Kullanıcı:Rişvan Türkmen Aşireti
İç Anadolu kürt'lerinin tarihi Osmanlı dönemi Orta Anadolu Kürtlerinin büyük bir çoğunluğu, Rişvan, Canbeg (Cihanbeyli), Şeyhbızın olmak üzere üç aşiret konfederasyonuna bağlı olup Osmanlı Devleti'nin aşiretlere yönelik iskân ve yurt verme siyasetine uygun olarak Orta Anadolu'ya yerleştirildiler. Bu aşiretlerin Dulkadiroğlu Türkmenlerinden oldukları da belirtilmekle birlikte genel anlamda Beğdili Türkmen aşiretinden ve Oğuzların Iğdir Boyundan oldukları Osmanlı Tahrir defterlerinde belirtilmektedir[6].
Koçgiri Kürt-Aşiret grubu Orta Anadolu'da özellikle Sivas'ın Zara,İmranlı,Kangal,Hafik,Divriği yöresinde;Tokat'ın Almus,Zile bölgesinde yoğundur.Dilleri Koçgiri aşireti ve çevresindeki diğer Kurmanç kökenli Alevi aşiretler, güney Tunceliden gelmelerinden dolayı Tunceli, Elazığ, Bingöl çevresindeki Kurmanciyi kullanırlar. Kelime dağarcığı ve fonetiği hemen hemen Tunceli, Maraş, Malatya, Bingöl Kurmancisi ile aynıdır. Koçgirililer standart Kurmanciye göre daha sade ama sert bir ağız kullanırlar. Bu aşiret Kürt olarak ifade edilse bile sonradan Kurmançca konuşmaya başlamış bir Türkmen aşireti olarak da kabul edilmektedir. Osmanlı tahrir defterlerinden elde edilen bilgilere göre bu aşiret Türkmen olarak adlandırılmıştır[7]. Koç, Kara, Deli, Hacı, Köse, gibi birçok Türkçe lakap gerek Anadolu' da gerekse de Orta Asya' da Türkler tarafından kullanılmaktadır.Bu anlamda Koç lakabı da Türkler tarafından kullanılan ve belli bir kutsallığı tarif eden tabirlerdendir.
Rişvan Reşwan, Reşî, Rışvan, Reşo olarak da anılan Rişvan Aşireti, aslen Maraş-Antep dolaylarında meskûn olan ve tarihi süreç içerisinde iskân ve sürgün politikalarından dolayı geniş bir coğrafyaya dağılmış olan aşiret konfederasyonudur.Rişvan Aşireti, Omeran (Omar), Xalikan (Xallo, Xelil),Alikan,Taşikan,Karaçor,Kutan,Mamürek,Mansurlu, Nasiran (Nasır), Şexbilan, Mifikan, Molikan, Bilikan, Oxciyan, Berketi gibi aşiretlerden oluşturulmaktadır.[1]Rişvan Aşireti'nin adı 1849-1971 yılları arasındaki Selnâme-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye 'de mülki taksimatında yer alan aşiret kaynaklı nahiye olarak Bozok Eyaleti'nin Bozok Livası (Livâ-i Bozok)'nda (Aşiret-i Rişvan, Namı diğer Mecidiye) ve Konya Livası (Livâ-i Konya)'nında da (Aşiret-i Rişvan) geçmektedir.[8] Rişvan aşireti ile ilgili araştırmaları ile tanınan Dr. Faruk Söylemez, RİŞVAN AŞİRETİ’NİN CEMAAT, ŞAHIS VE YER ADLARI ÜZERİNE BIR DEĞERLENDIRME isimli çalışmasında şöyle demektedir. "XVI. yüzyılda Malatya Sancağı’na bağlı Kahta Kazası ile Maraş Eyaleti’ne bağlı Hisn-i Mansur Kazası’nda bulunan Rişvan Aşireti’nin cemaat, şahıs ve yer adlarını, bu konunun temel kaynağı olan Tapu Tahrir Defterlerine müracaat ederek ortaya koymak mümkündür. Bu konuda başvurabileceğimiz başlıca üç defter vardır: Bu defterlerin en eskisi Yavuz Sultan Selim dönemine ait olup, Malatya Sancağı’na bağlı: Besni, Kahta, Gerger ve Hisn-i Mansur kazalarının mufassal kayıtlarını içeren 1519 tarihli ve Başbakanlik Osmanlı Arşivi’nde 71 numarada kayıtlı tahrir defteridir. Diğer iki defter ise Kanuni Sultan Süleyman zamanında yazılmış olup yukarıda isimleri geçen mufassal defterleri durumundadır. 1524 tarihli ve 123 numaralı defterle 1536 tarihli ve 181 numaralı defter, konar-göçer aşiretler ve bu aşiretlere tâbi cemaatlerle ilgili kayıtları ihtiva etmektedir".[9] Bu çalışmanın sonucunda Söylemez, Rişvanların göç ettikleri yerlere verdikleri adların, şahıs isimlerinin Türkçe olduğunu, aşiret yapılanmasının da Türk kültürüne uygun bir şekilde geliştiğini ve bu aşiretin Arap ve Fars kültürünün etkisinde kalsa bile Türk kültür değerini kaybetmediğini belirtmektedir.[10] Günümüzde halen Rişvan aşireti mensupları bir araya gelerek Rişvan Türkmen şenlikleri düzenlemektedirler. Yusuf Halaçoğlu' da Anadolu' da Aşiretler adlı Osmanlı Tahrir Defterlerinden yararlanarak hazırladığı 6. ciltlik kitabında Rişvan Aşiretinin Oğuzların İğdir boyuna bağlı olduğunu bununla birlikte Bayat, Çepni, Bayındır gibi diğer boylarla da sürekli etkileşim halinde olduğunu belirtmektedir.[11][12] Osmanlı Tahrir Defterlerinde bu boylara bağlı Türkmen aşiretlerin -Avşar Boyu' da dahil olmak üzere- Suriye' nin Rakka bölgesine yerleştirildikleri ve daha sonra Orta Anadolu' da tekrar iskan edildikleri belirtilmektedir.[13][14] Bunun yanında anadolunun geneline yayılmış olan bu Türkmen aşiretinin bir bölümü Kurmanç lehçesini kullanırken diğer bölümü ise Türkmenç(e) lehçesini kullanmaktadır. Orta anadoluya yayılan diğer Kurmançca konuşan Türkmen aşiretleri de genel anlamda Rişvan Türkmenlerinin kollarıdır. Örneğin şehbızın olarak geçen aşiret şeh bilen bulan şehbalanlı olarak da geçmekte ve Rişvan aşiretine bağlı Türkmen aşiret oldğu ve "Türkmen Ekradı" olarak betimlendiği görülmektedir.[15]
Canbeg 1849-1971 yılları arasındaki Selnâme-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye 'de mülki taksimatında yer alan aşiret kaynaklı nahiye olarak Bozok Eyaleti'nin Bozok Livası (Aşiret-i Cihanbeğli)'nda ve Konya Livası'nında (Aşiret-i Cihanbeğlü) bu aşiretin adı geçmektedir.[8] [16] [17] Şehbızın Ana madde: Şeyhbızın 1849-1971 yılları arasındaki Selnâme-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye 'de mülki taksimatında yer alan aşiret kaynaklı nahiye olarak Ankara Livası'nda (Nahiye-i Şeyhbizinli) bu aşiretin adı geçmektedir.[8] Cumhuriyet dönemi Diller Genel olarak anadilleri Kürtçe (Kurmanci) olup ve Kurmanci konuşan diğer gruplar, Şeyhbızın (Şêxbizinî) aşireti mensuplarının yaşadığı Haymana'da konuşulan dili anlamakta güçlük çekmektedir.[18] Bazı yerleşim yerlerinde yeni nesilin artık Kürtçe'yi hiç konuşmadığı aktarılmaktadır.[19] Dağılım Orta Anadolu Kürtleri, Ankara ili[20] (Haymana, Polatlı, Bala, Şereflikoçhisar ilçeleri), Konya ili (Kulu, Cihanbeyli, Yunak, Sarayönü ilçeleri), Kırşehir (Kaman, Çiçekdağı ilçeleri), Çankırı (Kızılırmak ilçesi), Aksaray (Ortaköy, Eskil), Yozgat ili (Yerköy ilçesi), Çorum, [[Amasya (il)|Amasya] ve Tokat’ta yaşamaktadır. Ankara’da 102, Konya’da 75, Kırşehirde 32, Aksaray’da 12, Yozgat-Tokat-Amasya civarında 41, Kayseri’de 23 Çankrı, Kızılırmak da 5 olmak üzere yaklaşık 275[kaynak belirtilmeli] Kürt köyü mevcuttur.