Kullanıcı:Ygzwand/Seçim yasakları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Seçim yasakları, [1] karartma dönemi, [2] [3] [4] seçim öncesi sessizliği, seçim sessizliği veya kampanya sessizliği [5] bir seçim öncesinde veya sırasında, siyasi propaganda kampanyaların ve seçim güvenliğini etkileyebilecek bazı faaliyetlerin kısıtlanması ve/veya yasaklanmasıdır.

Pek çok ülkede, insanları seçim gününde veya seçim gününden belli süre öncesinde, belirli bir adaya veya siyasi partiye oy vermeye ikna etmeye çalışan kampanya faaliyetleri kısıtlanmaktadır. Bazı yargı çevreleri, yasal olarak seçim yasaklarının ifade özgürlüğüne ilişkin yasayı ihlal ettiğini beyan etmiştir. Bununla birlikte seçim yasakları, dünyanın bazı demokrasilerinde "kampanyayı dengelemek ve özgür bir oylama ortamını sürdürmek için" kullanılmaktadır. [5] Kimi diğer ülkelerde ise, medyanın seçim gününde kampanya faaliyetleri hakkında yorum yapmasının engellendiği ve/veya kamuoyu yoklamalarının yayınlanmasının kısıtlandığı seçim yasakları da bulunmaktadır.

Bazı ülkelerde, seçmenlerin oylarını kullanmadan önce olaylar hakkında düşünmeleri için bir süre sağlamak üzere bir seçim yasakları uygulanmaktadır. [5][Alıntı gerek] Bu süre zarfında adayların aktif kampanya yapmasına izin verilmez. Seçim yasaklarının pek çok ülkede yasalarla düzenlenmiş olmasına karşın bazı ülkelerde bu sadece liderler arasında bir "centilmenlik anlaşması" dır.[kaynak belirtilmeli] [5]

Uygulama[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel Bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki listede çeşitli ülkelerde seçim yasaklarına ilişkin bilgilere ulaşabilirsiniz.

  • Bu kısım türkçe sayfadaki şekilde kalabilir

Kanada[değiştir | kaynağı değiştir]

Kanada'da "seçim gününde, seçim bölgesindeki tüm sandıkların kapanana kadar, halka seçim reklamı yapılmasına" izin verilmiyor. [6]

2015 Kanada federal seçimlerinden önce, [7] seçim sonuçlarının, ülkenin sandıkların henüz kapanmadığı bölgelerinde açıklanması yasaklanmıştı. Bu sayede Doğu ve Atlantik eyaletlerindeki seçim sonuçlarının batıdaki sonuçlarını etkilememesi amaçlandı. [8] Bu, Yüksek Mahkeme'nin 2007 tarihli R v Bryan kararı ile yasalaştı. [8] [9] Ocak 2012'de Hükümet, o zamanki Baş Seçim Görevlisi Marc Mayrand'ın ısrarı üzerine "sosyal medyanın ve diğer modern iletişim teknolojilerinin yaygın kullanımıyla mantıklı gelmediği için" yasağı kaldıracağını duyurdu. [10] [11] [12] 19 Haziran 2014 tarihinde Adil Seçim Yasası ile yürürlükten kaldırıldı [13]

Medya kuruluşlarının sonuçların sayımında bulunmasına ve sandık odalarına girmesine izin verilmemekle birlikte, oy sandığının gizliliğini korumak ve salona girişi engellememek kaydıyla sandık salonunun dışından video veya fotoğraf çekilmesine izin verilmektedir. [14]

1993-1998 yılları arasında seçim anketlerinin seçim gününden 74 saat önce yayınlanması yasaklandı. Bu yasak, Kanada Yüksek Mahkemesi tarafından Thomson Newspapers Co v Canada (AG) davasında Kanada Haklar ve Özgürlükler Şartı'nın 1. bölümünü ihlal ettiği gerekçesiyle iptal edildi. [10] [15]

Slovenya[değiştir | kaynağı değiştir]

Slovenya Anayasa Mahkemesi 2011'de kamuoyu yoklamaları yasağının anayasaya aykırı olduğuna karar verdi ve yasağı kaldırdı. [16]

Ülkede 2016 yılına kadar seçim gününde adaylardan söz edilmesi yasaktı. Partiler veya adaylar hakkında; sosyal medyada, internet forumlarında veya örneğin restoranlarda olumlu veya eleştirel açıklamalar yapanlar hakkında kovuşturma açıldı ve bu kişiler para cezasına çarptırıldı. [17] Yirmi yılı aşkın bir süredir medya ve seçmenler, seçimlerden önceki gün ve seçim günü siyaset hakkında konuşmaktan kaçındı. 2016 yılında Yargıtay, "her görüşün propaganda kapsamında olmadığına" karar verdi ve "propaganda" teriminin yeni bir tanımını yayınladı. Ayrıca bir kullanıcının Facebook'ta yaptığı "Great interview! Worth reading!" isimli paylaşıma ilişkin verilen ilk derece mahkemesi kararını bozdu. [18] [19] [20]

Macaristan[değiştir | kaynağı değiştir]

Macaristan Anayasa Mahkemesi 2007'de kamuoyu yoklamalarına getirilen yasağın anayasaya aykırı olduğuna karar vermiş, ancak propagandaya ilişkin seçim yasağını onaylamıştı. [21]

Amerika Birleşik Devletleri[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD Yüksek Mahkemesi Burson v. Freeman (1992) dosyasında, kampanyanın yalnızca seçim günü sandık merkezinin etrafındaki küçük bir alanda sınırlandırılabileceğine ilişkin bir karar verdi. Ayrıca mahkeme, daha geniş bir ifade yasağının anayasaya aykırı olacağının altını çizdi. [22]

Türkiye Cumhuriyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de seçim güvenliğinin sağlanması ve/veya seçim kampanyalarının düzenlenmesini içeren pek çok yasak ve düzenleme Yüksek Seçim Kurulu tarafından

Referanslar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "French election: Sarkozy and Hollande keep silence". BBC News Europe. 5 Mayıs 2012. 
  2. ^ "French Candidate Emmanuel Macron Says Campaign Has Been Hacked, Just Before Election". NPR. 6 Mayıs 2017. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  3. ^ "Fiji election: Blackout to end after extension". RNZ. 16 Kasım 2018. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
  4. ^ "Liberal Democrats senator calls for abolition of election advertising black out". Mumbrella. 14 Mayıs 2019. Erişim tarihi: 18 Mart 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  5. ^ a b c d "Campaign silence —". aceproject.org. Erişim tarihi: 18 Mart 2023.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Ace" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  6. ^ "Canada Elections Act". Justice Laws. Department of Justice. 28 Kasım 2022. s. 25. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022. 
  7. ^ "Election night results blackout a thing of the past". CBC News. 7 Ekim 2015. Erişim tarihi: 17 Ekim 2015.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ a b "Supreme Court upholds blackout on early election night results". CBC News. 26 Haziran 2007. Erişim tarihi: 4 Kasım 2014. 
  9. ^ "R v Bryan, 2007 SCC 12" (İngilizce ve Fransızca). Supreme Court of Canada. 15 Mart 2007. 17 Ocak 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.  Bilinmeyen parametre |arşivbiçimi= görmezden gelindi (yardım)
  10. ^ a b "Advancing Fairness, Transparency and Integrity, 1982–2020". A History of the Vote in Canada (PDF). 3rd. Gatineau, Quebec: Elections Canada. 2021. ISBN 978-0-660-37056-9.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: ":1" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  11. ^ "Harper Government Committed to Repealing Dated Ban on Early Communication of Election Results". www.canada.ca. 13 Ocak 2012. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  12. ^ "Feds lifting ban on publishing early election results". CTVNews (İngilizce). 13 Ocak 2012. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  13. ^ "Fair Elections Act • Loi sur l'intégrité des élections" [Law on the Integrity of Elections]. Justice Laws. Parliament of Canada. 19 Haziran 2014. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022Department of Justice vasıtasıyla. 
  14. ^ "Media at polling places". www.elections.ca. Elections Canada. 20 Aralık 2022. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022. 
  15. ^ "Thomson Newspapers Co. v. Canada (Attorney General) 1 SCR 877 (1998)." (İngilizce ve Fransızca). Canada: Supreme Court of Canada. 29 Mayıs 1998. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022. 
  16. ^ Decision U-I-67/09 on 24 March 2011
  17. ^ "Socialistični volilni molk". Dnevnik (Slovence). Erişim tarihi: 21 Aralık 2022. 
  18. ^ "Supreme Court on election blackouts: Every comment is not propaganda". rtvslo.si. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
  19. ^ "Vrhovno sodišče o volilnem molku: Vsaka izjava še ni propaganda". 
  20. ^ "Pravnik: Volilnega molka v Sloveniji ni več #IzArhiva". 
  21. ^ Decision 6/2007 (II. 27.) AB on 26. February 2007
  22. ^ Burson v. Freeman, 504 U.S. 191 (1992)

[[Kategori:Seçim terminolojisi]] [[Kategori:Seçim kampanyası]]