Kullanıcı:Muhammed mutlu

==

Hayvanlarda Isı Yalıtımı Yapar

Sıcakkanlı hayvanların vücut ısıları nasıl sabit kalır?

Sıcakkanlılık, aslında tam olarak doğru bir tanım değil. Bu tip canlılara "sabit vücut sıcaklıklı" denilmesi daha uygun. Çünkü dış ortamın sıcaklığı ne olursa olsun, bu canlılar, vücutlarının iç sıcaklığını belirli bir aralıkta tutmayı başarabiliyorlar.

Isı, enerjinin bir çeşididir. Vücudumuza aldığımız besinleri sindirdiğimizde, besinlerin içinde saklı olan enerji, vücudumuz tarafından kullanılır. Sabit vücut sıcaklıklı hayvanlarda, açığa çıkan bu enerjinin bir kısmı ısı enerjisine çevrilerek, vücudun iç ısısının sabit tutulması için kullanılır. Vücudun çeşitli bölgelerinde farklı miktarlarda üretilen ısının dağılımı ve düzenlenmesi, kan tarafından kontrol edilir. Hipotalamusda bulunan soğuk ve sıcaklık merkezleri, sıcaklığın üzenlenmesinden sorumludur. Kılcal damarların genişletilmesi ile sıcaklık yükselir, daraltılması ile de azalır. Ayrıca vücut üzerinde bulunan kıl, tüy, saç ve telek gibi yapılar da, ısı izolasyonunda görevlidir. Yine çoğu sabit sıcaklıklı hayvanda, deri altında bulunan kalın yağ tabakası da, ısı izolasyonuna yardımcı olur. Terleme gibi su buharlaştırma prensibine dayanan olaylar ile, ısı kaybı sağlanabilir. Sabit sıcaklıklı olma, kirli ve temiz kanın vücut içerisinde birbirinden ayrı olarak dolaşması ile de yakından ilişkilidir.

Değişken vücut sıcaklığına sahip (soğukkanlı) hayvanlar ise, vücut ısılarını dengelemek için besinlerinden kazandıkları enerjiyi kullanmak yerine, dış ortamın sıcaklığından etkilenirler. Bu nedenle de, çok sık beslenmeleri gerekmez. Ancak bu canlıların en büyük dezavantajı, hava soğuk olduğunda vücut fonksiyonlarının da yavaşlamasıdır. Bu hayvanların vücutlarının üzerinde, ısı yalıtımını sağlayacak özellikte yapılar bulunmaz.

Muhammed Mutlu

Kaynak: Tübitak