Leopar (roman)
| Il Gattopardo | |
_Lampedusa_roman.jpg) "Leopar" romanının ilk Türkiye baskısı | |
| Yazar | Giuseppe Tomasi di Lampedusa |
|---|---|
| Çevirmenler | Nihal Yeğinobalı (Altın Kitaplar) Semin Sayıt (Can Yayınları) |
| Ülke | İtalya  |
| Dil | İtalyanca |
| Konu | Tarihi |
| Tür | Roman |
| Yayım | 1963 (Altın Kitaplar) 1998 (Can Yayınları) |
| Yayımcı | Altın Kitaplar Yayınevi (1963) Can Yayınları (1998) |
| Sayfa | 272 sayfa (Altın) 208 sayfa (Can) |
| ISBN | ISBN 975-510-824-6 (Can) Geçersiz ISBN |
| Dünya Edebiyatı (Can) serisi | |
Leopar, İtalyan yazar Giuseppe Tomasi di Lampedusa'nın ölümünden bir yıl sonra 1958 yılında yayımlanan dönemsel tarihi romanıdır. Özgün adı Il gattopardo dur.
1860'larda İtalyan birliğinin oluşturulması (Il Risorgimento) sürecinin sonunda Sicilya'da Bourbon Krallığı'nın çöküş yıllarında toplumsal yaşantıda meydana gelen köklü değişimlerin anlatıldığı roman, Sicilyalı soylu Prens Fabzio Salina'nın ailesinin yaşam öyküsü üzerine odaklanmıştır.
Roman İtalya'da önce iki büyük yayınevi tarafından geri çevrilmiş, ancak daha sonra ülkenin en çok satan ve en çok baskısı yapılan romanlarından biri olmuştur. Modern İtalyan edebiyatının en önemli eserlerinden biridir.[1]. Roman 1963 yılında ünlü İtalyan yönetmen Luchino Visconti tarafından aynı adla sinemaya da uyarlanmıştı.
Lampedusa'nın romanı Türkiye'de ilk kez 1963 yılında Altın Kitaplar Yayınevi tarafından Nihal Yeğinobalı'nın Türkçe çevirisiyle yayımlanmıştı. 1998 yılında bu kez Can Yayınları Semin Sayıt'ın çevirisiyle romanı tekrar yayımladı (ISBN 975-510-824-6). Ayrıca Türkiye'de Bilgi Yayınevi 1972 yılında Luchino Visconti'nin filminin senaryosunu Alpagut Erenuluğ'un Türkçe çevirisiyle yayımladı. Roman, film ve senaryo aynı adı taşıyordu: Leopar
Can yayınları'nın yaptığı baskının arka kapağında şunlar yazmaktadır[2]:
Bazı eleştirmenler, 'Leopar'ın yalnız İtalyan değil, dünya edebiyatının bir başyapıtı,20. yüzyılın en önemli romanlarından biri olduğunu ileri sürer. Roman, Sicilya'da Bourbon Krallığının çöküş yıllarında soylu bir ailenin, özellikle de ailenin reisi Prens Fabrizio Salina'nın yaşamöyküsünü anlatır.70 yaşına gelmiş, ilginç özellikleri ve uğraşları olan Fabrizio Salina, soylulara özgü dünyanın çöküşüyle birlikte yavaş yavaş ilerleyen kendi çöküşünü de hüzünle yaşar. Israrla sürdürdüğü geleneklerin, içine kapandığı görkemli dünyayı oluşturan öğelerin sessizce kayıp gittiğini, dönüşü olmayan sonun yaklaşmakta olduğunu gözler. Ne var ki, arkadan cıvıl cıvıl bir kuşak gelmekte, onun vaktiyle yaşadığı tüm duyguları, tüm heyecanları başka bir dekor içinde, başka koşullar altında onlar da tüm yoğunluğuyla yaşamaktadır. Bir yolculuk sırasında rahatsızlanarak, denize bakan bir otel odasında, dinlenmeye çekilen Prens, mumun, alevinin sönmek üzere olduğunu sezinler. Hayatının muhasebesini yapar ve 'Her şeyin olduğu gibi kalmasını istiyorsak, her şeyi değiştirmeliyiz, ' diye düşünür. 'Leopar',60'lı yıllarda Luchino Visconti tarafından beyaz perdeye aktarılmış filmde Burt Lancester, Claudia Cardinale ve Alain Delon rol almışlardı.
Sinema uyarlaması
Giuseppe Tomasi di Lampedusa'nın 1958 tarihli romanı, İtalyan yönetmen Luchino Visconti tarafından 1963 yılında aynı adla sinemaya aktarılmıştı. İtalya - Fransa ortak yapımı olan bu filmin başlıca rollerinde Burt Lancaster, Alain Delon, Claudia Cardinale, Terence Hill ve Giuliano Gemma oynamışlardı. Üç saate yakın süren bu destansı film Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülü almıştı. film Türkiye'de ilk kez Ocak 1965'te sinemalarda gösterime girmiştir.[3]
Kaynaklar
- ^ "The Leopard" (İngilizce). en.wikipedia.org. 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2010.
- ^ "Leopar". Icanyayinlari.com. Erişim tarihi: 12 Şubat 2010.
- ^ "Milliyet Gazete Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2010.