Kara Üveys Paşa

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kara Üveys Paşa (d. 1529, - ö. 1591, Kahire), 16. yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamıdır.

Aydın'ın eski ailelerinden Kadı Nazır Mehmet Efendi'nin oğludur. "Hoca Üveys Paşa" ya da "Defterdar Üveys Paşa" olarak da adlandırılmıştır. Tire kadılığı görevindeyken Şehzade Murad ile tanışan ve onun hizmetine giren Üveys Paşa bir süre sonra şehzadenin defterdarı oldu. Şehzade Murad 1574'te tahta çıktıktan sonra İstanbul'a gelen Üveys Paşa, sadrazam Sokollu Mehmed Paşa ile sorun yaşamasına ve teftiş geçirmesine rağmen padişah tarafından baş defterdarlık görevine getirildi. 1578 yılında idam edilen Budin Beylerbeyi Sokullu Mustafa Paşa'nın yerine III. Murad tarafından beylerbeyi olarak atandı. 1579'da Budin'e gelerek görevine başlayan Üveys Paşa, Avusturyalılarla barışı sağlamaya çalıştığı gibi beylerbeyliğinin gelirlerini arttırmaya çalıştı. Beylerbeyliğinin gelirlerini arttırmada başarılı olsa da hakkında şikayetler artan Üveys Paşa, Hatvan'a Avusturyalılar'ın saldırısı sonucu yaşanan ağır zayiat nedeniyle suçlu bulunarak 3 Haziran 1580 yılında görevinden azledildi.[1]

1581/1582 ve 1586/1587 yıllarında da başdeftarlık görevlerinde bulundu. 1588'de Mısır Beylerbeyi olarak atandı. Bu görevdeyken vezir unvanını da aldı. 1590 ya da 1591 yılında görevi başındayken hayatını kaybetti.[2]

Eserler[değiştir | kaynağı değiştir]

Aydın'da 1568 yılında yaptırdığı "Üveys Paşa Cami" bulunmaktadır.[3] İstanbul'da yaptırdığı "Hoca Üveyz Cami" bulunmaktadır.

Üveys Paşa'nın ismiyle günümüzde İstanbul ili Fatih ilçesinde Hoca Üveys Mahallesi bulunmakta olup, mahallede Hoca Üveys Kütüphanesi de bulunmaktadır.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Gökbilgin, T., "Kara Üveys Paşa'nın Budin Beylerbeyliği (1578-1580). İstanbul Üniversitesi Tarih Dergisi, 2010. URL:http://www.journals.istanbul.edu.tr/iutarih/article/view/1023002010/1023001699 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 14 Aralık 2016
  2. ^ Seçkin, S., "17. Yüzyılın Önemli Minyatürlü Yazması Vekayi-i Ali Paşa". Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 21 Sayfa: 095-122, 2007. URL:http://dergiler.ankara.edu.tr/search.php 23 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 14 Aralık 2016
  3. ^ "Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü". 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016.