Karbon yılanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Deney sırasında ortaya çıkan grafit örneği.

Karbon Yılanı, şekerin konsantre sülfürik asit ile dehidrasyon reaksiyonu gerçekleştirilmesi ile oluşan, genellike kimya derslerinde yapılan deneylerden biridir. Granül sofra şekeri (Sakkaroz) dehidrasyon reaksiyonuna uğrayarak katı-sıvı bir karışıma dönüşür.[1]

Reaksiyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Konsantre sülfürik asit sofra şekeri ile dehidrasyon reaksiyonu gerçekleştirir. Karıştırıldıktan sonra karışımın rengi beyazdan kahverengiye en sonunda da siyaha dönüşür. Karbon yılanının uzamasının nedeni ise suyun ve karbondioksitin buharlaşmasıdır. Gazlar karışımın uzamasına ve yanık şeker kokusu vermesine neden olur.[1]

Şeker dehidrasyon sonucunda su oluşmasına neden olur; bu su ise sülfürik asidi seyreltir, seyreltilmenin sonucu olarak ise ısı ortaya çıkar.

Alternatif deney[değiştir | kaynağı değiştir]

4-Nitroanilin, çeker ocak altında yapılması şartı ile, şeker yerine kullanılabilir.[2] Bu metod ile yapılan karbon yılanı reaksiyon bitmeden önce daha uzun görünmekle beraber bittiğinde bulunduğu kaptan hızlıca çıkmaktadır.[3] Bu reaksiyon eğer çok fazla sülfürik asit eklenir ise patlamaya neden olabilmektedir.[4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Shakhashiri, Bassam Z.; Shreiner, Rodney; Bell, Jerry A. (2011). "1.32 Dehydration of Sugar by Sulfuric Acid". Chemical Demonstrations a handbook for teachers of chemistry volume 1. University of Wisconsin Press. ss. 77-78. ISBN 978-0-299-08890-3. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022. 
  2. ^ Summerlin, Lee R.; Ealy, James L. (1988). "Experiment 100: Dehydration of p-Nitroaniline: Sanke and Puff". Chemical Demonstrations: A Sourcebook for Teachers Volume 1. 2nd. American Chemical Society. s. 171. ISBN 978-0-841-21481-1. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022. 
  3. ^ "Carbon Snake: demonstrating the dehydration power of concentrated sulfuric acid". communities.acs.org (İngilizce). 6 Haziran 2013. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  4. ^ Making a carbon snake with P-Nitroaniline (İngilizce), 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 31 Ocak 2022