Karagöbek, Yakutiye

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Karagöbek
Harita
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Karagöbek
Karagöbek
Karagöbek
Karagöbek'in Erzurum 'daki konumu
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeYakutiye
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
Yüzölçümü
 • Toplam44,45 km²
Rakım2048 m
Nüfus
 (2022)[1][2]
 • Toplam164
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25100

Karagöbek, Erzurum ilinin Yakutiye ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Karagöbek, bu yerleşimin bilinen en eski adıdır. Nitekim 1896 Müslim nüfus defterinde ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de Kara Göbek (قرە كوبك) olarak geçer.[5][6]

Karagöbek köyü, 1896 nüfus tespitinde Erzurum vilayetinin Sitavuk nahiyesine bağlıydı. Sadece erkek nüfusunun tespit edildiği bu tarihte köyde 53 hanede 138 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Karagöbek köyünün toplam nüfusunun 276 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[5]

Karagöbek köyü, Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlı ve Rus ordularının çarpışmalarına sahne oldu. Bu yerleşim, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine göre, Erzurum vilayetinin merkez nahiyesine bağlıydı.[6] 1940 genel nüfus sayımında Karagöbek köyü Erzurum vilayetinin merkez kazasının Dumlu nahiyesine bağlanmıştı ve nüfusu 477 kişiden oluşuyordu.[7] 1965 genel nüfus sayımında köyün nüfusu 594 kişiye ulaşmıştı ve bu nüfus içinde 228 kişi okuma yazma biliyordu.[8]

Daha önceleri Erzurum ili Merkez ilçesi Dumlu Beldesi’ne bağlı olan köy, 2008 yılında, yeni kurulan Erzurum ili Yakutiye ilçesine bağlanmıştır.[9] 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Yakutiye Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[10]

Karagöbek köyü, aynı adla anılan tabyayla da bilinir. Karagöbek Tabyası, köyün 1 kilometre güneyinde, Gürcü Boğazı denilen ve Tortum ile Oltu yollarının geçtiği vadide 1884-1896 yılları arasında inşa ettirmiştir. Birinci Dünya Savaşı sırasında Ruslar, Gürcü Boğazı'ndan Erzurum'a girmek için bu tabyayı hedef almış ve buradaki muharebelerde tabya ağır hasar görmüştür.[11]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahalle, Erzurum il merkezine 34 km, uzaklıktadır [12] Mahalle, Yakutiye'nin kuzeydoğusunda olup, numaralı Erzurum-Artvin devlet yolu (Tortum Yolu) kenarındadır.[13].

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 164[1]
2021 187[1]
2020 187[1]
2019 202[1]
2018 260[1]
2017 168[1]
2016 169[1]
2015 166[1]
2014 193[1]
2013 198[1]
2012 180[2]
2011 189[2]
2010 179[2]
2009 159[2]
2008 142[2]
2007 133[2]
2000 238[2]
1990 289[14]
1985 322[15]
1965 594[16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Yakutiye Karagöbek Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  2. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Karagöbek alan". Karagöbek alan. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  4. ^ "Karagobek, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  5. ^ a b Tozlu, S.,Yılmaz İ., "Erzurum (Ova) Kazasının Nüfusu (1896)", Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:53, Yıl:Aralık 2014. URL: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/31827 9 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-05-30
  6. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 218.
  7. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 238.
  8. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 250.
  9. ^ "5747 sayılı Kanun". Resmî Gazete. 6 Mart 2008. 30 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  10. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  11. ^ ""Ruslar ile Yapılan Muharebelerde En Ağır Hasar Gören Karagöbek Tabya!" - Erzurum Prtalı". 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  12. ^ "Karagöbek Valilik". Karagöbek to Valilik. 8 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  13. ^ "Karagöbek to D 950". Karagöbek to D 950. 8 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  16. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]