diğer organizmaların faaliyetleriyle doğal olarak toprağa karışacaktır. Malç ya da malçlama işlemi hem ticari mahsul üretiminde hem de bahçecilikte kullanılır. Bu işlem doğru uygulandığında, toprağın verimliliğini artırabilir.[1]
Malç kullanımının yavaşlaması halinde ise yosun çimlenmesi [2][3] ve toprak örtülerinin söz konusu bölgede aşırı üremesi durumları da görülebilir.
Kullanım alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]Toprak/toprağın nemini korumak, toprak sıcaklığını düzenlemek, yabani ot büyümesini bastırmak ve estetik amaçlı [4] görünümler kazandırmak için malç olarak birçok malzeme kullanılır. Söz konusu kullanılan bu malzemeler; toprak yüzeyine,[5] ağaçların yaşlarına, doğada kullanılan patikalara, çiçek yataklarına, yamaçlarda toprak erozyonunu önlemek amacıyla kullanılmasına bakılarak her alanda çiçek ve sebze üretimi için uygulanır. Malç uygulandığı toprak bölümünde bir yalıtkan görevi görür. Üreme ve hasat sezonu ilerledikçe malç, toprak sıcaklığını ve nemini dengeler. Malç tohumlardan çıkan yabani otların büyümesini de engelleyebilir.[6] Malç uygulaması yapıldığında, normal ürüne oranla bitkilerin 5.1 cm veya daha fazla boylandığı görülmüştür.[7][8]
Her ne kadar yerleşik bitkilerin etrafına malç herhangi bir zamanda uygulanabilse de,[9] bu eklemeler yalnızca amaç ve bitkinin ortamına göre yılın sadece çeşitli zamanlarında uygulanabilir. Malçlar, büyüme mevsiminin başlangıcına doğru sadece başlangıçta gece boyunca kaybedilen ısının korunmasına yardımcı olarak toprağı ısıtmaya yarar. Bu durum, belirli mahsullerin erken tohumlanmasına ve nakledilmesine olanak tanır ve daha hızlı büyümelerini teşvik eder. Malç buradabu aşamada bir yalıtkan görevi görür. Sezon ilerledikçe malç, toprak sıcaklığını ile nemini dengeler ve tohumlardan çıkan yabani otların büyümesini engeller.[10]:768
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ RHS A–Z encyclopedia of garden plants. United Kingdom: Dorling Kindersley. 2008. s. 1136. ISBN 978-1405332965.
- ^ Spain, David (14 Mart 2019). "How-To Grow Moss". Moss and Stone Gardens. 14 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Moss Myths
- ^ Weir-Jimerson, Karen (4 Kasım 2019). "Marvelous moss garden". Garden Gate (İngilizce). 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024.
- ^ Alfred J. Turgeon; Lambert Blanchard McCarty; Nick Edward Christians (2009). Weed control in turf and ornamentals. Prentice Hall. s. 126. ISBN 978-0-13-159122-6.
- ^ Mahesh K. Upadhyaya; Robert E. Blackshaw (2007). Non-chemical Weed Management: Principles, Concepts and Technology. CABI. ss. 135-. ISBN 978-1-84593-291-6.
- ^ "Masanobu Fukuoka ve Doğal Tarım". youtube (İngilizce). Fukuoka: Ekin Sapı Devrimi. 23 Temmuz 2021. 23 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024.
- ^ Vegetable Gardening: Growing and Harvesting Vegetables. Murdoch Books. 2004. ss. 110-. ISBN 978-1-74045-519-0.
- ^ Dennis R. Pittenger (2002). California Master Gardener Handbook. UCANR Publications. ss. 567-. ISBN 978-1-879906-54-9.
- ^ "ENH103 Mulches for the Landscape". CiteSeerX 10.1.1.424.4506 $2.
- ^ Bush-Brown, Louise; Bush-Brown, James (1996). "Chapter 32: Mulches". America's garden book
. New York: Macmillan Inc. ISBN 0-02-860995-6. LCCN 58005738. OCLC 597041748 – Internet Archive vasıtasıyla.
