Kojin Karatani

Kojin Karatani
Kojin Karatani
	Kojin Karatani Loyola Üniversitesi'nde ders verirken, 24 Nisan 2008, New Orleans
Tam adı	Kojin Karatani(柄谷行人)
Doğumu	06 Ağustos 1941 (82 yaşında); Amagasaki
İlgi alanları	Karşılaştırmalı Edebiyat; Edebi Eleştiri
	Etkilendikleri Karl Marx, Immanuel Kant, Natsume Sōseki, Hideo Kobayashi, Kunio Yanagita, Ludwig Wittgenstein;

Kōjin Karatani (柄谷行人, Karatani Kōjin, d. 6 Ağustos 1941, Amagasaki) Japon filozof ve edebiyat eleştirmeni.^[1]

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Karatani, 6 Ağustos 1941 yılında Amagasaki'de doğmuştur. Tokyo Üniversitesi'nde Ekonomi okumuş ve ardından İngiliz Edebiyatı bölümünde yüksek lisans yapmıştır. Natsume Sōseki hakkındaki denemesi ile 27 yaşında edebiyat eleştirmeni olarak Gunzo Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştır. Hosei Üniversitesi'nde eğitim verirken ağırlıklı olarak modernizm ve post-modernizm üzerine yazan Karatani, kendisinin önemli kitaplarından olan Metafor Olarak Mimari'nin konseptini biçimlendiren dil, sayı ve para kavramlarına önem vermiştir.

1975 yılında Yale Üniversitesi'ne Japon edebiyatını öğretmesi için misafir profesör olarak davet edilmiştir. Sonrasında, Paul de Man ve Fredric Jameson ile tanışarak formalizm üzerinde çalışmaya başlamıştır.

1990 yılında Columbia Üniversitesi'ne misafir profesör olarak katılan Karatani, o tarihten beri düzenli olarak ders vermeye devam etmiştir.

2000 yazında Japonya'da kurulan "Yeni Birlikçi Hareket"'in (NAM) kurucusudur.^[2] NAM, LETS (Local Exchange Trading Systems, piyasa dışı para birimine dayalı Yerel Borsa Ticaret Sistemleri) sistemi deneyinden esinlenerek anti-kapitalist/ulus-devlet birliği olarak tasarlanmıştı. Ayrıca Karatani üç aylık Japon gazetesi Hihyōkūkan'da (Critical Space) Akira Asada ile birlikte editör olarak çalışmıştır.

Kinki Üniversitesi İnsan Bilimleri Uluslararası Merkezi kürsüsünden 2006 yılında emekli olmuştur.

Felsefesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Karatani, Batı düşüncesini temellendiren metafiziği kaçınılmaz olarak meydana getirdiğini söylediği^[3] "inşa etme iradesi" gibi felsefi kavramlar üretmiştir. Bu kavramlardan en bilineni, Kant'ı Marx ve Marx'ı da Kant üzerinden okuduğu aynı adlı kitabında "Transkritik" olarak geçer. New Left Review dergisinde Transkritik hakkında yazarak Karatani'nin çalışmasına daha büyük bir eleştirel ilgi çeken Žižek, aynı zamanda "paralaks" konseptini de kendi kitabının başlığı için kullanmıştır.

de Man'cı yapısökümün olasılığını sorgulayan Karatani, bu konuda Montreal Üniversitesi tarafından düzenlenen İkinci Uluslararası İnsancıl Söylem Konferansı'nda Jacques Derrida ile diyalog kurdu. Daha sonra Derrida, kendi écriture kavramının yorumlanmasına vurgu yaparak Karatani'nin "Milliyetçilik ve Ecriture" adlı makalesini yorumladı.^[4]

Bibliyografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkçeye çevrilmiş eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarih ve Tekerrür, Metis Yayınları, 2013; Çev.: Erkal Ünal
Metafor Olarak Mimari; Dil, Sayı, Para, Metis Yayınları, 2006; Çev.: Barış Yıldırım
Transkritik; Kant ve Marx Üzerine, Metis Yayınları, 2007; Çev.: Erkal Ünal
İzonomi ve Felsefenin Kökenleri, Metis Yayınları, 2018; Çev.: Ahmet Nüvit Bingöl
Derinliğin Keşfi; Modern Japon Edebiyatının Kökenleri, Metis Yayınları, 2011; Çev.: Devrim Çetin Güven, İnan Öner

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Fredric Jameson

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Kojin Karatani at Stanford:Beyond the Trinity of Capital, Nation, and State ↵A Special Series of Events with Japan's Leading Philosopher and Literary Critic at Stanford University, October 8-October 11, 2007". Department of Asian Languages. Stanford University. 2007. Retrieved 21 Mar. 2009. "Archived copy". 11 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009.
^ Harootunian, Harry. "Out of Japan: The New Associationist Movement". Radical Philosophy. Issue 108 (July/August 2001). Retrieved 21 Mar. 2009. "Archived copy". 16 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2008.
^ Manuel, Jessica S. (14 Kasım 2019). Kojin Karatani on the Will to Architecture. Book Oblivion.
^ "Jacques Derrida, Introduction to Kōjin Karatani's "Nationalism and Ecriture"". 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2006.

[1] "Kojin Karatani at Stanford:Beyond the Trinity of Capital, Nation, and State ↵A Special Series of Events with Japan's Leading Philosopher and Literary Critic at Stanford University, October 8-October 11, 2007". Department of Asian Languages. Stanford University. 2007. Retrieved 21 Mar. 2009. "Archived copy". 11 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009.

[2] Harootunian, Harry. "Out of Japan: The New Associationist Movement". Radical Philosophy. Issue 108 (July/August 2001). Retrieved 21 Mar. 2009. "Archived copy". 16 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2008.

[3] Manuel, Jessica S. (14 Kasım 2019). Kojin Karatani on the Will to Architecture. Book Oblivion.

[4] "Jacques Derrida, Introduction to Kōjin Karatani's "Nationalism and Ecriture"". 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2006.

[1]

[2]

[3]

[4]