Kral Sisowath
Kral Sisowath | |
---|---|
Kamboçya Kralı | |
Hüküm süresi | 27 Nisan 1904 – 9 Agustos 1927 |
Taç giymesi | 28 Nisan 1906 |
Önce gelen | Kral Norodom |
Sonra gelen | Sisowath Monivong |
Doğum | 7 Eylül 1840 Mongkol Borey, Kamboçya |
Ölüm | 9 Ağustos 1927 (86 yaşında) Phnom Penh, Kamboçya |
Eş(ler)i | 20 eş |
Çocuk(lar)ı | 29 kız ve erkek çocuk |
Hanedan | Sisowath Hanedanı |
Babası | Ang Duong |
Annesi | Neang Pou |
Dini | Budizm |
Sisowath' (Kmerce ព្រះបាទស៊ីសុវតិ្ថ); 7 Eylül 1840 – 9 Ağustos 1927) 1904 yılından öldüğü 1927 yılına kadar Kamboçya Kralı. Kral Ang Duong'un oğlu, Prens Si Votha ve Kral Norodom'un üvey kardeşi.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Doğum adı "Ang Sar" olan[1] Sisowath, dünyaya geldiği esnada Kamboçya, Siyam ve Vietnam'ın hükümdarlığı altındaydı. Kraliyet ailesi, Vietnam bölgesinde yaşamaktansa, Siyam bölgesinde yaşamayı tercih etmişti. Kardeşi Kral Norodom gibi, o da Siyam'ın başkenti Bangkok'ta eğitim gördü. 1860'ta babası Kral Ang Duong ölene dek de ülkesine dönmedi.
Babası ölünce, üvey kardeşi Prince Si Votha'nın tahta geçmesini engellemek için acilen başkent Oudong'a döndü ve bunda başarılı da oldu. Tahta, diğer üvey kardeşi Norodom oturdu. Norodom kral olduktan sonra Kamboçya'da çıkan isyanı değerlendiren Fransızlar, Güneydoğu Asya'da hakimiyetlerini yaymanın yollarını aradılar ve Norodom'a Fransız hakimiyetini tanıma konusunda boyun eğdirdiler. Fransızlar, Vietnam ve Taylandlıları Kamboçya'dan çıkardıktan sonra, Kamboçya tamamen Fransız himayesi altına girmiş oldu.
Sisowath 1864 yılında, Fransızların kontrolünde bulunan Vietnam'dalki Saygon şehrine yerleşti. Fransızlar, Kamboçya'daki isyan sebebiyle hayati tehlikesi olduğunu söyleyerek Sisowath'ı himayeleri altında yaşamaya ikna ettiler. Gerçekte ise, Fransızlar Norodom'a istediklerini yaptırmak için, Sisowath'ı bir koz olarak olarak kullanmakta, gerekirse Norodom'u tahttan indirip, yerine Sisowath'ı geçireceklerini söylemekteydiler.
1867 yılında, Kamboçya'da Fransızlara karşı isyan başladı. Kral Norodam, isyanı bastırmak için Sisowath'tan yardım istedi. Sisowath Vietnam'dan Oudong'a gelerek, isyanın bastırılmasına yardım etti. 1884 yılına gelindiğinde, Fransızlar Vietnam, Laos ve Kamboçya'da kontrolü tamamen ellerine geçirmişlerdi. 1893 yılındaki savaşta Siam da mağlup edilmiş, Kamboçya artık alenen Fransız sömürgesi haline gelmişti. Başkent ve kraliyet ailesi Phnom Penh'e taşındı. Tüm bunlar olurkan, Sisowath tüm gücüyle Fransız sömürge yönetmine destek vermekteydi. Bu destek karşısında Fransızlar da, Norodom'a baskı yaparak, Sisowath'ı veliaht ilan ettirdiler. Böylelikle 1904 yılında Norodom öldükten sonra, Norodom'un oğlu Prens Yukanthor yerine Sisowath taç giydi.
Sisowath da selefi Norodom gibi, krallığı boyunca Fransızların sözünden dışarıya çıkmadı. Bunların karşılığında da, Fransızlar tarafından yeni bir buharlı yat, yeni bir kraliyet sarayı ve yıllık 250 libre yüksek kalitede afyon ile ödüllendirildi.[2]
1927 yılında Phnom Penh'de yaşamını yitirdi. Yerine oğlu Prens Sisowath Monivong geçti.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Wikimedia Commons'ta Sisowath of Cambodia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur