Karanfil (baharat) sayfasının kaynağını görüntüle

{{Ek kaynak gerekli|tarih=Şubat 2022}}
{{otomatik taksonkutu
| ad = Syzygium aromaticum
| takson = Syzygium
| tür = aromaticum
| resim = Syzygium_aromaticum_-_Köhler–s_Medizinal-Pflanzen-030.jpg
| resim2  = Gewuerznelken.jpg
| resim_altyazı = 
| sıralama = (L.) Merr. & L.M. Perry
| üst_sıralama =P. Br. ex Gaertn.
| aralık_haritası = 
| aralık_haritası_altyazı =
}}
{{diğer|karanfil}}
'''Karanfil''' ile ilgili birden fazla anlam vardır. '''Karanfil baharatı''' [[Syzygium aromaticum]] ağacından elde edilirken, '''Karanfil çiçekleri''' [[Dianthus petraeus]] bitkisinden elde edilirler.

İlk olarak [[Moluk adaları]]nda bulunmuştur. Karanfil ağacı dört mevsim yeşil kalır ve 10–20 m uzunluğa erişebilir. [[Karanfil (çiçek)|Karanfil]] [[çiçek]]lerine '''Karanfil baharatı''' ([[Syzygium aromaticum]]) ile benzer kokuya sahip olduğu için bu ad verilmiştir.

Anavatanı [[Endonezya]] olup, tüm dünya mutfaklarında [[baharat]] olarak kullanılır. Adı [[Fransızca]] ''clou'' (çivi) dan gelir; çünkü [[tomurcuk]]lar irili ufaklı çivileri andırırlar. Karanfiller, öncelikle Zengibar, Endonezya
ve [[Madagaskar]]'da hasat edilir. Aynı zamanda [[Hindistan]] ve Sri Lanka'da yetiştirilir.
Çiçek tohumları başlangıçta soluk renklidir ve dereceli olarak yeşile dönüşürler. Karanfiller boy uzunluğu 1.5–2.0&nbsp;cm iken hasat edilirler. Karanfil ağacının [[çiçek]] tomurcuklarından elde edilen baharat, odunumsu, siyah renkli ve güzel kokuludur. Acımsı ve ekşi bir tada sahiptir. Hindistan'da yemeklerde çokça kullanılır. Avrupa'da daha çok turşu ve reçellere çeşni katmak amacıyla, bazen de tatlılarda kullanılır.

== Tarihçe ==

Milattan Önce 3. yüzyılda [[Çin]] imparatorları ve aristokrasisi, bütün ziyaretçilerine ağız kokuları için karanfil ikram etmeden görüşmezlerdi. [[Antik Roma|Eski Roma]]lılar'da karanfili baharat olarak kullanıyorlardı. Romalı Plinus'un, "Bir yıl geçmiyor ki, Hindistan, Roma İmparatorluğunu 50 milyon sesterce kurutuyor" sözünü İlk ve [[Orta Çağ]] Batı Uygarlıklarında karanfilin yüksek fiyatına kanıt olarak gösterebiliriz. 17. ve 18. yüzıl [[İngiltere]]'sinde karanfil, yüksek fiyatı sebebiyle altın ile eşdeğerdi. (Sesterce, eski Roma'nın madeni parasıdır. Roma Cumhuriyeti döneminde küçük gümüş madeni para iken; Roma imparatorluğu döneminde büyük bronz madeni para şeklini almıştır.) 15. yüzyıldan itibaren karanfil, [[Avrupa]]'da yeniden tanındı. Hollandalılar, karanfil ticaretinde kartel oluşturarak, hayli zenginleştiler.[[Amsterdam]] ve [[Rotterdam]] hala büyük karanfil pazarlarından sayılmaktadır.

== Kalitesini öğrenmek ==

Yüzdürme testi, karanfilin kalitesini öğrenmek için kolay bir yoldur. Kaliteli karanfil suya atılınca ya dibe iner ya da suda başı yukarıda dikey şekilde asılı kalır. Adi karanfil ise, su üzerinde yatay bir biçimde yüzer.

== Kullanımı ==

Karanfil, öğütülerek baharat olarak kullanılmakla birlikte, ağızda bir süre tutularak kullanılabilir. Çiğnendiğinde nefesi taze ve temiz tutar. Karanfil, güzel kokusu sebebiyle ağız kokusuna karşı kullanılır. İçerdiği "Eugenol" maddesinin etkisi ile hafif ve orta şiddette [[diş]] ve dişeti ağrılarına karşı lokal [[uyuşturucu]] olarak kullanım alanı bulunur. Anti bakteriyel etkisi vardır.

== Faydaları ==
Karanfilin sağlık açısından yararları arasında sindirimin iyileştirilmesi, bakteri ile mücadele, karaciğeri korumak, [[akciğer kanseri]] ile savaşmak, kan şekerini düzenlemek, bağışıklık sistemini geliştirmek, iltihapla mücadele, ağız sağlığını desteklemek, solunum yolu enfeksiyonu tedavi etmek, baş ağrısını iyileştirmek, stresi azaltmak, yaraları tedavi etmek, desteklemek, akne tedavisi, genç cildi teşvik etmek ve [[mide]] ülserlerini önlemek vardır.<ref>[https://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/karanfilin-faydalari-nelerdir-karanfil-neye-iyi-geliyor-szcu8/#:~:text=Karanfilin%20sa%C4%9Fl%C4%B1k%20a%C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan%20yararlar%C4%B1%20aras%C4%B1nda,tedavi%20etmek%2C%20ba%C5%9F%20a%C4%9Fr%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1%20iyile%C5%9Ftirmek%2C Karanfilin faydaları nelerdir? Karanfil neye iyi geliyor?] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20201026163422/https://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/karanfilin-faydalari-nelerdir-karanfil-neye-iyi-geliyor-szcu8/#:~:text=Karanfilin%20sa%C4%9Fl%C4%B1k%20a%C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan%20yararlar%C4%B1%20aras%C4%B1nda,tedavi%20etmek%2C%20ba%C5%9F%20a%C4%9Fr%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1%20iyile%C5%9Ftirmek%2C |tarih=26 Ekim 2020 }}, Sözcü Gazetesi</ref>

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Baharat bitkileri]]