Kayseri Lisesi
Kayseri Lisesi | |
---|---|
Kuruluş | 1893 |
Ülke | Türkiye |
Şehir | Kayseri |
İlçe | Melikgazi |
Resmî sitesi | kayserilisesi.meb.k12.tr |
Koordinat | 38°42′59″K 35°29′19″D / 38.71639°K 35.48861°D |
Kayseri Lisesi (Melikgazi Kayseri Fen Lisesi), Kayseri’de 1893 yılında hizmete girmiş; 2005-2006 öğretim yılından itibaren Anadolu Lisesi statüsünde, 2023-2024 yılından itibaren de Fen Lisesi eğitime devam etmekte olan ortaöğrenim kurumudur.[1]
Sakarya Muharebesi'nde tüm son sınıf öğrencilerinin ölmesi nedeniyle, Mustafa Kemal Atatürk’ün iki kez ve Kâzım Karabekir’in ise bir kez okulu ziyareti, meclisin Kayseri Lisesi’ne taşınma kararı ve ileriki yıllarda yetiştirdiği ünlü isimlerle tanınır. Türkiye’nin 8. cumhurbaşkanı Turgut Özal ile 11. cumhurbaşkanı Abdullah Gül, bu okuldan mezun olmuştur.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Okul, 1893 yılında Kurşunlu Camii civarındaki Seyfullah Efendi Konağı’nda "Derece-i Ula Mekteb-i Mülkiye İdadisi" adıyla hizmete girdi.[2] Üç yıl rüştüye, 2 yıl idadi olmak üzere 5 yıl süreli bir okuldu. Öğrenci sayısının artması üzerine neo-klasik üsluptaki mevcut okul binasının temeli 1903’te atıldı; önce birinci kat tamamlandı. 1915 yılında "Sultani"’ye dönüştürüldü. İkinci katının inşası 1916’da tamamlandı.[3] Kurulduğu günden itibaren, Ermeni ve Rumlara yönelik kurulmuş olan Talas Amerikan Okulu ile rekabet etti.[4]
Maarif Vekâleti, okulun açılışından itibaren yazı tahtası, sıra, soba, mefruşat ve diğer ihtiyaçlar için Bab-ı Âli Sadaret Dairesi'nden ödenek istedi. Dönemin Sadrazamı Damat Ferid Paşa da 19 Aralık 1905 tarihli bir tezkere ile konuyu Şura-yı Devlet komisyonuna havale etti ve 7165,5 kuruşluk bir ödenek talebinde bulundu. Padişah adına tezkereyi alan Serkâtib-i Şehriyar (Padişah Genel Sekreteri) ödenek talebinin, 29 Aralık 1905 tarihinde mevcut senenin bütçesine dâhil edilmesini sağladı.[5]
Balkan Savaşı ve I. Dünya Savaşı, okulun öğrenci sayısın azalmasına neden oldu. 1921 yılında okul Ankara Sultanisi ile birleştirilip 12 yıllık tam teşkilâtı yatılı sultanî durumuna getirildi.[6]
İstiklal Savaşı devam ederken 24 Temmuz 1921’de TBMM’nin hükümet merkezini Kayseri’ye taşıma kararı vermesi üzerine lise binası TBMM toplantıları için hazır hale getirildi. Ancak Sakarya Savaşı’nın kazanılması üzerine hükümetin Kayseri’ye taşınması kararından vazgeçildi. Okulun son sınıf öğrencilerinin tamamı eğitimlerini yarıda bırakıp cepheye gittiği ve Sakarya Muharebesi'nde öldükleri için 1921’de okul mezun vermedi. Bu kahramanlık hikayesini şair Cahit Külebi, müfettişlik yaptığı sırada okulun kayıtlarını incelerken ortaya çıkard.[7] Çatışmada ölen öğrenciler anısına okul bahçesinde bir anıt mevcuttur.[7]
1922’de Kayseri Lisesi’ne edebiyat öğretmeni olarak atanan ve 2 yıl görev yapan şair Faruk Nafız Bey, çatışmada ölen öğrencilerin anısına "Kayseri Lisesi Marşı"’nı yazdı. Okulda, ileride tanınmış bir şair olacak Behçet Kemal’in öğretmeni oldu.
1923 yılında okulun adı "Sultani"'den "Lise"'ye dönüştürüldü.[4] 14 Ekim 1924'te Mustafa Kemal Paşa, eşi Latife Hanım ile birlikte çıktığı yurt gezisinde Kayseri’yi ziyareti sırasında Kayseri Lisesi’ni de ziyaret etti. Okulun öğrencisi Behçet Kemal’in yaptığı konuşma ile açılan törende Mustafa Kemal’i çok duygulandıran bir müsamere sergilendi. Mustafa Kemal Paşa, memnuniyetinin ifadesi olarak okula bir yağlı boya tablosunu hediye etti.
Okul, 1935-1936 ders yılında kız ortaokulu ile birleştirildi. 1959 yılında bünyesinde bir Akşam Lisesi açıldı; 1982’de Akşam Lisesi kapatıldı. 1994-1995 öğretim yılında bünyesinde “Yabancı Dil Ağırlıklı” bölüm açıldı. 2005-2006 yılında "Anadolu Lisesi haline geldi.
Yetiştirdiği ünlüler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu okuldan yetişen ünlüler arasında 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal, 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, şair Behçet Kemal Çağlar, yazar Cevdet Kudret, siyasetçi Korkut Özal, bilim insanı Jale Baysal, sinema oyuncusu Göksel Arsoy, şarkıcı Emel Sayın, devrimci Hüseyin İnan bulunur.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kayseri Lisesi web sitesi 14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "KAYSERİ FEN LİSESİNİN İLK MİSAFİRİ MİLLÎ SAVUNMA BAKANIMIZ SAYIN HULUS AKAR OLDU". Kayseri-Melikgazi İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü. 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2023.
- ^ "Hürriyet Eğitim, Tarihi Liseye Millî Mücadele Müzesi kuruluyor, 09.01.2012". 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2012.
- ^ "Kayseri Lisesi web sitesi, Tarihçemiz sayfası, Erişim tarihi:11.01.2012". 14 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2012.
- ^ a b Ersin Kalkan, Cumhurbaşkanlığından Önceki Durak Kayseri Lisesi, Hürriyet Pazar, 29.04.2007[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Geniş Kayseri Tarihi". 7 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Kayserim.net Sitesi, 20.yüzyıl başında yapılan eserler, Erişim tarihi:11.01.2012". 22 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2012.
- ^ a b ""Liseli Şehitler" Sinemaya Taşınıyor, Ortadoğu Gazetesi, 18.10.2009". 7 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2012.