Kafkas arısı
| Kafkas arısı | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Üçlü adlandırma | |||||||||||||||||||
| Apis mellifera caucasia Pollmann, 1889 | |||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Kafkas arısı, dağ arısı veya Kafkas bal arısı (Apis mellifera caucasia,[1] veya yaygın olarak yanlış yazılan şekliyle caucasica[2]) bal arısının alt türüdür.
Kökeni[değiştir | kaynağı değiştir]
Kafkas arısı, Orta Kafkasya'nın yüksek vadilerinde ortaya çıkmıştır. Gürcistan alttürün ana vatanı olsa da, Kafkas arısı Türkiye'nin doğusu, Ermenistan ve Azerbaycan'da da görülmektedir.[3]
Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Tür, şekil ve boyut olarak A. m. carnica'ya benzemektedir. Kafkas arısının kitin rengi siyahtır ve bazen kahverengi lekeler de görülmektedir. Türün tüy rengi ise kurşun-grisidir. Dil uzunluğu 7.2 milimetre kadar uzun olabilir. Arıların ağırlığı 70 ile 80 miligram arasında değişmektedir. Kraliçe arı günlük 1100 ila 1500 arası yumurta yumurtlayabilir. Diğer arı türlerine kıyasla uysal ve daha az sokucudur. Yiyecek toplama konusunda başarılı olan Kafkas arıları, yeni yiyecek kaynağı bulma konusunda başarısızdır. Diğer arı türlerine kıyasla daha fazla bal yapan Kafkas arıları, yağmacılığa eğilimlidir. Ortalama bir Kafkas arısı kolonisi %13 oğul vermektedir.[4]
Dünya çapında yayılımı[değiştir | kaynağı değiştir]
İlk kez 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'ne getirilen Kafkas arısı, ABD'li arıcıların arıcılığa olan ilgisini arttırdı. Frank Benton, 1905'teki Gürcistan gezisinden sonra bal arılarının ABD'ye ithalatını destekledi.[5]
1921'de Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgal etmesiyle Kafkas arılarının ihracatı durduruldu. Alt türler, Sovyet böcek bilimciler tarafından incelenip yetiştirildi. Kafkas arılarının saflığının bozulacağı konusunda endişeleri olan Sovyet yetkililer, özel izin olmaksızın arının her türlü ihracatını yasakladı.[6]
Uluslararası ihracat 1969'da yeniden başladı. Türü "Altın Arı" olarak tanıtan bir İngiliz gazetesi, Sovyetler Birliği'nin gri dağ arısını dünyanın en iyi arısı olarak seçmiş ve altın madalya ile ödüllenmiştir. Endüstriye etkisi ile ayırt edilebilen Gri Kafkas arısı, yağmur yağarken bile bal toplayabilmesiyle bilinmekteydi. Sunday Mirror'un 1 Haziran 1969'daki haberine göre, Kafkas arısına olan yoğun taleple beraber 200.000 arı yurtdışına gönderildi.[7]
Uluslararası ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]
Kafkas arısı üç farklı etkinlikte altın madalya kazanmıştır. Bu etkinlikler sırasıyla 1961 Erfurt (Almanya) Uluslararası Bahçecilik Sergisi, 1965 Bükreş 20. APIMONDIA Uluslararası Kongresi ve 1971 Moskova 23. APIMONDIA Uluslararası Kongresi'dir.[8][9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
The Hive and the Honeybee Chapter 11 "Arı ırkları" Prof. Friedrich Ruttner, Dadant, 1975
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Michael S. Engel (1999). "The taxonomy of recent and fossil honey bees (Hymenoptera: Apidae: Apis)". Journal of Hymenoptera Research. 8: 165-196.
- ^ "Taxonomy browser (Apis mellifera caucasica)". www.ncbi.nlm.nih.gov. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ "Georgia Offers a Super Bee to Help Ailing American Bees | Eurasianet". eurasianet.org (İngilizce). 12 Nisan 2013. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ Çelik, Kemal (2020). Arıcının el kitabı. Tudás Alapítvány. ss. 9, 10, 11. ISBN 6054613448. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020.
- ^ "Status of breeding practices and genetic diversity in domestic U.S. honey bees". 27 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020.
- ^ "Caucasian (Georgian) Queen Bees For Sale | Oldest honey in the world! - GoldBee". goldenbee.ge. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ Sunday Mirror June 1, 1969
- ^ "ქართული ფუტკრის ამბავი". National Geographic (Gürcüce). 1 Aralık 2017. 5 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "APIMONDIA International Federation of Beekeepers' Associations". 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2018.