Kuzey yürüyüşü

Marko Kantaneva

Kuzey Yürüyüşü fiziksel bir aktivite ve spordur. Bu aktivite, kayak batonlarına benzeyen ve özel olarak tasarlanmış yürüyüş batonlarıyla yapılır.

Tarihi

Kuzey yürüyüşü, özel dizayn edilmiş batonlarla yapılan bir fitness yürüyüşü olarak tanımlanır. Yürüyüşçüler, gezginler ve kayakçılar bu basit konsepti yıllardan beri kullanmalarına ragmen, bu spor 1997’de Marko Kantaneva tarafından "Sauvakävely" yayımlanana kadar resmi olarak tanımlanmamıştı. Kuzey Yürüyüsü’nün prensibi sezon-disi kayak-çalışması temelinden geliştirildi. Bu konsept, egzersizin ilk tanımını, nasıl yapılacağı üzerine talimatları, bu sporu yapmak için gereken anatomik ve psikolojik sebepleri ve batonların bu spor için gereken spesifik özelliklerini icermekteydi.

1997 yılındaki yayına kadar ilk Kuzey Yürüyüsü batonları Exel tarafından üretildi ve satıldı. Kuzey Yürüyüşü terimi 1999 yılında uluslararası düzeyde bilinir hale geldi. (Ticari bir Exel el ilanı sayesinde)

Ortak Yanlis Kanilar

Her ne kadar ilk fitness yürüyüs batonları ve batonla yürüyüs teknikleri Exerstrider tarafından ABD’de 1988’de gösterildiyse de, orijinal ve özel tasarlanmis yürüyüs batonlarının modern Kuzey yürüyüs batonlarıyla çok az ortak noktasi vardı. Bu ilk batonlar dizayn olarak daha agirdi ve basit bir döngü kayisiyla birlikte Alp batonlarına daha yakındı (ya da daha sonra kayissiz olarak). Yoğun bir yazıma, kanitlanmis araştırmalara dayanan Kuzey Yürüyüsü ve Exerstriding (ayrica batonlarla yapılan benzer bir baska spor), iki farklı teknikten ve ekipmandan faydalanır, ancak yanlis cevirilere ve/ya da yorumlamalara bağlı olarak genellikle yanlis yorumlanirlar.

Faydalari

• (Uyari: Bu faydalar sadece Kuzey Yürüyüsü’ne mahsustur ve baton kullanılarak yapilan diger sporlara/egzersizlere temel olarak alinmamalidir)

Düzenli yürüyüşle karşılasştırıldığında, Kuzey Yürüyüsü (ayrica baton yürüyüsü olarak da adlandırilir) her uzun adımla birlikte batonlara güc uygulamayi içerir. Kuzey Yürüyüscüleri vücutlarının daha fazla bir kismini kullanirlar (daha büyük bir yoğunlukla) ve normal yürüyüste bulunmayan bazı kasları calistirirlar. Kuzey Yürüyüsü, normal yürüyüsle karşılastirildigında enerji tüketiminde %46’ya varan bir artis sağlar. Ayrica, sadece 12 haftada üst vücut kaslarının dayanikliligini %38’e kadar arttırdığını kanıtlanmıştır.

Bu ekstra kas içerigi, normal yürüyüse kiyasla –ve esit adimlarla- su tarz artislara sebebiyet verebilir:

• bütünsel gücte artis ve öz (çekirdek) kaslarla bütün üst vücutta dayaniklilik
• veri adimda, kalp atışlarında anlamli artis
• oksijen dağıtımında etkinlik ve damar yollarını genişletme
• tepe tirmanirken
• düz bir yürüyüse göre daha çok kalori yakmak
• dengede artis ve baton kullanimiyla duraganlilik
• kalca, gözle görülür bir kilo kaybi
• kemiklere baski uygulayarak yoğunluk sağlar

Ekipman

Kuzey Yürüyüsü batonları kros kayagi için tavsiye edilen batonlara göre gözle görülür sekilde kisadir. Doğru olmayan uzunlukta baton kullanmak yürüyüscünün dizlerine, kalcalarına ve/ya da arka kisimlara basinc ekler, batonlarla yürümenin faydalarını azaltir. Kuzey Yürüyüsü batonları tek parça olarak ayarlanmamis gövde versiyonuyla ve ic ice gecmis, iki parçali dönme kilitli ve ayarlanabilir uzunluklu versiyonlarıyla gelir. Kuzey Yürüyüsü batonları özel Kuzey Yürüyüsü bantlarıyla bazı özellikler tasir – parmak yerleri bulunmayan bir eldiven, banttan güc aktarimina izin verir ve baton kulplarını sikica tutma ihtiyacıni azaltir.

Trekking batonlarından farklı olarak, Kuzey Yürüyüsü batonları, cikarilabilen ve zor yüzeylerde kullanim için olan lastik uclarla yapılır ve sertlestirilmis metal uclarla patika, kumsal, kar ve buz gibi ortamlar için yapılır. çoğu baton hafif maddeden yapılmıştır; aluminyum, karbon fiber, ya da kompozit malzeme gibi. Özel yürüyüsü ayakkabisi gerekmemektedir. Ancak bu spor için tasarlanan ve satilan ayakkabilar bulunmaktadır. Konforlu yürüyüs, kosu ya da patika kosu ayakkabiları son derece ise yaramaktadır.

Ekipman secme

Kuzey Yürüyüsü batonlarını secerken aşağıdaki konulara özel olarak dikkat etmek önemlidir:

• Batonun kulbunun dizayni ve materyali, avuca sigacak sekilde ergonomik olmali ve ciplak elle kulllanildigında sürtünme yaratmamalidir.
• Bant kola uygun destek sağlamali ve dahasi öyle dizayn edilmis olmalidir ki batonu sikmaya ihtiyaç kalmamalidir, aksine baton yürüyüscünün hareketleriyle birlikte dogal olarak hareket etmelidir.
• Dahasi, iyi bir bant avucta bulunan baton kulbunu esit olarak böler ve avuctaki engelsiz kan sirkülasyonunu garanti altina alir.
• Bir baton hafif ve ayni zamanda uzun ömürlü olmalidir, tercihen alüminyum, kompozit ya da karbon materyallerden üretilmis olmalidir.
• Batonun alt ucundaki agir metal civi bir güvenlik aletidir (yumusak yüzeylerde) ve civiye monte edilmis asfalt yüzey, -opsiyonel olarak sunulmuştur- agir yüzeylerde yürürken olusan etkileri azaltir.

Doğru baton uzunlugunu secerken kullanılacak formül genelde vücut uzunlugunuzun 0.7 ile carpilmasidir (+ veya – 5 santimetre). Örnegin 1.85 sm uzunluguna sahip bir kişinin kullanması gereken baton (185 x 0.7 =) 129.5 santimetre uzunlugunda olmalidir. Bazı insanların neden kisa baton kullanmayi tercih ettikleri (Formüle göre buldukları sonuçtan -5 santimetre) şöyle açıklanabilir, çünkü kısa batonlar daha az yoğun bir performans gerektirir ve kilo problemleri olan insanlar için idealdir, özellikle hareketsiz uzun bir dönemden çıkmışlar için. Uzun batonlar ise (Formüle göre çıkan sonuçtan +5 santimetre) tam tersi bir etkiye sahiptir. Daha yoğun bir performans gerektirirler ve uzun süredir spor yapan kişiler için idealdirler.

Tekniği

Orijinal Kuzey Yürüyüşü, sadece ve sadece doğal ve eşsiz tek bir stilden faydalanır, bu stil de Marko’nun eserinden doğmuştur.

Kolların, bacakların ve vücudun birlikte ahengi ritmik olmalıdır, hareketli bir yürüyüşte olduğu gibi. Kuzey Yürüyüşü esnasında zıt kollar ve bacaklar birbirini takip ederek ileri ve geri doğru giderler. Ahengi ve ritmi Kuzey Yürüyüşü’nün en başında öğrenmek önemlidir, böylelikle istenen çalışma etkisi elde edilebilir. Kolların ileriye ve geriye hareketlerindeki çeşitlilik, ayrıca uzun adımların uzunluğunu da düzeltecektir. Kısıtlanmış kol hareketleri, adım uzunluğunun kısıtlanması ve kalça hareketlerinin de kısıtlanması anlamına gelecektir. Baton ne kadar uzun olursa adımlar o kadar uzun olacak, kalçadan yapılan hareketler ve üst gövde de o kadar güçlenecektir. Bu, bütün vücut için kapsamlı hareketleri sağlamlaştırmaktadır, bu sayede genel vücut sağlığında artış görülecektir.

Kuruluşlar

Kuzey Yürüyüşü’nü tanıtmak amacıyla pek çok uluslararası organizasyon kurulmuştur:

• World Original Nordic Walking Federation - ONWF
• International Nordic Walking Association - INWA
• (North) American Nordic Walking Association - ANWA
• International Nordic Fitness Sports Association - INFO

Ayrıca bakınız

• Trekking pole
• Walking stick