Mahazir Muhammed

Vikipedi, özgür ansiklopedi
18.54, 18 Ekim 2016 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17717456 numaralı sürüm (→‎Dış bağlantılar: düzeltme AWB ile)
Tarafsız Bakış Açısı Bu maddede belli bir devletin bakış açısının ağırlıkta olduğu bir tür sistemik yanlılık sorununun bulunduğu düşünülmektedir.
Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen tartışmaya katılınız.
Şablonu maddeden çıkarmadan önce şablonun yardım sayfasını lütfen inceleyiniz. (Temmuz 2012‎)
Evrenselleştirme
Mahathir bin Mohamad
Malezya 4. Başbakanı
Görev süresi
16 Temmuz 1981 - 31 Ekim 2003
Hükümdar Ahmad Shah
Iskandar
Azlan Shah
Jaafar
Salahuddin
Mizan Zainal Abidin (naip)
Sirajuddin
Yerine geldiği Hussein Onn
Yerine gelen Abdullah Ahmad Badawi
Malezya 4. Başbakanı Yardımcısı
Görev süresi
5 Mart 1976 - 16 Temmuz 1981
Hükümdar Yahya Petra
Ahmad Shah
Yerine geldiği Hussein Onn
Yerine gelen Musa Hitam
Bağlantısızlar Hareketi 21. Genel Sekreter
Görev süresi
20 Şubat 2003 - 31 Ekim 2003
Yerine geldiği Thabo Mvuyelwa Mbeki
Yerine gelen Abdullah Ahmad Badawi
Kişisel bilgiler
Doğum 10 Temmuz 1925 (98 yaşında)[1]
Alor Star, Britanya Malayası (şimdiki Malezya)
Partisi Birleşik Malay Ulusal Örgütü
Evlilik(ler) Siti Hasmah
Çocuk(lar) Marina
Mirzan
Melinda
Mokhzani
Mukhriz
Maizura
Mazhar
Bitirdiği okul Singapur Ulusal Üniversitesi
Dini Sünni İslam
İmzası

Mahathir bin Muhammad (Jawi: محضير بن محمد d. 10 Temmuz 1925[1], Alor Star, Britanya Malayası (şimdiki Malezya)), Tartışma yaratan The Malay Dilemma kitabının yazarı; 1981 ile 2003 seneleri arasında Malezya'nın başbakanı.

Hayatı

Mahathir bin Mohamad, 10 Temmuz 1925'de[1] şimdiki Malezya sınırlarında yer alan Kedah'da, bir öğretmen ailesinde doğmuştur.

1953 yılında Singapur Ulusal Üniversitesi'nin Tıp Fakültesi'nden mezun oldu[2][3].

1976 yılından 1981'e kadar Malezya'nın Başbakan yardımcısı olmuştur. 1981 ile 2003 seneleri arasında ise Malezya'nın başbakanlığını yapmıştır.

Kendisine karşı 1987'de düzenlenen siyasi saldırılara, ülkesinin sert güvenlik yasalarını kullanarak karşılık vermiştir. Örneğin, muhaliflerini yargılanmadan tutuklattı, gazeteleri kapattı. Tüm bu uygulamalara karşı çıkan üst düzey yargıçları ise görevlerinden aldı.

20 Şubat 2003'den 31 Ekim 2003'e kadar Bağlantısızlar Hareketi Genel Sekreterliğini yapmıştır. 2003 yılında politikadan ayrıldı[4] ve kendi isteği ile emekli olarak[5], görevini yardımcısı Abdullah Ahmad Badawi'ye devretti[6]. Politikadan ayrılırken şöyle söylemiştir:

Ailesi

Siti Hasmah ile kurduğu evliliğinden yedi çocuğu vardır:

İlk Malezya otomobili

Mahathir bin Mohamad, Malezya'nın yerli otosu Proton'u yapmıştır.

Başbakan olduğu dönemde, 1983 yılında Malezya'yı ilk yerli otomobiline kavuşturmuştur. Kurduğu ilk Malezya otomobilinin markası Proton (Perusahaan Otomobil Nasional Berhad) idi. Bununla ilgili olarak 23 Mayıs 1983'de Mitsubishi Motors ile teknik işbirliği, lisans ve komponent üretimi konularında anlaşma imzalanmıştır[7]. 1 Temmuz 1985'de Proton markalı ilk otomobil olan "Saga" modelinin üretime başlandı. 2003 yılında Başbakanlık görevinden ayrıldıktan sonra kurduğu Proton'un danışmanlığını üstlenmiştir[8].

1997 Doğu Asya Mali Krizi'ndeki tavrı

24 Temmuz 1997'de Malezya'da kullanılan resmî para birimi Ringgit ABD doları karşısında yaklaşık 38 aydan beri 2.6530 ile en düşük seviyesine gerilemiştir. Durumun kötüye gitmesinin farkına varan o zaman Malezya başbakanı olan Mahathir, suni spekülasyona karşı etkin bir mücadele başlatır. 2 gün sonra, 26 Temmuz 1997'de Mahathir bin Mohamad, ünlü spekülatör, Amerikalı finansçı George Soros’u Ringgit'e yapılan spekülatif saldırıdan sorumlu tutur ve Malezya ekonomisini spekülasyonlarla krize sokmakla suçlayır. 23 Ağustos 1997'de Malezya Başbakanı Amerikalı finansçı George Soros'su diğer Güney Asya para birimlerine yöneltilen saldırıdan ötürü de suçlamıştır.

Mahathir, Uluslararası Para Fonu’na meydan okumuş ve bir anda dünyanın gündemine oturmuştu. Uluslararası Para Fonu’nun işbirliğini reddeden Mahathir, ülkesini krizden çıkartmak için bir dizi hamle başlatmış, Petronas İkiz Kuleleri, Putrajaya ve Cyberjaya şehirleri, Proton arabaları gibi projeler üretmiştir[9].

Antisemit yorumları

Tartışma yaratan The Malay Dilemma kitabının yazarı, eski Malezya başkanı Mahathir bin Muhammad BM'de konuşma yaparken, 25 Eylül 2005

Yahudi karşıtı[10] bir kişiliğe sahip olan Mahathir bin Mohamad, çeşitli kerelerde Yahudilerle ilgili görüşlerini dile getirmiştir.

1970'te tartışma yaratan The Malay Dilemma (Şablon:Lang-tr) kitabında şunları aktarmıştır:

Müslüman ülkelerin terörizme karşı uluslararası toplantısından önce terörizm ile ilgili olarak bu görüşleri dile getirmiştir:

Tokyo'nun BM Üniversitesinde düzenlenen Birleşmiş Milletler'in İslam sempozyumunda Mahathir şöyle seslenmiştir:

16 Ekim 2003'de, başbakanlık görevinden ayrılmadan kısa bir süre önce Mahathir Muhammad, Putrajaya'daki İslam Konferansı Örgütü zirvesinde şunları aktarmıştır[13][14]:

Kitapları

Kaynakça

  • Morais, J. Victor (1982). Mahathir: A Profile in Courage. Eastern Universities Press. OCLC 8687329.
  • Sankaran, Ramanathan; Mohd Hamdan Adnan (1988). Malaysia's 1986 General Election: the Urban-Rural Dichotomy. Institute of Southeast Asian Studies. ISBN 981-3035-12-9.
  • Milne, R. S.; Mauzy, Diane K. (1999). Malaysian Politics under Mahathir. Routledge. ISBN 0-415-17143-1.
  • Stewart, Ian (2003). The Mahathir Legacy: a Nation Divided, a Region at Risk. Allen & Unwin. ISBN 1-86508-977-X.
  • Dhillon, Karminder Singh (2009). Malaysian Foreign Policy in the Mahathir Era 1981–2003: Dilemmas of Development. NUS Press. ISBN 9971-69-399-2.
  • Wain, Barry (2010). Malaysian Maverick: Mahathir Mohamad in Turbulent Times. Palgrave Macmillan. ISBN 0-230-23873-4.

Referanslar

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen
Hussein Onn
Malezya Başbakanı Yardımcısı
1978–1981
Sonra gelen
Musa Hitam
Malezya Başbakanı
1981–2003
Sonra gelen
Abdullah Ahmad Badawi
Önce gelen
Thabo Mbeki
Bağlantısızlar Hareketi Genel Sekreter
2003
Sonra gelen
Abdullah Ahmad Badawi