Kullanıcı:Thecatcherintherye/deneme/5

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Umma Han (Ömer Han[Not 1])) Avar, takma adı "Büyük"[1] veya "Deli"[2][3][4] (1761 veya 1762, Hunzah - 22 Mart 1801, Balaken) - Avar Nutsal,[Not 2][5] Avar Hanlığı'nın 1774'ten 1801'e [6] hükümdarı.

Umma Han, 12 veya 13 yaşında Avar Hanlığı'nın başına geçti. Kuba Hanlığı'ndn Feteli Han ile Akuşin'de gerçekleştirilen görüşmeler[7][8] sırasında hain bir şekilde öldürülen babası Muhammed-Nutsal IV'ün yerini aldı.[9]

Umma Han yönetiminde, Avar Hanlığı hem Avar özgür toplumları[Not 3][10] hem de komşu bölgeleri topraklarına katarak sınırlarını genişletti.[11][12].

Umma Han, Gürcistan Kralı II. İrakli, Derbent, Kuba, Bakü, Şirvan, Şeki hanları ve Ahıska Paşalarını[13][14] vergiye bağladı. Ayrıca Karabağ Hanlığı[15], Tuşeti[16][17] ve bazı Çeçen toplumlarına[18][19] vergi koydu. Jar Cumhuriyeti de ona bağlıydı.[20]

Soyu[değiştir | kaynağı değiştir]

Avar Nutsallarının soy ağacı şeması, A. Berger

Ümme Han, 1761 veya 1762'de Avar hanı IV. Muhammed Nutsal ve Kaytaylı Muhammed Han'ın kızı Bahu'nun çocukları olarak doğdu.

1740'ların başlarında, Kaytay ailesinin üyeleri, gelecekte Avar ve Kaytağ hanedanları arasındaki hanedan evliliklerinin ortaya çıkmasını önceden belirleyen Hunzah'a göç etti. Nadir Şah'ın ordularından kaçan Kaytaylı Ahmed Han, bir yılını Avarya'da geçirdi ve 1743 veya 1744'te merhum oğlu Han Muhammed'in kızı Bahu ile Muhammed Nutsal[21] evlendi.

Bahu'dan Muhammed Nutsal'ın Ümme Han dışında üç kızı daha vardı: Khistaman, Aymesei ve Bakhtika. Muhammed Nutsal'ın ikinci karısına Meryem adı verildi; o İslam'a dönen Gürcü bir kadındı. Gebek Muhammad-Nutsala[1] adında bir erkek çocuk doğurdu.

Adın kökeni[değiştir | kaynağı değiştir]

Umma Han'ın (Umahan) Ömer Han adından geldiğine dair görüşler vardır. Aynı şey, özellikle Dağıstan'da isimlerin bu şekilde kullanılmasına dair görüşleri olan Hasan Alkadari tarafından da belirtilmiştir.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar
  1. ^ Rus kaynaklarında Ömer Han olarak da bilinir.
  2. ^ NutsalAvar hanlarına verilen bir unvandır.
  3. ^ Özgür toplumlar — Dağıstan'da yarı vatansever-yarı feodal tipteki kırsal toplulukların birleşmesi, feodal lordlardan bağımsızlığını korurdu
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "FOOTNOTEАлиханов2005" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynaklar
  1. ^ a b c Х. Геничутлинский. Историко-биографические и исторические очерки / Пер. с араб. Т. М. Айтберова. — Дагестанский научный центр РАН. — Мх., 1992.
  2. ^ Атаев Б. М. Аварцы: язык, история, письменность. — Махачкала, 2005, стр. 192—193
  3. ^ Гаджиева Мадлена Наримановна — Аварцы. История, культура, традиции. Стр.14
  4. ^ Омарова Гульнара Ахбердиевна НЕКОТОРЫЕ АСПЕКТЫ ПОЛИТИКИ АВАРСКИХ ХАНОВ В ОТНОШЕНИИ РОССИИ (XVIII — НАЧ. XIX в.)
  5. ^ С. М. Броневский (1996). Историческия выписки о сношениях России с Персиею, Грузиею и вообще с горскими народами, в Кавказе обитающими, со времен Ивана Васильевича доныне (Институт востоковедения РАН bas.). СПб.: Петербургское востоковедение. s. 234. ISBN 5-85803-025-4. 
  6. ^ Р. М. Магомедов, А. М. Магомедов. Хронология истории Дагестана. — Институт востоковедения РАН. — Мх.: Эпоха, 1996. — 200 с. — ISBN 978-5-98390-111-7.
  7. ^ Бакиханов 1991.
  8. ^
  9. ^ Б. Г. Алиев. Традиционные институты управления и власти Дагестана XVIII — первая половина XIX в. — Институт ИАЭ ДНЦ РАН. — Мх., 2006. — 378 с.
  10. ^ Большая советская энциклопедия. М.: Советская энциклопедия.  Bilinmeyen parametre |ссылка часть= görmezden gelindi (yardım); Bilinmeyen parametre |часть= görmezden gelindi (yardım)
  11. ^ Ю. У. Дадаев (2005). Государство Шамиля: социально-экономическое положение, политико-правовая и военно-административная система управления. Мх.: Ихлас. s. 21. 
  12. ^ Б. М. Атаев (2006). Аварцы: язык, история, письменность (Дагестанский научный центр РАН bas.). Мх.. s. 287. ISBN 5-94434-055-X. 
  13. ^ А. А. Неверовский. Краткий исторический взгляд на северный и средний Дагестан до уничтожения влияния лезгинов на Закавказье. — Книга по Требованию. — СПб.: Тип. военно-учебных заведений, 1848. — 44 с. — ISBN 978-5-518-06845-2.
  14. ^ Я. И. Костенецкий. Записки об Аварской экспедиции на Кавказе 1837 года. — Книга по Требованию. — СПб.: Тип. Э. Праца, 1851. — 122 с. — ISBN 978-5-518-08193-2.
  15. ^
  16. ^
  17. ^
  18. ^ У. Лаудаев. (1872). "Чеченское племя". Сборник сведений о кавказских горцах. Тф.: Тип. Главного управления Наместника Кавказского. ISBN 978-5-4458-0423-9. 
  19. ^ Ф. В. Тотоев, П. А. Кузьминов. Общественный строй Чечни: вторая половина XVIII — 40-е годы XIX века. — Нальчик: Эль-Фа, 2009. — С. 238. — 374 с. — ISBN 978-5-88195-977-7.
  20. ^ М. Г. Магомедов (2005). История аварцев. Мх.: Дагестанский государственный университет. s. 250. 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.  "Arşivlenmiş kopya". 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020. 
  21. ^